اثر غیرمستقیم نفت بر بازار مسکن
در نگاه اول اینگونه تصور میشود که شوکهای نفتی و افزایش یا کاهش شدید قیمت نفت نمیتواند تاثیر مستقیمی بر بازار بهویژه قیمت مسکن داشته باشد زیرا بیش از 90درصد از تولید و ساختوساز مسکن و صنعت ساختمان توسط بخش خصوصی صورت میگیرد و افزایش درآمدهای نفتی و بهتبع آن درآمدهای دولت نمیتواند اثری بر بخش مسکن و ساختمان داشته باشد.
البته درواقع ایجاد شوکهای نفتی (کاهش شدید و افزایش شدید) اثر مستقیمی بر قیمت مسکن ندارد، اما بهصورت غیرمستقیم افزایش یا کاهش شدید قیمت نفت با تاثیری که در حجم درآمدهای دولتی دارد بر بازار مسکن نیز اثرگذار است.
ایران اقتصادی تکمحصولی دارد و درآمد و بودجه دولت تابع فروش نفت است، بهعبارت دیگر درآمدهای دولتی ایران بیش از هر عامل دیگری بر فروش و صادرات نفت متکی است. البته تمام بخشهای اقتصادی به حجم درآمدهای نفتی مرتبط هستند و بهتبع آن رکود و رونق اقتصاد کلان نیز وابسته به درآمدهای نفتی است.
با افزایش درآمدهای نفتی، تولید ناخالص داخلی بهبود مییابد و بهتبع آن نرخ رشد اقتصادی نیز افزایش مییابد. با ارتقای نرخ رشد، سطح درآمدها و وضعیت معاش مردم تغییر کرده و رو به بهبود میرود، در این شرایط تقاضا برای خرید مسکن (مصرفی و سرمایهیی) شدت میگیرد و با افزایش تقاضا، قیمت مسکن نیز بالا میرود. درمورد کاهش درآمدهای نفتی، این روند بهصورت معکوس انجام میشود یعنی تولید ناخالص داخلی کاهش یافته و نرخ رشد نیز تحت تاثیر قرارگرفته و نسبت به گذشته افت میکند در این وضعیت قدرت و توان مردم کاهش یافته و رکود اقتصادی بر همه بخشها از جمله مسکن سایه میافکند که با تداوم این شرایط شاهد کاهش فعالیت در تولید و ساختوساز مسکن میشویم، این روند افزایش و کاهش قیمت مسکن با درآمدهای نفتی نشان میدهد که درآمدهای نفتی به صورت غیر مستقیم بر بازار مسکن موثراست. اما در شرایط حاضر که شاهد اجرایی شدن برجام هستیم و تعاملات اقتصادی و سیاسی کشور نسبت به سالهای گذشته بهبود یافته و توافقنامههای بسیاری میان ایران و سایر کشورها به امضا رسیده است، پیش بینی میشود که شرایط اقتصادی کشور نیز رشد داشته باشد، البته نمیتوان انتظار جهش یا شوک قیمتی نفت را داشت و در سال آینده نیز روند نزولی قیمت نفت ادامه مییابد اما باتوجه به رفتارشناسی و سیکلهای اقتصادی رونق و رکود، انتظار میرود که در سال آینده از شرایط رکودی خارج شده و شاهد بهبود نسبی بازار مسکن باشیم و درحال حاضر نیز نشانههای مثبتی در بازار مسکن مشاهده میشود البته در سال جاری نمیتوان انتظار رونق نسبی را از بازار مسکن داشت اما در سال95 بازار مسکن بهبود مییابد.
