استمرار تورم تک‌رقمی
گروه اقتصاد کلان|
بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش خود از تورم، این شاخص را در 12ماهه منتهی به فروردین سال جاری 9.5درصد اعلام کرد. بدین ترتیب درحالی که به استناد آمارهای ارائه شده ازسوی بانک مرکزی، پرونده سال 1395 با تورم 9درصدی بسته شده بود، امسال نخستین آمار ارائه شده ازسوی همین دستگاه افزایش نیم واحد درصدی تورم را تایید می‌کند. در گزارش‌های پیشین بانک مرکزی، تحقق تورم تک‌رقمی بیشتر محور قرار داشت؛ موضوعی که به استناد آمار و اطلاعات موجود، پس از 26سال در اقتصاد ایران مشاهده شده بود. باوجود این، نزدیک شدن تورم به مرز دو رقمی و بیم از افزایش تورم، بی‌قوتی تورم تک‌رقمی را به رخ می‌کشد. گویی گسل تورم ایران پس از مدت کوتاهی توقف دوباره فعال شده و باید به‌زودی در انتظار تورم دو‌رقمی بود.
تورم به 9.5 درصد رسید
بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش خود نرخ تورم در 12ماهه منتهی به فروردین 96 نسبت به 12ماهه منتهی به فروردین 95 را 9.5درصد اعلام کرد. براساس خلاصه نتایج به دست آمده از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران براساس سال پایه 1390 نشان می‌دهد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در فروردین به عدد 265.6 رسید که نسبت به ماه قبل 1.1درصد افزایش یافت. این شاخص در فروردین سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل 12.6درصد افزایش داشته است. بدین‌ترتیب در حالی گزارش اخیر بانک مرکزی روند افزایشی تورم با شیبی نه چندان ملایم را نشان می‌دهد که پیش از این گزارش مرکز آمار ایران هم این افزایش را در تورم 12ماهه منتهی به فروردین نشان داده بود. براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، تورم فروردین به 6.9درصد رسید. این درحالی است که تورم سالانه برای سال 1395 از سوی همین دستگاه 6.8درصد اعلام شده بود. البته نشانه‌های افزایش تورم پیش از این در گزارش‌های ماهانه بانک مرکزی مشاهده شده بود. با استناد به آمار بانک مرکزی، تورم در آبان سال جاری به 8.6درصد رسید که همچنان استمرار روند نزولی این شاخص را تایید می‌کرد. اما نکته جالب
توجه این بود که تورم در آذر و دی هم از سوی بانک مرکزی همان 83.6درصد اعلام شد. نخستین نشانه افزایش تورم در آمار اعلامی از سوی بانک مرکزی در بهمن مشاهده شد که در این ماه تورم با 0.1واحد درصد به 8.7درصد رسید. البته روند افزایش تورم پیش از این در آمار تورم نقطه به نقطه به خوبی مشهود بود. بدین‌ترتیب درحالی که سال 1395 با تورم تک‌رقمی به پایان رسید، گزارش 12ماهه منتهی به فروردین سال جاری افزایش تورم به 9.5درصد را نشان داد که افزایشی قابل‌توجه است.
تشدید نگرانی افزایش تورم
افزایش 0.5واحد درصدی تورم در فروردین بیم بالا رفتن تورم را بیش از پیش تقویت می‌کند. درحالی که طی ماه‌های اخیر دولت بیشترین مانور خود را روی تحقق هدف تورم تک‌رقمی داده بود، با ادامه یافتن همین روند در افزایش تورم می‌توان انتظار داشت که تورم در اردیبهشت بار دیگر دو رقمی شود. هرچند پیش از این هم کارشناسان افزایش تورم را در سال جاری پیش‌بینی کرده بودند اما با شتاب گرفتن این افزایش تورم می‌تواند به سرعت تلاش دولت برای تک رقمی کردن تورم را از میان ببرد. طی سال‌های فعالیت دولت یازدهم، تیم اقتصادی دولت روحانی کاهش تورم را در اولویت قرار داده بودند و حتی نقدهای بسیاری را در رابطه با استمرار رکود به‌دلیل سیاست‌های سخت‌گیرانه مهار تورم به جان خریدند. حال از دست دادن این دستاورد، می‌تواند بهای سنگینی برای دولت داشته باشد. با این حال، به نظر می‌رسد دولت پس از اینکه تورم را به سطح قابل‌قبولی رساند اکنون درنظر دارد سیاست‌های انبساطی‌تری را اتخاذ کند تا در حوزه تولید و اشتغال هم بتواند گام‌هایی بردارد. هرچند مشاهده تاثیر تغییر سیاست‌های دولت در زمینه اشتغال نیازمند زمان بیشتری است اما این تغییر دیدگاه دولت در تورم
به‌عنوان شاخصی که سریع‌ترین واکنش را به تغییرات نشان می‌دهد، به سرعت نمایان شده است.
