مادورو از جانشینی چاوز تا محاکمه در دادگاه
گروه جهان
سهسال پس از تکیه زدن نیکلاس مادورو بر تحت زمامداری هوگو چاوز، رییسجمهوری صاحب نفوذ ونزوئلا، پارلمان در نشستی فوقالعاده با استیضاح و محاکمه او موافقت کرد. پارلمان ونزوئلا از نیکلاس مادورو خواسته سهشنبه هفته آینده در مجلس حضور یابد و رای مردم این کشور را بپذیرد.
به گزارش یورونیوز، نمایندگان مخالف میگویند رییسجمهوری ونزوئلا مانع از برگزاری همهپرسی در این کشور شده است و وی را به نقض قانون اساسی متهم میکنند. در جریان برگزاری این جلسه پرتنش که با درگیری میان نمایندگان حزب حاکم همراه بود، تعدادی از هواداران رییسجمهوری ونزوئلا با ورود به ساختمان پارلمان درصدد برهم زدن این نشست بودند.
نمایندگان حامی دولت نیز در واکنش به این رایگیری، نمایندگان اپوزیسیون را به کودتا علیه دولت متهم کردهاند. نیکلاس مادورو، رییسجمهوری این کشور نیز در سخنانی پارلمان این کشور را مجمعی با هدف نابودی ونزوئلا معرفی کرده و گفته است: «این مجمع تنها یک هدف دارد و آن هم صدمه زدن به ونزوئلاست. بگذارید به شما بگویم ما به پارلمان و آنانیکه قوانین اینجا را نمیشناسند اجازه نخواهیم داد، کودتا کنند.»
در روزهای اخیر و پس از آنکه شورای ملی انتخابات ونزوئلا درخواست همهپرسی بر سر برکناری نیکلاس مادورو را مسدود کرد، مخالفان بر شدت تظاهرات خود علیه دولت افزودهاند. مخالفان نیکلاس مادورو طوماری را نزدیک به 2میلیون امضا برای درخواست همهپرسی برکناری رییسجمهوری این کشور جمعآوری کرده بودند اما شورای ملی انتخابات ونزوئلا میگوید مراحل جمعآوری این امضاها مطابق با قانون نبوده است.
انقلاب ادامه مییابد؟
اعضای پارلمان همچنین به 9 قطعنامه دیگر رای دادند که یکی از آنها خواستار ارجاع شورای ملی انتخابات و قضاتی به دیوان بینالمللی در لاهه میشود که همهپرسی را مسدود کردند. قانونگذاران ونزوئلا همچنین از مردم این کشور خواستند به دفاع فعالانه از قانون اساسی تا زمان بازگشت نظام قانون اساسی بپردازند و جامعه جهانی را به احیای مکانیسمی برای بازگشت دموکراسی به این کشور فراخواندهاند. گفته شده مادورو که برای بحث درباره قیمتهای جهانی نفت به عربستان رفته در پیامی ویدیویی تاکید کرده: «انقلاب با وجود تظاهر دایمی راستها که قصد قبضه قدرت با ابزارهای غیرقانونی را دارند ادامه خواهد یافت.»
ونزوئلا با وجود ثروت نفتی به ورطه بحران اقتصادی بیسابقهیی افتاده که باعث کمبود شدید کالاهای اساسی و مواد دارویی شده است. بسیاری از مردم نگران هستند، ممانعت از همهپرسی برای به چالش گرفتن قدرت رییسجمهور میتواند باعث افزایش تنش سیاسی و بروز ناآرامیهای اجتماعی شود. تحولات ونزوئلا در شرایطی به نقطه بیبازگشت رسیده که تمام تلاشهای گذشته دولت برای کاستن از دامنه بحران اقتصادی که پاشنه آشیل مادورو ارزیابی شده، بینتیجه مانده است. به عنوان مثال دولت مادورو چند ماه پیش دستور داده بود تا حداقل حقوق این کشور ۳۰درصد افزایش یابد. همچنین برای مقابله با بحران انرژی روزهای کاری به دو روز در هفته (فقط روزهای سهشنبه و چهارشنبه) محدود شده است. به مدت ۴۰روز هم در ۱۰استان پرجمعیت ونزوئلا روزانه چهار ساعت قطعی برق اجرایی شد.
ناظران معتقدند؛ این فقط سیاستهای مادورو و ضربه نفتی نیست که باعث ایجاد بحران در ونزوئلا شده است بلکه این بحران نتیجه سالها سوءمدیریت دولت چپگرای ونزوئلا و خلف او هوگو چاوز است. به گزارش دیپلماسی ایرانی، چاوز اقتصاد ونزوئلا را بیش از پیش به نفت معتاد کرد. در سال ۱۹۹۸ سهم نفت در صادرات ونزوئلا ۷۷درصد بود اما در سال ۲۰۱۱ به ۹۶درصد رسید. با این وابستگی شدید، اقتصاد در برابر شوک نفتی بهشدت آسیبپذیر شد. دومین میراث چاوز برای مادورو نیز شرکتهای دولتی زیادی است که با سیاست ملی کردن صنایع از ۱۴هزار شرکت فعال در سال ۱۹۹۰ به ۹هزار در سال ۲۰۱۱ کاهش یافت. میراث دیگر تورم فزایندهیی بود که طی یک دهه هر سال ۲۳درصد افزایش مییافت، درحالی که نرخ تورم دیگر کشورهای امریکایلاتین 6درصد بود. وقتی چاوز در مارس ۲۰۱۳ درگذشت، یک اقتصاددان برای نجات اقتصاد ونزوئلا پیشنهاد داد؛ دولت از ابزارهای تولید حمایت کند و همه اصول و قواعد سوسیالیستی را کنار بگذارد تا بتواند به اقتصادی مدرن دست یابد. اما مادورو گوش نکرد و چنانکه وعده داده بود «ادامهدهنده راه چاوز» شد. راهی که با تحمیل هزینههای فراوان به ملتهای امریکایلاتین، بساط
پوپولیستها را دارد برمیچیند؛ آن هم در سالی که مارک اربان، دبیر امور دیپلماتیک و دفاعی بیبیسی آن را سال توفان تمامعیار پوپولیسم نامیده و با اشاره به پیشروی دونالد ترامپ در امریکا و مارین لوپن در فرانسه در ابتدای ۲۰۱۶ نوشته «در ۲۵ سال گذشته دورانی بدتر از این را برای دیپلماسی به یاد ندارم.»
به اعتقاد ناظران، ونزوئلا آینه خوبی است برای عاقبت سیاستهای پوپولیستی؛ سوسیالیسم قرن ۲۱ «فرمانده هوگو چاوز» حالا به جایی رسیده که جانشینش حتی دست به دامان زنان برای کنار گذاشتن سشوار شده و گفته بود زنان وقتی موهای خود را در هوای آزاد و نه با استفاده از انرژی، خشک میکنند، زیباترند. بر این اساس حتی اگر حزب حاکم از این بحران تازه هم جان سالم به در ببرد، گردبادهای سهمگین اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در راه است، میتواند در ماهها و سالهای آتی تهدیدی پایدار برای نیکلاس مادورو باشد.
