بدفهمی مشترک از بحران آب
گروه تجارت
قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب 1390، اتاق ایران را مکلف کرده است تا مساله «آب» و «کشاورزی» را در اولویت‌های خود قرار دهد و مرکز ملی مطالعات و آب و کشاورزی را تشکیل دهد. بر همین اساس این مرکز در سال 1391 برای تمرکز روی موضوع کشاورزی و آب تشکیل شد. حال با وجود شرایط بحرانی جهان، رییس پارلمان بخش خصوصی ایران معتقد است: «بحران آب نه تنها سرمایه‌گذاری‌ها در بخش‌های «کشاورزی»، «صنعت»، «اسکان» و «گردشگری» را تهدید می‌کند، بلکه دورنمای گسترش بحران‌های زیست محیطی حول محور آب مناطق را به مخاطره انداخته است. محسن جلال‌پور در ادامه با انتقاد از عملکرد دولت یازدهم در مقابله با بحران آب بر این باور است که «متاسفانه از فعال شدن دیپلماسی آب در دولت یازدهم اثری دیده نمی‌شود و نمی‌دانیم چگونه و با چه مدلی در پی حل مساله تامین سهم زیست محیطی تالاب‌های انتهایی رودخانه‌های دجله و فرات خواهیم بود تا حداقل بخش اعظم موضوع ریزگردها قابلیت کنترل پیدا کنند. وجود ده‌ها هزار چاه غیرمجاز در کشور جای نگرانی دارد و متاسفانه سرعت بستر شدن این چاه‌ها در 11ماه نخست سال جاری کند بوده و به 7هزار و 200حلقه چاه محدود می‌شود. از طرف دیگر
روی چاه‌های مجاز، کنتورهای هوشمندی نصب شده است که از دقت کافی برخوردار نیستند.»
تهدید کشاورزی و صنعت در بحران آب
در همین راستا، رییس پارلمان بخش خصوصی کشور در مراسم بزرگداشت روز ملی آب، گفت: بحران آب نه‌تنها سرمایه‌گذاری در بخش‌های کشاوزری و صنعت را تهدید می‌کند، بلکه بحران‌های زیست‌محیطی را به دنبال دارد. جلال‌پور گفت: از امسال به‌طور مستمر بزرگداشت روز ملی آب از سوی اتاق ایران برگزار خواهد شد؛ چراکه این نهاد نسبت به اهمیت آب به خوبی واقف است. این روز بهترین فرصت برای به صدا درآوردن زنگ خطر آب است تا به یاد داشته باشیم که این مایع ارزشمند در شرایط مناسبی به سر نمی‌برد؛ فهم مشترک از مشکل آب، یکی از چالش‌های جدی کشور بوده و وظیفه ما این است که به افکار عمومی تلنگر زده و یادآوری کنیم که حیات کره زمین در خطر قرار گرفته است. وی ادامه داد: اتاق ایران براساس وظایف قانونی خود به بحث آب و کشاورزی اهمیت جدی داده و توانسته اقدامات سازنده‌یی در این حوزه انجام دهد. جلال‌پور در ادامه با اشاره به اقدامات دولت یازدهم در زمینه آب اظهارکرد: باوجود اینکه دیپلماسی در دولت یازدهم در حوزه آب وجود نداشته اما در این دولت اقداماتی ازجمله «مهار آب‌های مرزی»، «توجه به توسعه آبیاری تحت فشار»، «ستاد بحران آب دریاچه ارومیه» انجام شده اما زنگ خطر
کم‌آبی یکی از مقوله‌های مهمی است که دولت و بخش خصوصی برای مدیریت آن باید تلاش بیشتری کنند.
