هر لحظه امکان فروپاشی سد موصل وجود دارد
گروه جهان
دولت عراق و سفارت امریکا در روزهای اخیر به ساکنانی که در حاشیه رودخانه دجله زندگی می‌کنند، درمورد فرو ریختن سد موصل هشدار داده‌اند. امریکا از شهروندان خود خواسته عراق را ترک کنند. به نوشته نیویورک تایمز، حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق، در بیانیه‌یی از ساکنان این منطقه خواسته حداقل 6کیلومتر از بستر این رود و نیز شاخه‌های آن فاصله بگیرند. در بیانیه مشابهی سفارت امریکا در بغداد نیز بیانیه‌یی صادر کرده و اخطار داد که خطر فروریختن سد جدی است و این اتفاق هر آن می‌تواند بیفتد. در بیانیه سفارت ایالات متحده آمده است: «تخلیه منطقه موثرترین راه برای نجات جان صدها هزار عراقی است.» تروریست‌های تکفیری داعش از تابستان سال۲۰۱۴ میلادی وضعیت ملتهبی در عراق به‌وجود آوردند و این موضوع بر زیرساخت‌های این کشور تاثیر منفی داشته است. داعش پس از اشغال مرکز استان «نینوا» بر سد مهم «موصل» تسلط یافت که البته پس از مدتی ارتش و نیروهای مردمی عراق و نیروهای بومی شمال این کشور این سد را از داعش پس گرفتند. پس از بازپس‌گیری سد موصل، چند بار اطراف شهر ازجمله سد و پالایشگاه موصل دست به دست شد. برآوردهای اولیه کارشناسان نشان داده که در صورت
فروپاشی سد موصل 500هزار نفر جان خود را ازدست خواهند داد و بیش از یک‌میلیون نفر در خطر خواهند بود. سفارت امریکا در بغداد اعلام کرد تخلیه ساکنان بهترین راه‌حل در صورت شکسته شدن سد موصل است که امکان نجات جان یک‌میلیون و ۵۰۰هزار نفر را فراهم می‌کند. در صورتی که «سد سامرا»، شهری واقع در پایین‌دست تکریت و در بالادست بغداد به‌سبب افزایش ناگهانی آب سرریز شود، ساکنان این شهر باید تا 16کیلومتر از کناره‌های رودخانه دجله فاصله بگیرند. بنا بر اعلام سفارت امریکا، شکستن سد موصل می‌تواند به‌شدت بر شبکه برق کشور آسیب وارد کند و پایتخت ازجمله فرودگاه بین‌المللی بغداد را به‌مدت چندین هفته زیر آب ببرد. وضع این سد پس از حمله داعش در سال2014 که برای مدتی به عملیات تعمیر و نگهداری این سد پایان داد، بدتر شده است.
نیویورک تایمز درباره اینکه فروریزی این سد چه اندازه جدی و قریب‌الوقوع است، نوشته است که سد موصل که بزرگ‌ترین سد عراق به‌شمار می‌آید در بالادست شهر موصل، دومین شهر بزرگ عراق قرار دارد. افزایش آب این سد شکسته شدن تاسیسات را در پی خواهد داشت. گزارش‌های زیادی منتشر شده مبنی بر اینکه این سد اکنون سست شده و احتمال فروپاشی آن را قریب‌الوقوع و جدی کرده است.
در این گزارش در این مورد که چرا فروپاشی این سد خطرناک است، آمده است که سد در سال1984 در بستری از سنگ گچ ساخته شده است، ماده نرمی که در مجاورت با آب حل می‌شود. مهندسان برای جلوگیری از شکاف و فرو ریختن این سد به‌طور مداوم دوغاب پمپاژ می‌کردند.
اما این فعالیت با گرفتن کنترل منطقه و سد توسط داعش در سال2014 متوقف شد. باوجود اینکه دولت اکنون کنترل منطقه و سد را به دست گرفته، بسیاری از مهندسان بازنگشتند و تعمیرات اساسی دوباره ازسر گرفته نشده و از همین رو روند فرسایش سد آغاز شده است.
براساس این گزارش، تمام کسانی که در نزدیکی رودخانه زندگی می‌کنند، به عبارت دیگر، بخش بزرگی از جمعیت عراق با شکسته شدن این سد درمعرض تهدید قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال درصورت وقوع این فاجعه، بخشی از بغداد را که در 400متری جنوب آن قرار دارد زیر آب خواهد رفت. علاوه بر تهدید 500هزار تا یک‌ونیم میلیون جمعیت، نزدیک به یک میلیون نفر نیز بی‌خانمان خواهند شد.
شهر موصل در کمتر از چهار ساعت زیر 45 تا 70فوت آب خواهد رفت. گفته شده سطح آب رودخانه در صورت فروپاشی سد یک روزه تا 13فوت بالا خواهد آمد. در حال حاضر دولت عراق و سازمان ملل متحد در یک برنامه فوری در حال همکاری با یکدیگر هستند تا نسبت به تبعات احتمالی شکست سد هشدار داده و اطلاع‌رسانی کنند.
در ماه دسامبر با شرکت رویل، یک شرکت ایتالیایی، قرارداد به ارزش دو میلیارد دلار با هدف تعمیر سد منعقد شده اما مساله اینجاست که تعمیر این سد به 18ماه زمان نیاز خواهد داشت. دولت ایتالیا وعده داده که 450نیرو نظامی را برای حفاظت از سد در زمان انجام تعمیرات به عراق اعزام کند.
