دولت بهدنبال جبران کسری 7درصدی سهم خود در خودروسازیها
گروه صنعت سمانه عابدی
ضعف مدیریتی در ایران، موضوع تازهیی نیست؛ اینکه مدیران دورهیی و بدون تخصص در صنایع مختلف ورود میکنند و بدون کمترین اثرگذاری خارج میشوند، همواره مورد نقد کارشناسان حوزههای صنعتی بوده است. البته این ضعف مدیریت، عمدتا مختص مدیرانی است که ازسوی دولت و سازمانهای دولتی در صنایع منصوب میشوند.
در این بین، هرچند دولت برای کاهش هزینههای خود در پی واگذاری سهام شرکتهای دولتی است اما در برخی از این شرکتها باوجود فروش و واگذاری سهام، سایه سنگین دولت در مدیریت آنها همچنان وجود دارد. در همین حال، خودرو یکی از صنایعی است که مدیریت دولت همیشه در آن نمایان و شاخص بوده است. صنعتی که این روزها خبرساز است و موضوع واگذاری خودروسازیها در آن جدیتر شده است اما مقاومتهای بسیاری در این زمینه ابراز میشود. البته در این میان، ایدرو بهعنوان مهمترین سازمان دولتی سهامدار شرکتهای خودروسازی مطرح است؛ این در شرایطی است که بارها گفته شده که سازمان گسترش و نوسازی صنایع سهام خود در خودروسازیها را واگذار میکند و دیگر در مدیریت این خودروسازیها حضور نخواهد داشت. در همین رابطه، هفته گذشته، منصور معظمی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع در پاسخ به سوال «تعادل» مبنی بر اینکه ایرانخودرو اعلام کرده که میخواهد 15درصد از سهام خود را واگذار کند و این یعنی دیگر ایدرو نمیتواند در مدیریت ایرانخودرو سهم داشته باشد؟ گفت: نه ایدرو و نه وزارت صنعت هیچ کدام در مدیریت شرکتهای خودروسازی دخالت ندارند. در تاکید این اظهارات، او بار
دیگر در نشست خبری اعلام کرد: خودروسازان ایرانی خصوصیسازی شدهاند و ایدرو فقط در هر کدام از این دو خودروساز یک عضو دارد. وزارت صنعت، معدن و تجارت سیاستگذار است و همه خودروسازان موظف هستند از این سیاستها پیروی کنند؛ این درحالی است که همچنان معضل مدیریت در کشور وجود دارد و برای نمونه، اخیرا اعلام شد، دولت مدیریت برخی پروژهها در مناطق آزاد را به هندیها واگذار کرده است.
البته منصور معظمی در این رابطه در پاسخ به سوال «تعادل» معتقد است که این تصمیم برای استفاده از تجربیات هندیها و برای تعامل بیشتر با جهان است. در حال حاضر، سهم بازار دولت در خودروسازیها از نظر میزان تولید 13درصد است؛ درحالی که قانونگذار سهم دولت را تا 20درصد مشخص کرده و در این راستا، رییس ایدرو امیدوار است در این زمینه تجدیدنظر و حقوق دولت احقاق شود.
ازسوی دیگر، سازمان گسترش و نوسازی صنایع تصمیم دارد خلأ حضور مدیران در تراز جهانی را با آموزش پر کند و بر همین اساس، معظمی بر این اعتقاد است که وزیر صنعت، معدن و تجارت در حکم من تاکید کرده است که 500مدیر در تراز جهانی آموزش داده شود؛ مسوولیت این موضوع برعهده سازمان مدیریت صنعتی گذاشته شده و این سازمان با تجربه 50ساله در کشور، بسیاری از مدیران کشور را تربیت کرده است. وی ادامه داد: در سالهای گذشته سرمایهگذاریها بیشتر در زمینه سختافزار بوده؛ درحالی که سرمایهگذاری در نیروی انسانی سرمایهگذاری ثابت است و آثار آن در درازمدت نشان داده خواهد شد.
هیچ مدیریت دولتی بر خودروسازها حاکم نیست
رییس هیات عامل ایدرو اضافه کرد: هیچگونه مدیریت دولتی در خودروسازیها وجود ندارد؛ سهم بازار دولت در خودروسازیها از نظر میزان تولید 13درصد، از نظر ارزش 7درصد و از نظر ظرفیت 14.5درصد است؛ درحالی که قانونگذار سهم دولت را تا 20درصد مشخص کرده است. معظمی افزود: در واگذاری سهام خودروسازان سهم دولت رعایت نشده است که امیدواریم در این زمینه تجدیدنظر و حقوق دولت احقاق شود. وی درباره اینکه آیا ایدرو قصد دارد سهام خود را در خودروسازیها واگذار کند؟ نیز گفت: در این زمینه منعی وجود ندارد و اگر دولت تصمیم بگیرد بهطور حتم اجرایی خواهد شد اما اکنون سهم دولت کمتر از 20درصد است.
