سیاستهای پولی ابزاری برای مقابله با نابرابری نیست
گروه جهان صندوق بینالمللی پول در جدیدترین گزارش خود از چشمانداز اقتصادی جهان هشدار داده که افزایش پوپولیسم و سیاستهای حمایتگرایانه موجب کندی رشد اقتصادی خواهد شد. امروزه در ایالات متحده و جاهای دیگر سیاستمداران پوپولیست اغلب مدعی هستند که سیاستهای پولی انبساطی به کارگران عادی آسیب زده و در نتیجه نابرابری را تشدید میکند. با پذیرش این واقعیت که نابرابری چالشی جدی است، باید توجه داشت که راهحل این چالش بالا بردن نرخ بهره نیست. ادعایی خلاف این مخصوصا از طرف پوپولیستها، ادعایی عجیب است. با توجه به اینکه سیاستهای انبساطی میتواند تورم ایجاد کند، نرخ بهره پایین به نفع وامگیرندگان و به ضرر وامدهندگان است. به عنوان مثال در بیشتر تاریخ ایالات متحده، پوپولیستها از سیاستهای انبساطی پولی به عنوان راهی برای کمک به افراد در برابر بانکداران سختدل حمایت کردهاند. به همین دلیل بوده که آندرو جکسون در قرن نوزدهم با تلاشهای آلکساندر همیلتونز برای ایجاد بانک ملی مقابله میکرد. ویلیام جنینگز بریان هم در طول رقابتهای انتخاباتی خود در سال 1896 همین ادعا را داشت، وقتی که سیاستهای انبساطی مالی را به عنوان هسته
اصلی سیاستهای اقتصادی خود اعلام کرد. او اغلب به نمایندگی از کشاورزانی که از افزایش نرخ بهره و کاهش بهای کالاها بهشدت متضرر شده بودند، صحبت میکرد. در اوایل دهه 1980 میلادی نیز صادرکنندگان امریکایی بهشدت مخالف پاول ولکر، رییس بانک مرکزی ایالات متحده بودند که دنبال افزایش نرخ بهره بود. مخالفتهایی که در نهایت باعث شد رونالد ریگان، رییسجمهوری وقت امریکا، دو نفر از مقامهای ارشد فدرال رزرو را مامور کند که ولکر را در سال 1985 به چالش بکشد. اما امروز شرایط تغییر کرده است. حالا دیگر پوپولیستها هم دنبال راهی برای استفاده از نرخ بهره هستند. به عنوان مثال، ترزا می، نخستوزیر بریتانیا، همین اواخر سال جاری بود که گفت: «نرخ بهره پایین به مردم طبقه متوسط ضربه میزند، در حالی که منافع ثروتمندان را تامین میکند.» ترزا می تاکید کرده که پایین رفتن نرخ بهره به بالا رفتن بهای اوراق بهادار اعم از سهام و اوراق قرضه کمک میکند که بهطور نامتناسبی در دست ثروتمندان است. ترزا می گفته است: «افراد با دارایی زیاد ثروتمندتر میشوند و افراد بدون دارایی متحمل درد و رنج بیشتری میشوند.» با توجه به سخنان امروز افرادی چون دونالد
ترامپ و تد کروز که از بازگشت عصر طلایی صحبت میکنند در بهترین حالت میشود، گفت که رویکرد پوپولیستها نسبت به سیاستهای مالی انبساطی دوامی ندارد. حقیقت این است که سیاستهای پولی ابزار مناسبی برای پرداختن به نابرابری درآمد نیست. برای این کار باید سراغ سیستم مالیاتی، بیمه همگانی، اصلاحات مالی و ابزارهای دیگر رفت. البته این بدان معنی نیست که سیاستهای پولی هیچ تاثیری بر نابرابری ندارد.
منبع: پراجکت سیندیکت
