گروه جهان
حیدر العبادی، نخستوزیر عراق که این روزها به شدت تحت فشار قرار دارد در واکنش به تحصن نمایندگان مخالف در پارلمان هشدار داده که اختلافات داخلی باعث توقف فعالیتهای دولت شده و بر روند عملیات نظامی علیه داعش تاثیر میگذارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، العبادی گفته تغییر کابینه که اکنون به محل اختلافات میان جریانهای سیاسی تبدیل شده تنها بخشی از اصلاحات فراگیر بوده و هدف آن به حرکت درآوردن چرخهای دولت برای خروج از بحران مالی ناشی از کاهش جهانی قیمت نفت است. نخستوزیر عراق که پنجشنبه برای استیضاحش 174 امضا در پارلمان جمع شد، سیاستمداران کشورش را به صبر و حکمت و عقلانیت فراخوانده و از آنان خواسته مجال گفتوگو و مذاکراتی که در جریان است را از بین نبرند تا حرکت دولت متوقف نشود.
نمایندگان اعتصابی که عمدتا از جریان الاحرار (جریان صدر به رهبری مقتدی صدر)، بخشی از حزب الدعوه(ائتلاف دولت قانون به رهبری نوریالمالکی)، جریان العراقیه(به رهبری ایاد علاوی) و تعداد کمی نمایندگان ائتلافهای کردستانی و اتحاد قوا هستند از سهشنبه گذشته تحصن خود را در صحن پارلمان عراق با هدف برکناری روسای سهگانه شروع کردند. آنها در جلسه پنجشنبه خود در نخستین گام، رییس پارلمان سلیم الجبوری و هیات رییسه را برکنار کرده و یک رییس سنی(عدنان الجنابی از جریان العراقیه) را که مسنترین نماینده این دوره است به ریاست موقت پارلمان برگزیدند. سپس 174 امضا برای استیضاح العبادی جمع و اعلام کردند تا برکناری هر سه رییس سهگانه کشور به تحصن خود ادامه خواهند داد.
اختلافات اخیر که منجر به تحصن در پارلمان شده در پی اعتراضهای مردمی نسبت به اوضاع رفاهی و وجود فساد اداری از تابستان گذشته کلید خورده است. این درحالی است که جان کری، وزیر خارجه امریکا در جریان سفر از پیش اعلام نشده اخیر خود به عراق، حمایت واشنگتن را از حیدر العبادی اعلام کرده بود.
سفر مالکی و صدر به لبنان
بحران سیاسی در عراق در شرایطی تشدید شده که برخی رسانهها اواخر هفته گذشته از سفر ناگهانی مقتدا صدر به لبنان خبر داده بودند. در همین رابطه روزنامه العربی جدید گزارش داده که تماسی میان سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان با سید مقتدا صدر، رهبر جریان صدر انجام شده که در آن تماس نصرالله به مقتدا صدر هشدار داده و او را مسوول شکاف در پیمان ملی که پیمان شیعی مجلس عراق است، دانسته است. به گزارش دیپلماسی ایرانی به نقل از روزنامه العربی، دبیرکل حزبالله لبنان به مقتدا صدر هشدار داده که رفتارهای او سبب میشود تا سنیها به کمک امریکاییها قدرت را قبضه کنند و علیه شیعیان عمل کنند. این روزنامه ادعا کرده که وی تضمینهایی به مقتدا صدر در برابر توقف تنشآفرینیهایش در عراق داده است.
گفته شده، مقتدا صدر 31مارس بعد از آنکه حیدر العبادی به مجلس رفت و فهرست دولت تکنوکرات خود را در اختیار نمایندگان مجلس این کشور قرار داد به تحصن خود که میگفت برای فشار به دولت برای تشکیل دولت تکنوکرات است، پایان داد و به نجف بازگشته است. گفته میشد در میان وزرای پیشنهادی تکنوکرات حیدر العبادی به پارلمان عراق 6 نفر از افراد نزدیک به جریان صدر هستند. اما با خودداری نمایندگان مجلس از رای دادن به این فهرست و استعفای هفت وزیر پیشنهادی او، حیدر العبادی وزرای تازهیی به مجلس معرفی کرد که در میان آنها کسی از یاران مقتدا صدر دیده نمیشد، مسالهیی که سبب خشم و عصبانیت مقتدا صدر شده و حتی گفته میشود سفرش به لبنان نیز در جهت قهر با سیاستمداران عراقی صورت گرفته است.
