در برهه فعلی و با نزدیک شدن به سوم آذر، دغدغه بسیاری از فعالان بازار این است که با سهام‌های خود چه کنند. فروشنده باشند یا خریدهای خود را گسترش دهند. هرچند از نظر برخی از کارشناسان، فعالانی که در سه ماه گذشته اقدام به خرید داشته‌اند، ریسک موفقیت یا شکست مذاکرات را پذیرفته‌اند اما باز هم نمی‌توان مطمئن بود در 10روز آینده چه اتفاقی برای بورس تهران رخ خواهد داد. در هفته گذشته حسین خزلی‌خرازی، کارشناس بازار سرمایه به «تعادل» گفته بود: «روند معاملات و شاخص کل بورس در10روز آینده به حجم معاملات بستگی خواهد داشت. چنانچه حجم معاملات همچنان بالا باشد نباید نگرانی چندانی درباره بازار وجود داشته باشد.» اما در این باره، مسوولان و فعالان بازار سرمایه در گفت‌وگو با رسانه‌ها اظهاراتی داشته‌اند که مرور آن خالی از لطف نیست.
علی قاسمی‌ارمکی، مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت با اشاره به وضعیت بورس تهران به ایسنا گفت: بازارسرمایه یک اصلاح قیمت را طی 8 ماهه گذشته تجربه کرده به‌طوری که متوسط P/E از 7 به 5 مرتبه رسیده و 2واحد اصلاح شده است.
وی افزود: همچنین اگر گزارش 6 ماهه شرکت‌های بورسی مورد بررسی قرارگیرد، موارد مطلوب در شناسایی سود شرکت‌ها مشاهده می‌شود، این درحالی است که بیشتر افزایش سود شرکت‌ها و برخی صنایع در سال‌های گذشته به‌دلیل افزایش نرخ ارز بوده است اما در سال جاری بیشتر سودآوری شرکت‌ها به‌دلیل افزایش فروش است. لذا شرکت‌ها در 6 ماهه اول توانستند سودآوری مطلوب با حجم فروش بالا داشته باشند. در این شرایط ریسکی از لحاظ ریسک صنایع درشرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه وجود ندارد.
وی دلایل رشد بورس را مورد توجه قرارداد و اظهار کرد: یکی از دلایل، افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در یک ماه اخیر این است که قیمت سهام شرکت‌ها به کف رسیده و رشد آن در بازار مشاهده می‌شود. همچنین با کاهش نرخ نفت، طلا و ثبات نرخ ارز و نیز رکود حاکم در بخش مسکن، نقدینگی موجود در جامعه به سمت بورس سوق پیدا کرده است.
وی خاطرنشان کرد: همواره درکشورها بین رشد اقتصادی و شاخص‌های بازار سرمایه و ضریب نقدشوندگی رابطه مستقیمی وجود دارد اما در سال‌های گذشته به‌دلیل اینکه تامین مالی در بازار سرمایه ناچیز بوده، این رابطه ضعیف است. ولی خوشبختانه امسال با افزایش ضریب نقدشوندگی که به‌دلیل افزایش شاخص بورس رخ داده است، این رابطه تقویت می‌شود.
مدیرعامل تامین سرمایه ملت تصریح کرد: این درحالی است که علاوه بر این در بسته خروج از رکود دولت به تامین مالی از بازار سرمایه تاکید شده و میزان انتشار ابزارهای بدهی در 6ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد بیشتری داشته است.
وی اظهار امیدواری کرد که با افزایش تامین مالی از طریق بازارسرمایه، همبستگی بیشتری بین ضریب نقدشوندگی، افزایش شاخص‌ها و رونق اقتصادی کشور ایجاد شود.
حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران نیز درگفت‌وگو با تسنیم درباره پیش‌بینی از روند حرکتی شاخص بورس عنوان کرد: خوشبختانه در هفته‌های اخیر وضعیت بازار خوب شده و قیمت‌ها در بازار به سطح جذابی رسیده است. وی درباره دلایل این روند مثبت عنوان کرد: شرکت‌ها گزارش 6ماهه خود را ارایه داده‌اند و همین موضوع باعث شفافیت بازار شده است.
او افزود: بحث‌های کلان، مباحث اقتصادی و لوایحی که دردولت تحت عنوان حمایت از تولید یا خروج از رکود پیگیری می‌شود و مصوبه هیات وزیران در زمینه تامین مالی هم در این روند مثبت تاثیرگذار بوده است.
قالیباف‌اصل با تاکید بر اینکه عرضه اولی‌ها ازجمله نکات موثر در روند حرکتی شاخص بورس به‌حساب می‌آیند، ابرازکرد: پذیرش‌ها در هفته‌ها و روزهای گذشته جذابیت‌هایی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده و در هفته آینده نیز عرضه اولیه هلدینگ سیمانی سیدکو که زیرمجموعه گروه توسعه ملی است را خواهیم داشت.
مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در ارتباط با اینکه «چرا مدام در تحلیل‌ها، شاخص بورس را وابسته به مذاکرات می‌کنید و این کار چه تاثیری در بازار سرمایه خواهد داشت؟»گفت: مذاکرات، یک متغیر است در صورتی‌که قیمت سهام در بازار تحت تاثیر متغیرهای مختلفی است. روند اخیری که به آن اشاره داشتم به‌خصوص گزارش‌های 6ماهه تاثیر جدی در روند حرکتی شاخص بورس داشته است.