افزایش چشمگیر تورم خوراکی‌ها
گزارش بانک مرکزی از جزییات تورم نشان می‌دهد شاخص گروه کالاها در فروردین 13.7درصد نسبت به فروردین سال 1395 افزایش یافته است. این درحالی است که در بخش خدمات شاخص نسبت به فروردین سال گذشته 11.1درصد افزایش یافته است. بیشترین افزایش شاخص کالاها در فروردین نسبت به ماه مشابه سال گذشته در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها رخ داده است. براساس این گزارش، شاخص در این گروه در فروردین نسبت به فروردین سال 1395 به میزان 19.9درصد افزایش را نشان می‌دهد. پس از خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بیشترین افزایش در بهداشت و درمان رخ داده است. شاخص در این گروه در فروردین نسبت به فروردین سال گذشته 16.9درصد افزایش یافته است.
بررسی تورم در دولت روحانی
بررسی روند تورم از ابتدای سال 1392 یعنی پیش از روی کار آمدن دولت روحانی تا پایان فروردین سال جاری، نشان می‌دهد روند تورم پیش از آغاز به کار دولت یازدهم صعودی بوده که این روند صعودی تقریبا با روی کار آمدن دولت جدید متوقف شده است. در فروردین سال 1392 تورم از سوی بانک مرکزی 32.3درصد اعلام شده است که این رقم در پایان شهریور ماه به 40.1درصد افزایش یافته است. اما از آبان همان سال تورم در کانال نزولی قرار گرفته به‌طوری که فروردین سال 1393 تورم به 32.5درصد رسیده است. استمرار این روند نزولی تورم سبب شده تا این شاخص در فروردین به 15.5درصد برسد. روند کاهشی تورم در سال 1394 هم همچنان حفظ شده است. البته در یک دوره کوتاه در همین سال تورم افزایشی شده که این روند به سرعت معکوس شده و بار دیگر شاخص تورم در مسیر نزولی قرار گرفته است. درحالی که تورم در اردیبهشت 1394 برای دومین‌بار 15.5درصد اعلام شده بود، بانک مرکزی تورم خرداد را 15.6درصد اعلام کرد. در تیر هم شاخص تورم بدون تغییر 15.6درصد اعلام شد اما بار دیگر در مرداد تورم به مدار نزولی بازگشت و به 15.4درصد رسید. پس از آن هم تورم همچنان به مسیر نزولی خود ادامه داد و در فروردین سال گذشته رکورد 11.2درصدی را به ثبت رساند. در همین سال بود که با استمرار روند کاهشی، تورم تک‌رقمی شد و در عین تک‌رقمی شدن همچنان در مسیر کاهشی ادامه داد. در خرداد سال گذشته تورم برای نخستین‌بار به کمتر از 10 رسید و رکورد 9.7درصدی را ثبت کرد. گرچه این تورم تک‌رقمی تا پایان سال حفظ شد اما در بهمن برای نخستین‌بار پس از ماه‌ها، نشانه افزایش در شاخص تورم مشاهده شد. بدین‌ترتیب تورم با افزایش 0.1واحد درصدی نسبت به دی به 8.7درصد رسید. این بار اما تورم در فروردین سال جاری به 9.5درصد رسیده که ضمن تایید روند افزایشی تورم، بیشترین رقم افزایش مشاهده شده در این شاخص در دوره فعالیت دولت روحانی است. ادامه رشد تورم در همین کانال برای دولت روحانی که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اقتصادی خود را تورم تک‌رقمی می‌داند، می‌تواند در آستانه انتخابات بار روانی منفی به همراه داشته باشد. در عین حال، این افزایش از فعال شدن گسل تورم ایران پس از سال‌ها خبر می‌دهد.
