قلب دیزل ایرانی در سورن به تپش افتاد
بعد از یک توقف طولانی، ادامه تولید موتور دیزل ملی با دستور مهندس یکه‌زارع مدیر عامل گروه صنعتی ایران‌خودرو مجددا در ستاد سیاست‌گذاری به تصویب رسید. برهمین اساس جلسات فشرده برگزار و قرار شد با تلاش مضاعف واحدهای مرتبط در گروه صنعتی ایران‌خودرو، تولید انبوه موتور دیزل سواری برای نیمه دوم سال94 برنامه‌ریزی شود. دسترسی به سوخت یورو4 از الزامات عرضه موتور دیزل سواری است در غیر این صورت نتیجه مطلوب برای ایران‌خودرو و جامعه حاصل نخواهد شد. سورن نخستین خودرویی است که به موتور دیزل مجهز می‌شود و دنا در مرحله بعد قرار می‌گیرد. برخی آزمون‌های موتور دیزل انجام شده و مابقی در دست انجام است. تاکنون چهار نمونه خودرو به موتور دیزل مجهز شده و10 خودروی دیگر هم در آینده نزدیک مجهز خواهد شد و آزمون‌های موتوری و خودرویی ادامه می‌یابد. انطباق اقلام خودرویی با موتور از قبیل تغییر در سیستم‌های خنک‌کاری و دسته موتور و حوزه‌های مرتبط با بدنه از موارد مهم در این پروژه است که باید صحه‌گذاری شود. بخشی وسیعی از آزمون‌های موتوری انجام شده است، نگاشت موتور درحال انجام است و صحه‌گذاری‌های خودرویی هم در یک سال آینده تکمیل خواهد شد. بالغ‌بر
90درصد آزمون‌های موتور دیزل در ایران انجام شده است. همزمان با توسعه و انطباق موتور روی خودرو، قابلیت‌های توسعه و تولید سازندگان و بازخوردهای مربوط به تطابق طرح با امکانات آنان نیز بررسی می‌شود.
براساس برنامه حداقل دوسه ماه آینده صرف این خواهد شد که سازندگان بازخوردهای تولیدی را در طراحی منعکس کرده و طرحی حاصل شود که تداوم تولید آن در سازندگان امکان‌پذیر باشد.
با عرضه موتور دیزل سواری، ایران‌خودرو در بخش خودروهای دیزلی بازار داخلی، نقش اول را ایفا می‌کند که ضمن تقویت مزیت رقابتی در بازارهای صادراتی، توسعه تنوع محصولات و تامین بخش بزرگ‌تری از نیاز بازار را در پی دارد.
به‌طور متوسط بیش از 25درصد قوای محرکه خودروهای سواری موجود در دنیا از نوع دیزل است و در کشورهای اروپایی این سهم به 55درصد رسیده و براساس پیش‌بینی‌ها، متوسط سهم این نوع قوای محرکه در دنیا در سال 2020 میلادی به بیش از 35درصد خواهد رسید. سهم میانگین کاهش مصرف سوخت به میزان 30درصد، کاهش40درصدی آلایندگی‌های خروجی نسبت به موتور مشابه بنزینی، قابلیت رانندگی بهتر و اطمینان بالا و کاهش هزینه‌های نگه‌داری، از مهم ترین مزایای قوای محرکه دیزل است.کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو در ایران و جهان، طراحی و تولید موتور دیزل را یک رویداد بسیار مهم و نشان‌دهنده نوعی بلوغ در این بخش به‌شمار می‌آورند از این‌رو آنان موتور دیزل سواری ایران‌خودرو را گامی در جهت خودکفایی صنعتی می‌دانند.
موتور ملی دیزل ایران‌خودرو با قدرت 120 اسب بخار، در هر 100کیلومتر، 2/5 لیتر گازوییل مصرف کرده و مصرف کم و قدرت بیش‌تر، آن را برای مصرف‌کننده اقتصادی می‌کند.
