جایگزینی برای نفت وجود ندارد
تحلیلهایی در مورد نفت مبنی بر اینکه از یک کالای سیاسی خارج شده است، وجود دارد. تحلیگران موافق این نظر بر این باورند که نفت دیگر در دست دولتها نیست و شرکتهای خصوصی وارد بازار نفت شدهاند مانند کشور امریکا که برای این بازار نقش تعیینکننده دارند. اما این تحلیل نمیتواند درست باشد زیرا هنوز هیچ کالای جایگزینی برای نفت وجود ندارد این شرایط به خصوص در حوزه حملونقل محسوس است زیرا این حوزه کاملا به نفت وابسته است و هنوز کالای جایگزینی نتوانسته است که نقش نفت را در این حوزه بازی کند. اکنون بازار نفت تحتتاثیر میزان عرضه این کالاست. اوپک در گذشته سهم 50درصدی در بازار نفت داشته و اکنون این درصد کاهش پیدا کرده و به 30درصد رسیده است. میزان تاثیرگذاری اوپک در بازار نفت نسبت به چند دهه گذشته بهشدت کاهش یافته است تا زمانی که اعضای سازمان اوپک مانند کشورهای عربستان، کویت و عراق بهدنبال منافع سیاسی خود هستند نمیتوان انتظار داشت که اوپک میزان تولید خود را کاهش دهد.
اگر اوپک بخواهد که توافقی برای کاهش عرضه نفت داشته باشد، لازمه آن این است که کشورهایی مانند عربستان از مطامع سیاسی خود دست بکشند. اکنون باتوجه به شرایط کنونی و اینکه اقتصاد کشور ما به نفت وابسته است و تنها منبع ارزی دولت از طریق این کالا تامین میشود ایران چارهیی جز این ندارد که نفت خود را در هر شرایطی به فروش برساند. پیشبینی قیمت نفت حتی برای چند ماه آینده غیرقابل پیشبینی است. همانطور که در سال گذشته شاهد بودیم که قیمت نفت نوسان شدیدی داشت و و عوامل مختلف بر قیمت آن تاثیر داشت.
اکنون برخی مدعی هستند که قیمت نفت اوپک را برای چند سال آینده پیشبینی کردهاند اما هیچگاه نمیتوان چنین ادعایی را داشت زیرا در میان کشورهای اوپک عوامل مختلفی وجود دارد که بر قیمت نفت و مناسبات در این سازمان موثر است.
