رکود بازار امسال بدتر از پارسال
گروه خودرو سمانه عابدی
خودروسازان بار دیگر برای تحریک بازار خودرو فروش‌های ویژه و مناسبتی را ترتیب داده‌اند تا از این طریق خودروهای جدید خود را به فروش برسانند و از سوی دیگر به بازار راکد خودرو صفایی دوباره دهند اما این در حالی است که فعالان بازار خودرو، رکود امسال را بدتر از سال گذشته می‌دانند و معتقدند مذاکرات هسته‌یی و بیانیه مشترک ایران و گروه 1+5 مردم را در انتظار کاهش قیمت گذاشته است. البته در این میان دو نوع نگاه از سوی مشتریان خودرو وجود دارد که برخی از پیش‌فروش‌ها را به فروش‌های فوق‌العاده ترجیح می‌دهند یعنی تحویل در نیمه دوم سال را به خرید نقدی ترجیح می‌دهند و آنها قصد دارند تا از این طریق نیز هم خودروهای جدید را ثبت‌نام کنند، هم منتظر تاثیر توافقات هسته‌یی بمانند. از سوی دیگر نیز موضوع قیمت‌گذاری خودرو همچنان میان خودروسازان و شورای رقابت ادامه دارد و خودروسازان نیز برای ترغیب مردم به خرید خودرو درخواست افزایش قیمت خودروهای خود را کرده‌اند. مدیرعامل سایپا در اظهارنظر اخیر از افزایش 15درصدی قیمت خودرو خبر داد. اما در جدیدترین جلسه شورای رقابت سرانجام موضوع خودرو و تعیین‌تکلیف قیمت‌گذاری‌های جدید آن را در دستورکار خود
قرار گرفت. در این جلسه نخست اطلاعات ارسالی بانک مرکزی و شرکت بازرسی کیفیت مورد بررسی قرار گرفت و سپس موضوع میانگین 3درصدی افزایش قیمت خودرو از سوی اعضا به استناد این اطلاعات مطرح شد. اما تصویب یک الحاقیه در مجلس شورای اسلامی آن هم در اوایل اسفندماه سال گذشته باعث شد تا تعیین قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای رقابت با ابهاماتی همراه شود. با این حال به نظر می‌رسد موضوع بلاتکلیفی بر سر قیمت‌گذاری خودرو ادامه دارد و بازار خودرو حالاحالاها در رکود خواهد بود و از همین‌رو غلامحسین قاسمیان رییس اتحادیه نمایشگاه‌های اتومبیل در گفت‌وگو با «تعادل» درخصوص اوضاع بازار خودرو گفت: بازار خودرو در حال حاضر مانند گذشته راکد است.
خرید و فروشی نیست
قاسمیان با اشاره به 2ماه اول سال افزود: هیچ فرقی نکرده است و در حال حاضر هیچ خرید و فروشی وجود ندارد. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران اتومبیل تهران به انتظار مردم برای توافق با 1+5 اشاره کرد و افزود: مردم منتظر انجام توافقات هستند و فکر می‌کنند اگر توافق انجام شود قیمت دلار کاهش می‌یابد و در نتیجه قیمت خودرو کاهش می‌یابد اما این انتظار اشتباهی است که اگر هم قرار بر کاهش قیمت دلار بعد از توافقات باشد این کاهش به صورت پلکانی انجام می‌شود و درنهایت تغییر 200 یا 300هزار تومانی خواهد داشت. با این حال امیدوارم این توافق انجام شود و بر رونق بازار خودرو تاثیر داشته باشد.
قاسمیان با اشاره به رکود خودرو در سال گذشته گفت: بازار امسال بدتر از بازار خودرو در سال گذشته است. وی همچنین تصریح کرد: بازار خودرو در سال 93 کامل راکد بود و امسال نیز همین‌طور است و همه در بازار فروشنده هستند. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران اتومبیل به تاثیر رکود بر قیمت خودرو اشاره و تاکید کرد: با توجه به اینکه بازار خودرو راکد است، در اثر نخریدن خودرو قیمت‌ها پایین‌تر آمده است. به طور مثال کسانی که در شرایط اضطراری هستند و نیازمند فروش خودروی خود هستند چون کسی خریدار نیست، خودروی خود را با قیمت پایین‌تر می‌فروشند.