استاندارد آلایندگی موتور ملی دیزل، یورو 5، حجم آن 5/1 لیتر و بیش‌تر قطعات این موتور ساخت داخل است، اما برای انجام آزمایش قطعات آن، از شرکت‌های خارجی استفاده شده است.
طراحی و تولید موتور دیزل سواری، از نشانه‌های پیشرو بودن ایران‌خودرو در توسعه فن‌آوری‌ها در ایران است. در ایجاد بسترهای لازم و توسعه فن‌آوری، نهادها و سازمان‌های مختلفی دخیل هستند که در این میان، گروه صنعتی ایران‌خودرو در ایفای نقش خود از سایرین جلوتر است. از سوی دیگر بهره‌گیری از سوخت دیزل رویکرد جهانی به‌شمار می‌رود و توسعه فن‌آوری دیزل در ایران، همگامی ایران‌خودرو با صنایع خودروسازی جهانی را آشکار می‌کند. در عین حال، سهمیه‌بندی بنزین و لزوم تدوین برنامه سبد سوختی متنوع، حرکت ایران‌خودرو را در این خصوص معنادارتر کرده است. با رونمایی از نخستین نمونه موتور سواری دیزلی، ایران خودرو در حوزه موتور در بین کشورهای خاورمیانه و کشورهای اسلامی در بالاترین سطح قرار گرفته و با عرضه سوخت مناسب و استاندارد، ایران در تولید خودروهای دیزلی به خودکفایی می‌رسد.
همان‌گونه که در طراحی و تولید موتور ملی پایه گازسوز، اتفاق افتاد، در طراحی و تولید موتور دیزل، همکاری تنگاتنگ دانشگاه و صنعت چشمگیر است. این موتور جزء خانواده موتور ملی ایران‌خودرو و با رویکرد استفاده از قطعات مشترک میان موتورهای ایران‌خودرو طراحی شده است.
به منظور کاهش هزینه‌های توسعه و سرمایه‌گذاری خطوط تولید، موتور دیزل بر پایه موتور پایه گازسوز EF7 طراحی و سعی شده از خطوط تولید انبوه موجود و بعضی از قطعات مشترک با موتور EF7 استفاده شود. این موتور از نظر فنی بر روی خودروهای کلاس سی و دی موجود قابلیت نصب دارد.
بومی‌سازی فن‌آوری موتورهای دیزل، افزودن موتور دیزل به سبد خانواده موتور ملی و حداکثر استفاده از دانش فنی طراحی و توسعه موتورهای احتراقی کسب شده در داخل کشور، مهم ترین الزامات مالکیت معنوی قوای محرکه دیزل، به‌شمار می‌رود.
سخن آخر
ایران‌خودرو با دستیابی به فن‌آوری دیزل، آمادگی تولید خودروهای سواری دیزلی را در صورت فراهم شدن سوخت استاندارد مورد نیاز برای تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی دارد. ایران تنها دارنده دانش فنی طراحی و ساخت موتور دیزل در خاورمیانه است و امکان تولید موتورهای سنگین دوگانه‌سوز دیزل - گاز نیز از دستاوردهای دستیابی به موتورهای دیزل به‌شمار می‌رود. بعد از دستیابی به فن‌آوری قوای محرکه پایه گازسوز با طراحی و تولید موتور ای.اف.7 این گروه صنعتی تصمیم گرفته با طراحی و تولید موتور دیزل ضمن توسعه دانش قوای محرکه دیزل، در جهت کاهش مصرف و آلایندگی محصولات نیز گام بلند دیگری بردارد. جنبه‌های اقتصادی و زیست محیطی ازجمله امتیازهای موتور دیزل است و بسیاری از قطعات این موتور با موتور ای.اف.7 مشترک است و از همین‌رو خودکفایی و تولید انبوه قطعات آن، در زمان کوتاه‌تری قابل دسترسی است.