همراهی با جنبش اصلاحطلبانه
نشریه المانیتور در واکنش به بالا گرفتن خواستههای مردم برای اجرای اصلاحات در عراق مینویسد: العبادی ٣١مارس فهرست کابینهیی متشکل از تکنوکراتها را برای تایید به شورای نمایندگان یا به عبارت دیگر مجلس عراق تقدیم کرد و همانطور که انتظار میرفت، فهرست مزبور با مقاومت شدیدی در مجلس روبهرو شد. سیاستمداران عراقی تقریبا از همه طیفها معتقدند که در مورد انتخاب افراد مزبور طرف مشاوره قرار نگرفتهاند. اکنون این فهرست حتی اگر هم مورد تصویب قرار بگیرد باز هم فشار بر العبادی برای تحقق نتایج وعده داده شده بیشتر خواهد شد.
عدنان ابوزید در تحلیل تشدید شکافها میان احزاب و جریانهای سیاسی مینویسد: تظاهرات ابتدا جنبه مذهبی و فرقهیی نداشت اما با گذشت زمان مقتدا صدر که اینک به عنوان رقیب سرسخت العبادی و دیگر رهبران اتحاد ملی عراق در صحنه سیاسی عراق ظاهر شده است، ابتکار عمل را
به دست گرفته است. در واقع شکست العبادی برای انجام اصلاحات و ایجاد جبههیی از متحدان معنادار علیه او باعث دور شدن وی از رهبران سیاسی و مذهبی عراق شده است، کسانی که در گذشته از وی حمایت کرده بودند.
المانیتور نوشته است: «با عقب کشیدن آیتالله علی سیستانی از حمایت از العبادی، صدر و نوری المالکی، نخستوزیر سابق عراق، تلاش خود را برای جانشینی العبادی شدت بخشیدهاند.»
بنا به نوشته المانیتور، اختلافات میان رهبران سیاسی رفته رفته در سطح خیابانها هم ظاهر شده است. نحوه صحبت کردنها هم از حالت دیپلماتیک به حالت تهدید تبدیل شده است. صدر، تهدید به یک اعتراض نشسته عظیم در جلو منطقه سبز کرده است. بست نشستنها روز ١٨مارس آغاز شد و همچنان درحال گسترش و بزرگتر شدن است. قابل توجه اینکه صدر تهدید کرده که اگر کابینه فعلی با یک کابینه تکنوکرات تعویض نشود با هوادارانش به داخل منطقه سبز خواهند ریخت. در تضاد با صدر «ائتلاف حاکمیت قانون» به رهبری نوری المالکی که اکثریت را در میان اتحاد شیعیان نمایندگی میکند با انتشار بیانیهیی تند، فراخوان صدر برای انجام اعتراضها را غیرقانونی و خلاف قانون اساسی خوانده است.
از طرفی به گزارش محمد صالح اقدامات اصلاحی العبادی اختلاف میان بغداد و حکومت اقلیم کردستان عراق را عمیقتر کرده است. احزاب کرد در مجلس عراق شامل حزب دمکراتیک کردستان، اتحاد میهنی کردستان، گوران و کومال، اختلافات خود را کنار گذاشتهاند با این هدف که جبههیی مشترک را در برابر تلاشهای العبادی شکل دهند، تلاشهایی که به اعتقاد آنان منافع کردها در آن منظور نشده است. نامزد احراز پست وزارت نفت گفته که اگر از حمایت بلوک کردها برخوردار نباشد مقام مزبور را نخواهد پذیرفت.
المانیتور چنین نتیجه میگیرد:«تمام این مسائل نشانگر این است رهبران سیاسی که پیش از این به طور سنتی در یک جبهه قرار داشتند، قابلیت خود را برای حل اختلافات درونی از دست دادهاند و اختلافات درونی خود را به خارج از دایره خود فرافکنی کردهاند. به علاوه این مساله نشان میدهد که نیروهای سنتی نتوانستهاند با میانجیگری و بر پایه اشتراکات بنیادی مذهبی آشتی بین گروههای مختلف ایجاد کنند».