قفل زنگ‌زده بازار فولاد باز می‌شود؟
گروه بورس کالا
اواخر هفته گذشته بود که در نشست مشترک مسوولان بازار سرمایه با مدیران عامل چند شرکت فولادی، دو تصمیم جدید برای فروش بهتر محصولات فولادی در بورس کالای ایران اتخاذ شد تا شاید بخشی از رکود سنگین موجود در مبادلات فولاد که براساس برخی اخبار موجب تعطیلی چند واحد تولیدی در ماه‌های اخیر شده است، در مسیر بهبود قرار گیرد.
تصمیم نخست به امکان عرضه خرد محصولات فولادی در بورس کالای ایران به اشخاص حقیقی و حقوقی مربوط می‌شد تا پس از سه سال دوری، پای خریداران حقیقی به تالار صنعتی و معدنی بورس کالا باز شود. همچنین درجلسه مذکور تصویب شد قیمت پایه عرضه محصولات فولادی در بورس کالا براساس میانگین قیمت معاملات در آخرین روز عرضه قبلی تعیین شود، ولی عرضه با قیمت اعلامی عرضه‌کننده در مرحله مظنه‌یابی (زرد)، متناسب با قیمت تقاضای ثبت شده انجام خواهـد شد. پس از اتخاذ این تصمیم مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران نیز عنوان کرد: مصوبه مذکور علاوه بر ایجاد تعادل در بازار و کاستن از نگرانی‌های تولید‌کنندگان فولادی، اختلال در عرضه و تقاضا را نیز به پایان می‌رساند.
آشتی حقیقی‌ها با تالار بورس
مدیر بخش فلزات کارگزاری مفید درخصوص تاثیرات مصوبه سازمان بورس بر روند معاملات فولاد در بورس کالا به «تعادل» گفت: باتوجه به اینکه تنها یک هفته از مصوبه سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر آغاز عرضه‌های خرد محصولات فولادی در بورس کالای ایران گذشته است، هنوز خیلی از کدهای مشتریان حقیقی که سه سال از بسته بودن آنها می‌گذرد، باز نشده و به این ترتیب آثار این مصوبه در هفته‌های آینده نمایان می‌شود. علی‌اصغر بهرامی با بیان اینکه کدهای مشتریان حقیقی درجریان بازگشایی قرار گرفته است، افزود: بازگشت حقیقی‌ها به تالار صنعتی و معدنی بورس کالا در شرایطی است که همچنان مشکلاتی برای حضور تمام قد آنها در معاملات وجود دارد به‌طوری که درحال حاضر داشتن جواز کسب برای خریداران حقیقی به مانعی برای رشد حجم مبادلات مبدل شده است. مدیر بخش فلزات کارگزاری مفید ادامه داد: به‌طور طبیعی افرادی که در بازار فولاد فعال بوده و کار اصلی آنها خریدوفروش فولاد است، دارای جواز کسب هستند اما افرادی که پروژه ساختمانی در دست تکمیل یا احداث دارند، عموما به جای جواز کسب، پروانه ساختمان دارند، از این‌رو به بورس کالا و فولادسازان این پیشنهاد ارایه شده که
خریداران دارای پروانه ساختمان هم بتوانند از بورس کالا خرید کنند. وی افزود: حتی پس از ارائه جواز کسب و پروانه ساختمان، پیشنهادهایی به مسوولان بورس کالا و شرکت ذوب‌آهن شده که اگر خریداران هیچ‌یک از دو فاکتور بالا را نداشتند، بتوانند با دریافت یک تاییدیه از ذوب‌آهن، مجوز حضور در بورس را دریافت کنند که این امر در حد یک پیشنهاد است.
فروش فولاد با حجم یک تریلی
این فعال بورس کالا در پاسخ به این پرسش که اکنون حداقل خرید فولاد از بورس کالا چند تن است؟ گفت: در گذشته کوچک‌ترین محموله عرضه شده در بورس کالا 110 تن بود اما اکنون به 66 تن رسیده تا خریداران خرد هم بتوانند از بورس خرید کنند. البته براساس آخرین پیگیری‌ها، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن پیشنهاد فروش محموله‌های فولاد به حجم یک تریلی یعنی 22 تن را به بورس کالا ارایه کرده که درصورت تصویب در هیات‌مدیره بورس کالا، فروش محموله‌های 22 تنی هم در بورس آغاز می‌شود.
