مازیار معتمدی
اکونومیست
اقتصاد جهان - مواظب باشید
نبرد طولانی و سخت بوده، اما حالا با نگاهی به سراسر اقتصادهای ضربهدیده جهان ثروتمند، وقت اعلام کردن این شده که مبارزه علیه هرج و مرج مالی و تقلیل قیمتها به پیروزی منجر شده است. صندوق بینالمللی پول در سال 2015 اعلام کرد که برای نخستینبار از سال 2007 تا به حال، تمام اقتصادهای پیشرفته جهان گستردهتر خواهند شد. رشد جهان ثروتمند باید برای نخستینبار از سال 2010 تا به حال به میزان 2درصد باشد و احتمال میرود بانک مرکزی ایالات متحده برای نخستینبار نرخ سودهای پایین خود را بالاتر ببرد. با این حال اقتصاد جهانی از ماجرای قرض یونان گرفته تا بازارهای بیثبات چین، هنوز هم با خطرهای بسیاری روبهروست. دیر یا زود، سیاستمداران با یک مشکل بزرگ دیگر روبهرو خواهند شد اما خطر اینجاست که دولتها و بانکهای مرکزی از مهمات خود استفاده کردهاند و برای مبارزه با رکود بعدی آماده نیستند. نکته متناقض این است که کاهش این خطر نیازمند آزاد نگهداشته شدن بیشتر سیاستهای امروزی است. دولتها هنوز هم میتوانند کار خود را انجام دهند. برای سیاست کنترل کردن قرضها، رشد بهتر از ریاضت است. دولتها باید انرژی خود را معطوف اصلاحات محصولات و
بازارهای کار کنند. اینگونه اصلاحات میتوانند اقتصاد را بهتر آماده مقابله با شوک بعدی کنند. دولتها و بانکهای مرکزی که با بحران اقتصادی مبارزه کردهاند، به طور قابل درکی میخواهند به حالت نرمال بازگردند. بهترین راه برای دستیابی به این هدف، اجازه به بهبود و بازیابی برای کسب دوباره قدرت است.
نجات آثار باستانی؛ داعش و دشمنی
با تمدن
از زمان بهار عربی در سال 2011 و موجی جدید از هرج و مرج و جنگ، سنت نابودکردن آثار فرهنگی گستردهتر شده است. داعش که یکی از اجراکنندگان اصلی این روند است، علاوهبر کشتن مردم به نابودی آثار هنری باستانی نیز پرداخته است. اما کار زیادی برای جلوگیری از این اعمال وحشیگرایانه نمیتوان انجام داد. به طور مثال میتوان از یونسکو نام برد که تعدادی کنفرانس به راه انداخته و لیستهای قرمز آثار باستانی در خطر را منتشر کرده و موزهها هم تدابیر دفاعی خود را افزایش دادهاند. اما شجاعانهترین اعمال به خود افراد محلی مربوط میشوند که با جان خود از این آثار دفاع کردهاند. شاید تفکرات تغییر کنند. خود داعش اخیرا یک بروشور سفر منتشر کرده که از مکانهای باستانی باقیمانده موصل تجلیل میکند.
روباتهای انسانمانند - بعد از سقوط
روبات قرمز روشن که چیمپ نام داشت دم در ایستاده بود و نمیتوانست حرکت کند. او بعد از انجام چند حرکت متفاوت به این مرحله رسیده بود و به خاطر خودمختاری بیشتر، ارتباطش با مرکز کنترل نیز به حداقل رسیده بود و در نتیجه خودش باید کاری میکرد. او یکبار افتاد و نخستین روباتی هم نبود که در مسابقه روباتیک دارپا (دیآرسی) میافتاد، اما بلند شد و همه را به حیرت وا داشت. دیآرسی مسابقاتی 3ساله است که در آن تیمهای تحقیقاتی از کشورهای مختلف روباتهای خود را که برای عکسالعمل در مواقع رخ دادن فجایع بزرگ، مانند نیروگاه هستهیی فوکوشیما طراحی شدهاند به نمایش گذاشتند. قرار دادن این روباتها کنار یکدیگر، پتانسیل و در عین حال نقاط ضعف آنها را به نمایش گذاشت.
بیمه در آسیا - کوتهفکرانه
نامش شکاف حمایت بیمهیی است. میتواند اقتصادهای آسیبپذیر را سالها عقب بیندازد. دارد به سرعت رشد میکند و در هیچجای دیگر نیز عریضتر از آسیا نیست. این شکاف، اختلاف بین ضررهای بیمهشده و بیمهنشده هنگام رخداد فجایع است. از 101 میلیارد دلار ضرر اقتصادهای جهان در سال 2014، تقریبا نیمی از آن به خاطر سیل و گردباد و فجایع دیگر در آسیا بوده است. از این میزان نیز تنها 8درصد آن توسط شرکتهای بیمه تامین شد، که در مقابل 60 درصد امریکا قابل قیاس نیست. این فاصله در بعضی کشورها حتی بیشتر نیز هست.
تخمین زده میشود که زلزله ماه آوریل نپال چیزی حدود 5میلیارد دلار ضرر به بار آورده باشد که معادل 25درصد تولید ناخالص داخلی است. اما بیمهکنندگان تنها 160میلیون دلار آن را تامین کردند. زمانبندی فجایع طبیعی غیرقابل پیشبینی است اما احتمال رخداد آنها و ضرری که میزنند را میتوان پیشبینی کرد. شکاف روبه رشد حمایت بیمهیی، به تجارتها و اشخاص ضررهای بسیاری میزند. آسیا باید کارهای بیشتری برای بستن آن کند.