نبود رویکرد اصلاح ساختار آب
رییس اتاق ایران تصریح کرد: با وجود آنکه گزارش‌های رسمی بخش آب کشور حاکی از کاهش 50درصدی روان‌آب‌های کشور (آب‌های سطحی) است، پروژه‌های سدسازی کماکان ادامه دارد و اثری از اصلاح رویکردهایی که مکررا در مورد آب عنوان شده مانند اصلاح رویکرد به سمت نرم‌افزاری و اصلاح ساختار آب نیست و اعمال مدیریت تقاضا و اعمال حکمرانی مناسب در صحنه آب کشور وجود ندارد. به گفته رییس پارلمان بخش خصوصی، سیاست‌های مصرف آب در تولید انواع محصولات با بهره‌وری و بازدهی محصولات منطبق نیست و اثری هم از اصلاح این سیاست‌ها دیده نمی‌شود و حتی اجرای رویکرد سیاست آب مجازی در تولید محصولات با آب کمتر و حمایت از واردات محصولات آب‌بر در برنامه‌ها ملموس نیست. جلال‌پور برگزاری روز ملی آب را فرصت مناسبی برای استفاده از نظرات مفید و سازنده گروه‌های اثرگذار و اثرپذیر در حوزه آب دانست و گفت: روز ملی آب فرصتی است تا مروری بر عملکرد سالانه و اثربخشی اقدامات در حوزه آب داشت.
لزوم ارائه راهکار عملی برای بحران آب
ازسوی دیگر، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو بر لزوم ارائه راهکار عملی برای بحران آب و آگاهی همه افراد از این بحران نیز تاکید کرد. سعدالله نصیری‌قیداری گفت: در برنامه‌های توسعه و بسیاری قوانین کشور، بندهای مختلفی راجع به آب وجود دارد، اما بودن این قوانین و بندها به تنهایی کافی نبوده و در بهبود شرایط موثر نیستند. دبیرکل ملی یونسکو، با تاکید بر لزوم افزایش آگاهی همه افراد جامعه از بحران آب گفت: در ابتدا باید تلنگری در ذهن همه ما ایجاد شود و با کسب آگاهی کافی از اهمیت موضوع به‌دنبال راهکارهای این بحران باشیم. نصیری با بیان اینکه کمیسیون ملی یونسکو از ابتدای تاسیس همواره به موضوع بحران آب توجه داشته، گفت: از نقد ساختاری ما در دانشگاه‌ها کرسی‌های مختلف داریم که دو کرسی بازیافت آب در دانشگاه تهران و کرسی در دانشگاه شریف توسط کمیسیون ملی یونسکو متوجه به بحران آب را در تمرکز قرار داده‌اند. دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، با‌اشاره به اقدامات انجام شده، حمایت، آموزش و آگاهی بخش‌های مختلف این کمیسیون، گفت: ما هیچ‌گاه ادعا نمی‌کنیم که این تلاش‌ها کافی هستند بلکه به‌دلیل شرایط خاص کشور، باید بسیار بیشتر روی بحران آب متمرکز شد. وی
گفت: ما مکلف هستیم نهادهای مختلف کمیسیون ملی یونسکو را با به پژوهش در این زمینه ترغیب کرده و در‌نهایت به سازمان ملی یونسکو گزارش دهیم.
توجه جدی یونسکو به بحران آب
مک گیور دبیر برنامه بین‌الملل علوم زمین و ژئوپارک‌های یونسکو، بحران آب را موضوعی اساسی با مقیاس گسترده توصیف کرد و گفت: بخش زیادی از مناطق مانند جزایر موجود در سطح دنیا منابع آب شیرین خود را از دست داده و برخی مناطق هم روبه خشکی هستند. همه اینها درحالی اتفاق افتاده و ما می‌توانیم با بهره‌گیری از علوم جدید از تداوم روند شور شدن و خشک شدن ذخایر آبی جلوگیری کنیم. وی تاکید کرد: اهداف توسعه پایدار برای دسترسی برابر به آب در اولویت کاری قرار گرفته و در پی آن هستیم که از متساعد شدن مواد شیمیایی خطرناک در دنیا ممانعت کنیم و این‌گونه سلامت جهان را ارتقا دهیم. این مواد شیمیایی، آب، خاک، جانوران و گیاهان را در‌معرض خطر قرار داده‌اند. گیور، هدف دیگر برنامه بین‌الملل علوم زمین و ژئوپارک‌های یونسکو را همکاری همه کشورها برای رسیدگی به بحران آن عنوان کرد و خواستار توجه همه دولت‌ها به این مساله شد. براساس اظهارات دبیر برنامه بین‌الملل علوم زمین و ژئوپارک‌های یونسکو، قنات‌ها سطوح آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌ها رو به نابودی هستند بنابراین ژئوپارک‌ها به وجود آمدند تا بتوانیم اقدامات لازم را برای مقابله با آلوده شدن و تخریب منابع آبی سراسر دنیا انجام دهیم.