به گفته بهرامی، بورس کالا و فروشندگان فولاد درصدد هستند تا با تغییر شرایط فروش، رونق از دست رفته بازار را پس از ماه‌ها به مبادلات برگردانند اما مشکل کار اینجاست که رکود فعلی فقط مختص بازار فولاد نبوده و رکود سنگین اقتصاد کشور مانع از تحرکات چشم‌گیر در دادوستد فولاد می‌شود.
یک مشکل برای خریداران عمده
این کارگزار بورس کالا بااشاره به اینکه بزرگ‌ترین مزیت مصوبه سازمان بورس، حذف واسطه‌ها و دلالان از مبادلات فولاد است، افزود: در کنار این مزیت، یک مشکل نیز وجود دارد و آن فروش عمده و یک‌جا محصولات ذوب‌آهن به خریداران بزرگ است چراکه تا همین دو هفته پیش که امکان خرید مشتریان خرد از بورس وجود نداشت، یک خریدار بزرگ برای مثال 10هزار تن میلگرد را کیلویی 1500تومان خریداری می‌کرد و با درنظر گرفتن سود معقول پنج درصدی، محصول را به قیمت 1575تومان به خریداران خرد می‌فروخت. اما امروز که خریداران خرد نیز می‌توانند همان محصول را 1500تومان از بورس بخرند، دیگر خرید به‌صورت عمده برای مشتریان بزرگ سودی ندارد.
بهرامی تصریح کرد: همچنین ذوب‌آهن نیز که می‌توانست با فروش چند محموله بزرگ، نقدینگی قابل توجهی را جذب کند امروز باید چند محموله خرد بفروشد تا بتواند نقدینگی درحدود 15میلیارد تومان به دست بیاورد. به این ترتیب این معضل هم ذوب‌آهن و هم خریداران عمده را تهدید می‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا راه‌حلی برای این مشکل اندیشیده شده است؟ گفت: بله، شرکت ذوب‌آهن در این رابطه به بورس کالا پیشنهاد داده تا برای مثال خریداران زیر 2هزار تنی هر کیلو میلگرد را 1450تومان خریداری کنند اما مشتریان بالای 2هزار تنی هر کیلو میلگرد را 1430تومان از بورس بخرند که این تخفیف 20تومانی می‌تواند مشکل مذکور را برطرف کند.
چشم‌انداز برفکی از بازار سال آینده
این معامله‌گر فولاد در بورس کالا در ادامه به کاهش قابل توجه مصرف فولاد در کشور اشاره کرد و گفت: سال گذشته مصرف فولاد حدود 23میلیون تن بود اما براساس آمارهای غیررسمی تا پایان امسال مصرف فولاد به 16میلیون تن هم نمی‌رسد و این امر بیانگر افت قابل توجه مصرف این محصول به‌دلیل رکود اقتصادی و فعالیت محدود پروژه‌های عمرانی است. مدیربخش فلزات کارگزاری مفید با بیان اینکه نمی‌توان چشم‌انداز روشنی از بازار فولاد درسال آینده ارایه داد، گفت: باتوجه به اینکه احتمال افزایش فعالیت پروژه‌های عمرانی دولتی و همچنین پروژه‌های بخش خصوصی وجود دارد، می‌توان انتظار رشد معاملات و بازگشت تحرک به بازار را داشت اما بعید است که قیمت‌ها با افزایش محسوسی روبه‌رو شود.
وی ادامه داد: طی سال‌جاری باوجود سقوط قیمت سنگ‌آهن به‌عنوان ماده اولیه تولید فولاد در جهان که از حدود 130دلار به 60دلار رسیده است، اما در ایران افت قیمت‌ها را به‌شدت بازارهای جهانی مشاهده نکردیم. دلیل این موضوع نیز افزایش قیمت حامل‌های انرژی و گران شدن گاز و برق مصرفی فولادسازان است که به‌عنوان سدی در برابر افت یک‌باره قیمت‌ها قدعلم کرد.
وی همچنین به احتمال افزایش عوارض واردات فولاد ازسوی دولت اشاره و خاطرنشان کرد: یکی از عوامل دیگری که می‌تواند رونق نسبی را به بازار فولاد برگرداند، افزایش عوارض واردات فولاد است چراکه پایین بودن عوارض، باعث واردات بی‌رویه فولاد به کشور آن هم با ارز مبادله‌یی می‌شود از این‌رو افزایش عوارض در دستور کار دولت قرار گرفته است.
