آغاز دوباره سرکوب‌های سیاسی در ترکیه
گروه جهان|
کمتر از دو هفته پس از همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه که به پیروزی کمپین رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری این کشور و حامیانش انجامید، دولت ترکیه دستور بازداشت سه هزار نفر را صادر کرده که بیش از هزار نفر از آنان تنها در یک روز (چهارشنبه) بازداشت شده‌اند. وزیر کشور ترکیه گفته «این اقدامی مهم در جهت منافع دولت جمهوری ترکیه است و افراد بازداشتی جزو حامیان جنبش وابسته به فتح‌الله گولن (فتو) هستند.» به گزارش یورونیوز، منابع امنیتی ترکیه اعلام کردند که این عملیات در ۸۱ استان و با حضور 8هزار و 500نیروی امنیتی، شبکه حامیان گولن را در ساختار پلیس هدف قرار داده و بسیاری از کسانی که بازداشت شده‌اند نیز از افسران پلیس هستند. به‌گفته این منابع، افراد بازداشت شده به آنکارا پایتخت ترکیه منتقل شده‌اند. یورش گسترده ماموران امنیتی برای بازداشت مخالفان دولت ترکیه تنها ۱۰روز پس از پیروزی اردوغان در همه‌پرسی درباره تغییرات قانون اساسی رخ داده است. همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه ۱۶ آوریل برگزار شد و ۵۱.۴درصد شرکت‌کنندگان به تغییرات قانون اساسی «آری» و ۴۸.۶درصد «نه» گفتند. میزان مشارکت مردم ترکیه در این همه‌پرسی حدود ۸۶درصد برآورد شده است.
اپوزیسیون معتقد است که در این همه‌پرسی تقلب شده اما کمیسیون انتخابات ترکیه این ادعا را رد کرده است. به‌نظر می‌رسد، اردوغان در شرایطی بار دیگر آتش تسویه حساب‌های سیاسی را تند کرده که ناظران سیاسی معتقدند؛ «سرخوردگی از دولت ترکیه می‌تواند هر لحظه تبدیل به خشونت شود، به‌ویژه در جنوب شرق ترکیه، جایی که مردم ماه‌هاست از سرکوب شدید دولت رنج می‌کشند. به‌ویژه اینکه در چند روز گذشته ده‌هاهزار نفر در آنکارا و استانبول علیه سیاست‌های دولت تظاهرات کرده و خواستار لغو نتایج همه‌پرسی اخیر شده‌اند. معترضان دولت اردوغان را به دروغگویی و تقلب در اعلام نتایج همه‌پرسی و همچنین سرکوب مخالفان متهم می‌کنند. سرکوب مخالفان اردوغان باعث نگرانی اتحادیه اروپا نیز شده است. درست یک روز پیش از بازداشت گسترده مخالفان داخلی، شورای مجمع پارلمانی اروپا (PACE) اعلام کرده بود که به‌خاطر نگرانی‌هایش در خصوص برخورد آنکارا با مخالفان دولت و نقض حقوق شهروندان تحت رهبری اردوغان، این کشور را در فهرست دیدبانی اتحادیه اروپا قرار می‌دهد. اقدامی که واکنش تند ترکیه را در پی داشت. به گزارش رویترز، رای‌گیری درباره آغاز رسمی روند حقوقی علیه ترکیه با
۱۱۳رای موافق مقابل ۴۵رای مخالف در شورای مجمع پارلمانی اروپا انجام شد. اردوغان چهارشنبه با اشاره به تنش‌های ترکیه و آنکارا گفته است: «آنکارا برای همیشه و تا ابد منتظر درهای اروپا نخواهد بود. اتحادیه اروپا در آستانه فروپاشی و تجزیه قرار دارد و یک یا دو کشور نمی‌توانند اتحادیه اروپا را زنده نگه دارند. شما به کشوری مثل ترکیه نیاز دارید... ولی کشورهای عضو اتحادیه اروپا این واقعیت را درک نمی‌کنند. آنها فهمیده‌اند که جذب یک کشور اسلامی مثل ترکیه برایشان مشکل و دشوار است.» به گفته منابع خبری هفته جاری زمان حساس و مهمی برای روابط ترکیه و اتحادیه اروپاست، چرا که نمایندگان اروپایی درباره روابط با ترکیه رایزنی کرده و وزرای خارجه اروپایی جمعه درباره این مساله مذاکره می‌کنند.
حمله بحث‌برانگیز به سوریه و عراق
اما این فقط رابطه آنکارا با اتحادیه اروپا نیست که متشنج شده است. درست چند ساعت پیش از آغاز دور جدیدی از بازداشت‌های سیاسی در ترکیه، دولت اردوغان در اقدامی بحث‌برانگیز و با وجود هشدار بغداد دستور بمباران مناطقی در عراق و سوریه را صادر کرده که واکنش تند بغداد، دمشق و واشنگتن را در پی داشته است. با این حال رجب طیب اردوغان چهارشنبه در گفت‌وگو با رویترز ضمن دفاع از این اقدام خود گفت که اجازه نخواهد داد کردهای پ‌ک‌ک از ناآرامی در مرزهای ترکیه با سوریه و عراق بهره ببرند و برخی مناطق را به پایگاه‌های نظامی خود تبدیل کنند. اردوغان همچنین گفته است: «باید سوریه را از دست اسد آزاد کرد تا به راه‌حل بحران سوریه برسیم. با وجود بشار اسد در راس دولت سوریه امکان رسیدن به راه‌حلی برای بحران سوریه وجود ندارد.» رییس‌جمهوری ترکیه در این گفت‌وگو از قول ولادیمیر پوتین نقل کرده که رییس‌جمهوری روسیه هیچ‌گاه به‌طور مستقیم از رهبر سوریه دفاع نکرده و نمی‌خواهد وکیل مدافع بشار اسد باشد. گفته شده که در حمله جنگنده‌های ارتش ترکیه به سنجار عراق و شمال شرق سوریه 70 نفر از نیروهای پ‌ک‌ک کشته شده‌اند. امریکا اعلام کرده که این حملات بدون موافقت ائتلاف ضد داعش انجام شده است. پنتاگون اعلام کرده است: «تاکید داریم که هرگونه اقدام نظامی در عراق باید براساس احترام به حاکمیت این کشور صورت گیرد. حملات ترکیه بدون موافقت ائتلاف بین‌المللی صورت گرفته و به تلفات جانی هم‌پیمانان ما منجر شد.» وزارت خارجه امریکا نیز از این حملات ابراز نگرانی کرده است. کابینه عراق نیز این حمله را محکوم کرده و نسبت به تکرار آن هشدار داده است. وزارت خارجه عراق نیز اعلام کرده است: «تجاوز نظامی ترکیه به منطقه کوهستانی سنجار نقض آشکار منشورها و معاهده‌های بین‌المللی است. ما از جامعه جهانی می‌خواهیم موضع دوراندیشانه و نهایی را در قبال تجاوز ترکیه اتخاذ کنند.» در بیانیه وزارت خارجه عراق آمده است: «عراق از تمام روش‌های حقوقی و دیپلماتیک برای محکومیت تجاوز ترکیه و تضمین عدم تکرار آن استفاده خواهد کرد.» گفته شده در میان کشته‌شدگان حملات جنگنده‌های ترکیه تعدادی از نیروهای پیشمرگه کرد نیز وجود داشته‌اند.
