گروه انرژی نادی صبوری
آن طور که شواهد نشان میدهند، آذربایجان نسبت به احتمال بالفعل شدن ظرفیتهای صادرات گاز ایران به اروپا نگران شده است. این کشور که ذخایر گاز طبیعی در اختیار دارد، نگران است که با افزایش تولید گاز طبیعی در ایران و با توجه به اینکه صادرات از طریق ال ان جی برای ایران زمان و هزینه زیادی به دنبال دارد، این کشور بخواهد از طریق خط لوله ترانس آناتولی سپس ترانس آدریاتیک که بخشی از ظرفیت آن به گاز تولیدی از شاه دنیز آذربایجان اختصاص دارد به اروپا گاز صادر کند. گزارش «تعادل» در این مورد را در ادامه میخوانید.
آیا ایران افقی در زمینه صادرات گاز به اروپا دارد؟ روسیه درحال حاضر بزرگترین تامینکننده گاز طبیعی قاره سبز به شمار میرود؛ اما در چند سال اخیر به ویژه با تنشی که بر سر کریمه به میان روسیه و اتحادیه اروپا به وجود آمد، اروپاییها تمایل بیشتری به متنوعسازی مبادی تامین گاز خود نشان دادند. به طور قطع ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود از یک سو و منابع عظیم گاز طبیعی خود از سوی دیگر، یکی از جدیترین گزینههای اروپا برای تامین این سوخت به شمار میرود. دیروز خبرگزاری ترند آذربایجان به نقل از اوبن ایراس، مشاور وزارت دریای پرتغال نوشت که او به آینده صادرات گاز ایران به اتحادیه اروپا خوشبین است.
خبرگزاری ترند جمهوری آذربایجان، اغلب اخبار مربوط به صادرات گاز ایران به کشورهای مختلف را پوشش میدهد. آذربایجان به نوعی ایران را رقیب خود در بازارهای بالقوه و بالفعل پیش رو میداند در نتیجه حساسیت زیادی در این زمینه از خود نشان میدهد. چندی پیش هم این خبرگزاری به موضوع صادرات گاز ایران به بخش خصوصی گرجستان پرداخته و نوشت که دولت گرجستان هنوز این موضوع را تایید نکرده است.
حالا اما اوبن ایراس به ترند گفته است:«درحال حاضر یک سرمایهگذاری از طرف ایران در بندر ساینیس پرتغال درحال انجامگیری است. این سرمایهگذاری در راستای تجاریسازی حمل و نقل محمولههای ال پی جی از سمت ایران انجام شده است.» او در ادامه بیان کرده است:«تمرکز آنها بر ایجاد زیرساختهایی برای توزیع ال پی جی در بازار افریقاست».
پرتغال در جنوب غربی اروپا واقع شده و از طریق آبهای اقیانوس اطلس به کشورهای شمال به ویژه شمال غربی قاره افریقا ازجمله الجزایر و مغرب مرتبط است. اوبن ایراس همچنین به خبرنگار ترند گفته است:«تا جایی که من میدانم در زمینه صادرات گاز ایران به اروپا هم اراده و هم ظرفیت کافی وجود دارد. وجود این دو معیار برای گسترش همکاریها مناسب است».
ترند در بخش دیگری از خبر خود به این موضوع اشاره کرده است که ایران در پی افزایش تولید گاز از پارس جنوبی به دنبال گسترش بازار ال پی جی و میعانات خود است. ایران در طول سال مالی گذشته تولید گاز طبیعی از این میدان مشترک با قطر را 9درصد افزایش داد. درحال حاضر روزانه 500 میلیون متر مکعب گاز طبیعی، 560 هزار بشکه میعانات گازی و 25هزار تن ال پی جی در ایران تولید میشود. تولید ال پی جی ایران در سال 2014 معادل 5.6 میلیون تن بوده که در سال 2017 به 9میلیون تن در سال رسید. در طول سال مالی گذشته که 20مارس به پایان رسید، ایران معادل 1.22میلیارد دلار پروپان به ارزش 350دلار در هر تن و 772میلیون دلار بوتان به ارزش 377دلار در هر تن صادر کرد.
ترند در نگارش این خبر به وضوح سعی در این دارد که صادرات گاز ایران به اروپا را در آینده عملیاتی نشان دهد. تلاشی که بیشتر رنگ و بوی هشدار به مقامات آذربایجان را داشته و شاید برای ترغیب آنها به چارهجویی نگاشته شده است.
در بخشی از این خبر آمده است:«ایران بارها و بارها در مورد صادرات گاز طبیعی(متان) به اروپا از طریق خط لوله یا ال ان جی ابراز تمایل کرده است.» ترند ادامه میدهد:«ایران یک کارخانه نیمهتمام تولید ال ان جی دارد که از سال 2000 به دلیل تحریمها معلق مانده و راهاندازی دوباره نشده است. ظرفیت این پروژه تولید سالانه 10.4میلیون تن ال ان جی است. این کارخانه تاکنون 2.5میلیارد دلار هزینه برده و به بیش از 5.5 میلیارد دلار سرمایهگذاری دیگر نیازمند است.
این خبرگزاری در ادامه تشریح ظرفیتهای ایران نوشت:«این کشور همچنین باید خط لولهیی 1800کیلومتری به ارزش 6 میلیارد دلار از پارس جنوبی به مرز ترکیه احداث کند. در آن زمان و اگر سهامداران به ایران چراغ سبز نشان دهند، ممکن است که این کشور قادر باشد به خط لوله ترانس آناتولی گاز طبیعی را عرضه کند. خط لولهیی که خود به خط لوله ترانس آدریاتیک در اروپا متصل است.»
هر دو این خطوط لوله، بخشی از کریدور جنوبی گاز به شمار میروند که قرار است به ترتیب در سالهای 2018و 2021 معادل سالانه 16میلیارد متر مکعب گاز تولید شده از میدان شاهدنیز در آذربایجان را به ترکیه سپس اروپا صادر کنند. ظرفیت نهایی این پروژهها سالانه 31میلیارد متر مکعب است.