کاهش قدرت خرید خودرو
در هر صورت به نظر می‌رسد بازار خودرو همچنان در رکود خواهد ماند و خروج از این رکود مستلزم ارایه طرح‌های اساسی برای ترغیب به خرید مردم است. با اینکه کنترل تورم دولت ازجمله برنامه‌های اصلی دولت است و این برنامه باعث کاهش نقدینگی شده که قدرت خرید مردم را نیز پایین نگه داشته است و درواقع می‌توان گفت یکی از علت‌های اساسی رکود در بازار خودرو کاهش قدرت خرید مردم است و از همین رو خودروسازان باید برنامه‌هایی برای تسهیل خرید مردم ارایه کنند؛ کاری که شرکت‌های مونتاژکار خودروهای چینی انجام می‌دهند و دیده می‌شود که این شرکت‌ها با ارایه تسهیلات عالی و سودهای صفر درصد سعی در جذب مشتریان خودرو می‌کنند.
سردرگمی مردم با اقدامات شورای رقابت
یک عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی با اشاره به منازعات میان شورای رقابت و وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص نحوه قیمت‌گذاری خودرو، گفت: اقدامات شورای رقابت در طول سال‌های گذشته تنها باعث سردرگمی مردم و تولیدکنندگان شده است. حسین گروسی نقش عرضه و تقاضا را در قیمت‌گذاری محصولات بسیار بااهمیت دانست و افزود: طبق قوانین حاکم بر علم اقتصاد، قیمت‌گذاری محصولات تنها باید از سوی تولیدکنندگان صورت گیرد و تعیین نرخ دستوری به هیچ عنوان کارآمد نیست.
وی با انتقاد از عملکرد شورای رقابت در طول سال‌های گذشته، گفت: این شورا متاسفانه نتوانسته اوضاع را به درستی مدیریت کند و عملکرد این شورا تنها باعث سردرگمی تولیدکنندگان خودرو و همچنین بازار مصرف شده است. گروسی با تاکید بر اینکه، دو خودروساز بزرگ کشور می‌توانند به عنوان دو تولیدکننده بزرگ با یکدیگر در کشور رقابت کنند، در عین حال افزود: البته تا یک دوره کوتاه این مساله ممکن است به ضرر مصرف‌کننده باشد اما در درازمدت کیفیت در خدمت‌رسانی و همچنین قیمت محصولات در بازار رقابت بهبود می‌یابد. وی با تاکید بر اینکه همواره در علم اقتصاد عرضه و تقاضا قیمت را تعیین خواهد کرد، با ذکر مثال به خدمات‌دهی اپراتورهای تلفن همراه در دهه گذشته اشاره و خاطرنشان کرد: خدمات‌دهی سرویس تلفن همراه در سال‌های پیش با کیفیت پایین و همچنین قیمت‌های بالا صورت می‌گرفت و تنها شرکت مخابرات با یک اپراتور نبض بازار را در دست داشت.
نماینده مردم شهریار، قدس و ملارد در مجلس به ایرنا گفت: این در حالی است که در حال حاضر و پس از گذشت حداکثر یک دهه در سایه ایجاد چند شرکت داخلی خدمات‌رسان و رقابت ایجاد شده، نوع خدمات‌دهی در بخش کیفیت و قیمت بسیار مناسب‌تر از قبل شده و این در طول چند سال به وجود آمده است. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در عین حال اضافه کرد: در صورتی که عرضه خودرو روال طبیعی خود را داشته باشد و خودروسازان دخل و تصرفی در نحوه عرضه نداشته باشند در آن صورت قیمت‌ها نیز به صورت طبیعی کاهش خواهد یافت.
