نمایشگاه بافتههای ذهنی ایلیاتی
دستبافتههای ایلیاتی که به صورت فیالبداهه بافته میشوند و آن را «ذهنی بافت» مینامند توسط ناصر پرهیزگار، استاد دستبافتههای ایلیاتی به نمایش درآمده است. آن طور که روابط عمومی معاونت صنایع دستی سازمان کشور، ناصر پرهیزگار سابقهیی ۳۵ساله در این حرفه دارد در چندین نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت کرده و صادرات و فروش این «بافتههای داری» را در خارج از کشور برعهده دارد.
پرهیزگار درباره این رشته گفت: گلیمبافی بخش مهمی از میراث فرهنگی و هنر بومی و اقلیمی ماست. شناخت آن برای کسانی که میخواهند هویت فرهنگی و پیشینه هنر اقوام ایرانی را بازشناسند، ضروری است. نکته جالب اینکه بافت گلیم فیالبداهه است به همین جهت آن را «ذهنی بافت» مینامند. او ادامه داد: گاهی طرحها در گلیم دارای اشکال هندسی و گاهی به صورت گُل، پرنده و حیوانات است. بعضی اشکال و رنگها دارای معانی نمادی و اعتقادی روستایی و عشایری ایران هستند. شتر نشانه ثروت، ماهی نشانه خوشبختی، طاووس نشانه آرزوها و آبی آسمانی رنگ ملی ایران باستان، قرمز رنگ شادی، سبز رنگ بهار و تولد دوباره و... است. این استاد دستبافتههای ایلیاتی افزود: فرش و گلیم دستباف هنری جادویی و چیزی بیش از یک کالای صنعتی است، اثری هنری که با عشق و نیروی خلاقیت بافته میشود. از این رو هرگز مستهلک نمیشود و با گذشت زمان بر قدمت و ارزشش افزوده شده و اصالت بیشتری پیدا میکند. انواع زیرانداز، جلو بخاری، رویه برای بوفه، کاناپه، تخت و میز، پرده و آویز دیوار از مصارف گلیم است که من در این نمایشگاه سعی کردم ضمن نمایش انواع بافتههای سنتی گلیم، موارد مصرف نوینی از آنها منطبق با مصارف زندگی شهری را ارائه دهم. سفره و نمکدان ازجمله اصیلترین بافتههای عشایر ایران است که در این نمایشگاه نیز به نمایش گذاشته شدهاند. اهمیت و اصالت این دستبافتهها در این است که به طریق ذهنی و به انگیزه نیاز و مصرف شخصی بافته میشوند. از سفره برای نگهداری چینههای خمیر سپس هوادهی نانهای داغ استفاده میشود. سفرهها اغلب ساده بافت و با رنگ طبیعی پشم شتر یا گوسفند بافته میشوند. از نمکدان برای حمل نمک و نگهداری آن استفاده میشود، نمکدان بدنهیی در ابعاد توپره با گردنی باریک و دهانهیی تنگ دارد. نمک در فرهنگ عشایر مادهیی حیاتی و نشانه برکت است. اگرچه امروزه در زندگی شهری این دستبافته(سفره و نمکدان) کارکرد گذشته را ندارد اما نمادی سنتی، نشانه خیر برکت و پیوند میان گذشته و حال است.
