جهان ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روز دوشنبه گفت که روسیه ساخت خط لوله گاز جنوب را که طرحی استراتژیک برای این کشور تلقی میشد به این دلیل که وابستگی روسیه به اوکراین جهت صدور گاز به اروپا را کاهش میداد متوقف میکند.
به گزارش فایننشالتایمز، پوتین که پس از گفتوگو با رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه در آنکارا صحبت میکرد گفت که آنها پروژه خط لوله جنوب که قرار بود گاز را به بلغارستان و از آنجا با دورزدن اوکراین، به زیر دریای سیاه و اروپا ببرد، متوقف میکند مگر اتحادیه اروپا تحریمهایش علیه روسیه را لغو و از این طرح حمایت کند.
کمیسیون اروپا تاکنون امتناع کرده که گازپروم را از تحریمها معاف کند تا این شرکت بتواند با تمام توان روی این پروژه کار کند، زیرا فکر میکند کرملین قصد دارد از این پروژه برای اعمال کنترل اقتصادی روی کشورهای شرقی و جنوبی استفاده کند. بههمیندلیل نیز کمیسیون اروپا اعلام کرد این طرح با اهداف اتحادیه اروپا در زمینه انرژی مغایرت دارد و از بلغارستان خواست در این پروژه با روسیه همکاری نکند.
پوتین که در راس یک هیات بلندپایه برای شرکت در پنجمین اجلاس شورای عالی همکاری ترکیه و روسیه به آنکارا رفته بود، در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «موضع کمیسیون اروپا درباره روسیه سازنده نیست و با منافع اقتصادی اروپا همخوانی ندارد».
روسیه بهدلیل مخالفت بلغارستان قادر نیست این طرح را به مرحله اجرا برساند. پوتین ضمن انتقاد از بلغارستان گفت: «روسیه نمیتواند صدهامیلیوندلار (برای این طرح) سرمایهگذاری کند و در مرز بلغارستان متوقف شود». وی ادامه داد، توقف این طرح برای بلغارستان سالانه 400میلیونیورو هزینه دربرخواهد داشت. وی همچنین گفت، بلغارستان مانند کشور مستقلی رفتار نمیکند. رییسجمهور روسیه تهدید کرد که اگر مخالفت اتحادیه اروپا ادامه یابد، روسیه گاز خود را به مشتریان غیراروپایی عرضه خواهد کرد. شرکت گازپروم در ماه مه با چین که نیاز مبرمی به انرژی دارد، یک قرارداد گازی ۴۰۰میلیارد دلاری امضا کرد.
برمبنای این قرارداد، گازپروم از سال۲۰۱۸ سالانه ۳۸میلیارد مترمکعب گاز، یعنی یکچهارم نیاز کنونی چین را تامین میکند. به گزارش اینترفاکس برای اجراییشدن این قرارداد، بزرگترین ساختوساز جهان بهوجود خواهد آمد.
قرار است دوکشور ۵۱میلیارد یورو برای عملیات زیربنایی و لولهکشی گاز از روسیه به چین سرمایهگذاری کنند.
گسترش همکاری با ترکیه
همچنین به نظر میرسد روسیه بهدنبال گسترش روابط و همکاریهای اقتصادی با کشورهای دیگر است تا بتواند خلأ اروپا را در همکاریهای اقتصادی پر کند. بههمیندلیل ولادیمیر پوتین که در سفر ترکیه بهسر میبرد، اعلام کرد این کشور بهجای این خط لوله در فکر توسعه شبکه گازی به جنوب اروپا ازطریق ترکیه است که این، موضوع تفاهمنامهیی بود که دو کشور در روز دوشنبه امضا کردند.
آلکسی میلر، رییس شرکت گازپروم هم اعلام کرد که روسیه و ترکیه برای ایجاد یک خط لوله جدید زیردریایی به توافق رسیدهاند. به گفته میلر، روسیه ازطریق این خط لوله سالانه ۶۳میلیارد مترمکعب گاز صادر خواهد کرد. این اتفاق پس از آن رخ داد که قیمت نفت در بازارهای دنیا کاهش و ارزش روبل در برابر دلار تنزل یافت.
در پایان اجلاس مشترک ترکیه و روسیه در آنکارا، رییسجمهور دو کشور یک نشست خبری برگزار کردند. رجب طیب اردوغان اظهار داشت که ترکیه و روسیه درصدد هستند، مبادلات تجاری خود را تا سال۲۰۲۳ به مرز ۱۰۰میلیارد دلار برسانند. حجم این مبادلات در سال گذشته میلادی بالغ بر ۳۳میلیارد دلار بود. پوتین در این نشست خبری وعده داد که کشورش بهای گاز خود را برای ترکیه ۶درصد کاهش میدهد.
گفته میشود که پوتین با این اقدام درصدد تحکیم نقش روسیه در ترکیه بهعنوان عرضهکننده گاز است درصورتی که اتحادیه اروپا اصرار داشته باشد همچنان تحریمهای خود علیه روسیه را حفظ کند. برای آنکارا هم تحریمها علیه روسیه فرصت خوبی است برای اینکه صادرات خود به این کشور را افزایش دهد. هفته گذشته وزیر کشاورزی ترکیه اعلام کرد که صادرات مواد غذایی دریایی و نیز ماکیان خود را به روسیه پنجبرابر کرده است.
پوتین و اردوغان اظهار داشتند که درباره مسایل منطقهیی، بهویژه تروریسم و پدیده «دولت اسلامی» (داعش) نیز گفتوگو کردهاند. مهمترین مورد اختلافنظر آن دو، رژیم بعث سوریه است. روسیه مهمترین حامی دولت سوریه است، درمقابل ترکیه برای ساقطکردن رژیم بعث، به رهبری بشار اسد، تلاش میکند.
روسیه تاکنون چند بار از حقوتو خود برای جلوگیری از قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل علیه سوریه استفاده کرده است.
پس از انتشار خبر گسترش همکاری میان ترکیه و روسیه، ینس استولتنبرگ، دبیرکل «پیمان آتلانتیک شمالی» (ناتو) خواهان مشارکت ترکیه در اجرای تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه شد.
استولتنبرگ در رابطه با تحریمهای غرب علیه روسیه گفت: «من مایلم که کشورهای بیشتری به تحریمها بپیوندند».