وی خاطرنشان کرد: مذاکرات در بحث کلان سیاست وجود دارد و البته موثر هم هست اما ازجهتی باید دانست که نوسان قیمت‌ها در بازار نیز بر شرایط شاخص تاثیرگذار است.
او در پایان گفت: خلاصه باید بگویم که شاخص تنها مرتبط با مذاکرات نیست و قیمت سهام تحت تاثیر متغیرهای بسیاری است.
وی همچنین در گفت‌وگو با فارس درخصوص عرضه اولیه شرکت‌ها در بورس تهران اظهارکرد: روزگذشته یک عرضه اولیه در فرابورس انجام شد و البته در گذشته شرکتی در بورس پذیرفته شد اما به‌خاطر وضعیت بازار، سهام آن عرضه نشده که مربوط به یک شرکت هلدینگ سیمانی است.
مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران با اشاره به اینکه یک‌شنبه سهام این شرکت در بورس عرضه خواهد شد،گفت: بالاخره وضعیت بازار اگر خوب باشد عرضه‌ها زیاد خواهد شد و عرضه اولیه تامین مالی بوده و مربوط به شرایط رونق است.
وی تاکید کرد: درخواست ما این است که این عرضه انجام شود و درحال حاضر نیز چند شرکت برای عرضه اولیه اعلام آمادگی کرده‌اند. قالیباف در پاسخ به این سوال که تا آخر سال چند شرکت عرضه اولیه خواهند داشت، تصریح کرد: 10شرکت تا پایان سال عرضه اولیه خواهند داشت که 5 شرکت آن فرابورسی بوده و 5 شرکت عرضه خواهد بود که سه مورد آن امسال انجام شده و بقیه آخر سال انجام خواهد شد.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه نیز با اشاره به اینکه نباید ورود نقدینگی جدید به بازار را تحت تاثیر مذاکرات دانست به فارس گفت: برخی عنوان می‌کنند که اگر نتیجه مذاکرات به‌نفع ایران تمام نشود بازار صرفا منفی شده و همه‌چیز را برای بورس تمام شده عنوان می‌کنند درحالی که همه فعالان و کارشناسان بازار سرمایه برکاهش قیمت سهام شرکت‌ها به زیر ارزش ذاتی طی یک‌سال گذشته اعتقاد دارند و گره زدن مذاکرات به جریان نقدینگی کار صحیحی نیست.
وی گفت: دلایل قابل اتکا و محکمی در زمینه ورود جریان نقدینگی جدید به‌واسطه کاهش ارزش سهام شرکت‌ها نسبت به دارایی‌هایشان و روند نزولی یک‌سال گذشته وجود دارد اما برخی تلاش می‌کنند تا روند بازار را صفر و یک بدانند و تمام بازار را به مذاکرات گره بزنند.
آقابزرگی که پیش از این روند صعودی بازار را با توجه به کاهش ارزش سهام و ورود جریان جدید نقدینگی را پیش‌بینی کرده بود درباره وضعیت فعلی بورس معتقد است عمده دلایل جذابیت و ورود نقدینگی به‌دلیل کاهش قیمت سهام در بازار است.
این مدیرعامل کارگزاری با اشاره به اینکه در صورت توافق یا عدم توافق بازار پس از مدتی متعادل خواهد شد، گفت: در صورت ایجاد جو روانی برای افزایش قیمت سهام در بازار قطعاً نهادهای حقوقی و خصوصی‌سازی با عرضه‌های خود بازار را متعادل خواهند کرد چرا که افزایش بیش از حد قیمت نسبت به وضعیت 90 هزار واحدی شاخص سال گذشته منطقی نخواهد بود مگر آنکه دلیل بنیادی قابل اتکایی برای افزایش بیشتر قیمت به وجود آید.
وی همچنین ورود نقدینگی‌های جدید به بازار طی ماه‌های باقی‌مانده سال را ادامه‌دار دانست و تاکید کرد: اگر توافقی بین ایران و کشورهای 1+5 صورت نگیرد هیچ اتفاقی برای بازار ایران نخواهد افتاد و احتمالاً برای دو یا سه روز بازار سهام آن هم به دلیل جو روانی، منفی خواهد شد اما قطعاً‌به دلیل کاهش ارزش سهام به زیر ارزش ذاتی و وجود دلایل بنیادی روند بازار متعادل و حتی صعودی خواهد بود.
این اظهارات در حالی بیان می‌شود که در هشت ماه گذشته، روند و حجم معاملات و همچنین روند شاخص کل، حساسیت و واکنش‌های معناداری به اخبار مذاکرات هسته‌یی نشان داده است. به گونه‌یی که نمی‌توان اثر مذاکرات را کم‌رنگ یا غیرواقعی دانست.
نگاهی اجمالی به اظهارنظرهایی که اخیرا توسط مقامات بازار سرمایه انجام شده است، نشان می‌دهد این افراد یا واقعا به روند بازار در روزهای آتی امیدوارند یا قصد دارند با ترغیب مردم، از ریزش‌های احتمالی بازار پس از سوم آذر جلوگیری کنند. در هر دو حالت باید گفت نهادهای اجرایی قانونا نمی‌توانند به ارزش‌گذاری سهام ورود پیدا کنند و تنها وظیفه مقامات، تضمین کارایی بازار است. از طرفی، زمان زیادی به سوم آذر باقی نمانده و اظهارات و پیش‌بینی‌های مقامات به زودی محک خواهد خورد. باید دید اگر اتفاقی غیر از پیش‌بینی مقامات رخ دهد، پاسخ کسانی که به دلیل ترغیب این افراد وارد بازار شده‌اند، توسط چه کسی داده خواهد شد!
