کاهش 70 درصدی چنارهای خیابان ولیعصر در 67 سال
براساس نتایج حاصل از یک مقاله پژوهشی، تعداد چنارهای خیابان ولیعصر ۲۴هزار اصله درخت در سال ۱۳۲۴، ۱۲هزار اصله در سال ۱۳۷۴ و هم‌اکنون ۸۲۸۸ اصله است.
این مقاله پژوهشی به تازگی توسط حسن هویدی عضو هیات علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران؛ فرهود حمیدی فراهانی عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی مهرگان؛ عقیل علیا کارشناس ارشد طراحی محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران و سعید مهدلویی منتشر شده است. به گزارش مهر، چنانچه روند کنونی خشک و قطع شدن درختان خیابان ولیعصر ادامه یابد، باید در سال‌های نه چندان دور منتظر خیابان ولیعصری بدون درخت باشیم.
خشک شدن درختان خیابان ولیعصر، در مقابل برخی برج‌ها و مراکز تجاری بزرگ به وضوح قابل مشاهده است، بدین صورت که جلوی این برج‌ها، همه درخت‌ها از بین رفته یا رو به زوال است اما درختان بالا دست و پایین دست کاملا سرحال هستند.
۹ عامل نابودی درختان ولیعصر
در این پژوهش ۹ عامل نابودی درختان ولیعصر مشخص شده است. نابودی شبکه‌های انتقال آب چشمه‌ها و رودخانه‌ها و قنات‌ها، عدم نظم در آبیاری، حضور فاضلاب و آلودگی آب‌های جاری، حضور شوینده‌ها و مواد شیمیایی، سیمان و مصالح ساختمانی و روغن و گازوییل در آب و خاک، تخریب ریشه‌های درختان با حفاری‌های متعدد و گذاشتن جدول و خشکی درختان ولیعصر، دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد اما یکی از علت‌ها، سنگفرشهایی است که تا پای درخت کشیده شده و مانع تنفس آن می‌شود، چرا که از نظر گیاه‌شناسی، ریشه‌های چنار از نوع پراکنده بوده و بخشی از تنفس خود را از سطح خاک انجام می‌دهد بتون‌ریزی و...، تغییر سطح خاک و قرارگرفتن ریشه‌های درختان در معرض آب و هوا، نامهربانی با درختان با بستن سیم و کوبیدن میخ، بریدن شاخه‌های درختان و...، وجود ساختمان‌های بلند و جلوگیری از تابش نور آفتاب به درختان، وجود دوده و هوای آلوده. در مورد تلاش برای احیای درختان، به علت عدم رعایت اصول حفظ درخت در برخی عملیات‌های توسعه شهری مانند فاضلاب و زیباسازی، این اقدامات آنگونه که باید و شاید مفید نیست، مواردی هستند که در این سال‌ها به چنارهای ولیعصر آسیب زده‌اند.
پرویز کردوانی، استاد دانشگاه تهران هم درباره خشک شدن چنارهای ولیعصر می‌گوید: این خشکی، دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد اما یکی از علت‌ها سنگفرشهایی است که تا پای درخت کشیده شده و مانع تنفس آن می‌شود، بنابراین با وجود زیبایی و آسودگی پیاده‌رو باید شاهد پژمردگی این نعمت‌های خدادادی باشیم؛ چرا که از نظر گیاه‌شناسی، ریشه‌های چنار از نوع پراکنده بوده و بخشی از تنفس خود را از سطح خاک انجام می‌دهد.
کردوانی معتقد است: برای این موضوع دلایل دیگری نیز می‌توانیم بیاوریم مثل آلودگی آب‌های جاری و زیرزمینی در تهران و وجود فلزات سنگین در آن. در واقع تهران در حال حاضر به جای سه رودخانه پاکیزه، سه فاضلاب دارد که آب در سرچشمه تمیز، ولی به تدریج آلوده می‌شود و در پایین دست سبزیکاری با فاضلاب انجام می‌شود. علاوه بر این، کم‌آبی سال‌های اخیر تهران هم از دیگر دلایلی است که باعث شده است این سرمایه‌های طبیعی از دست برود. آلودگی هوا و نشستن گردوغبار روی برگ‌های درختان هم به این امر دامن می‌زند.
وی با اشاره به نظام آشوب‌زده شهرسازی هم می‌گوید: یکی از مشکلات، بلندمرتبه‌سازی ساختمان‌ها، عدم آفتاب‌خوردگی این درختان است که باعث زرد شدن و کجی آنها می‌شود. در این زمینه باید شهرداری و اداره آب و فاضلاب را مقصر دانست که با صدور مجوز تراکم باعث آن می‌شوند. قطع پیش از موعد آبیاری درختان که غالبا به دلیل گمان اشتباهی صورت می‌پذیرد، مشکل‌زاست. زیرا که در محیط شهری تهران هم زودرسی جوانه‌زنی وجود دارد و هم خزان زودرس که باید از سوی کارشناسان نظارت شوند و این حالات سبب نشوند که آبیاری این درختان کم یا قطع شود.