معاون وزیر صنعت افزود: موظفیم خودروهایی با کیفیت و با قیمتی مناسب در کشور تولید کنیم؛ کیفیت خودروهای داخلی نسبت به گذشته بسیار بهتر شده و براساس شاخصهایی که شرکت استاندارد و بازرسی کیفیت ایران (ISQS) اعلام کرده، کیفیت خودروها نسبت به سال گذشته بهبود یافته است. وی ادامه داد: با این حال، آنچه هست با آنچه باید باشد اختلاف قابلتوجهی وجود دارد؛ در وزارت صنعت موظفیم شرایطی را فراهم کنیم و از خودروسازان بخواهیم این استانداردها را رعایت کنند. معظمی اضافه کرد: کشورهایی خودروساز شدهاند که با شرکتهای صاحب برند مشارکت کردهاند؛ بهطور نمونه برزیل، ترکیه، کرهجنوبی و چین به کشورهای مطرح در صنعت خودرو تبدیل شدهاند. وی ادامه داد: چین سالانه 21میلیون و ترکیه 3میلیون دستگاه خودرو تولید میکنند؛ این درحالی است که ما در سال گذشته کمتر از یکمیلیون دستگاه خودرو تولید کردیم.
بحرانی در خودروسازی وجود ندارد
با این حال، رییس هیات عامل ایدرو درخصوص سهم مدیران از بحران صنعت خودرو نیز گفت: در خودروسازی بحران نمیبینم که حتی رونق میبینم؛ پارسال 900هزار دستگاه خودرو در کشور تولید کردیم که این رقم امسال به یکمیلیون و 200هزار دستگاه خواهد رسید؛ حتی اگر بازار داشته باشیم این رقم میتواند به یکمیلیون و 500هزار دستگاه نیز برسد.
قرارداد یک خودروساز با شرکت آلمانی
در همین حال، رییس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با خبرهای خوش اما تکراری اعلام کرد: تاکنون دو قرارداد همکاری در زمینه تولید خودرو منعقد شده است؛ یک قراراد در مرحله امضا شدن است و سه یا چهار قرارداد دیگر نیز تا پایان امسال امضا میشود. معظمی افزود: بهزودی یکی از شرکتهای خودروسازی خصوصی با یک شرکت خودروسازی آلمانی که از بهترین خودروسازان جهان است، قراردادی را امضا خواهد کرد. وی اضافه کرد: به هیچ عنوان دنبال این نیستیم که این قراردادها را کدام شرکتهای داخلی منعقد میکنند؛ مهم این است که مشارکتها توسط خودروسازان داخلی انجام شود.
لزوم توجه به 2700شرکت دانشبنیان
معظمی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: صنایع با فناوریهای بالا (هایتک) از اولویتهای ایدرو خارج نشده است؛ ما تعدادی از پروژهها را در این زمینه واگذار کردهایم و بخشی از آنها نیز اجرا شده و پیشرفت فیزیکی قابلتوجهی دارند. وی ادامه داد: اکنون بحث دیگری را با معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری دنبال میکنیم که چگونه از شرکتهای دانشبنیان حمایت کنیم؛ این، نیازمند تعریف یک مدل میان ایدرو و این معاونت است. معظمی با بیان اینکه حدود ۲۷۰۰شرکت دانشبنیان در کشور داریم که نیازمند توجه جدی هستند، افزود: ایدرو میتواند در این بخش کمک زیادی از شرکتهای دانشبنیان بگیرد. رییس هیات عامل ایدرو همچنین به فعالیتهای ایدرو در بخش انرژی پرداخت و در پاسخ به پرسشی در مورد طرحهای توسعه فازهای پارسجنوبی نیز گفت: فازهای 17 و 18 امسال نهایی میشود و فاز14 نیز تا دو ماه آینده به درصد پیشرفت موردنظر وزارت نفت خواهد رسید.
شباهت ایدرو به عطاری در تعدد وظایف
معاون وزیر درخصوص تعدد وظایف سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران نیز گفت: این سازمان مانند عطاری است که بخشهای مختلفی را در زیرمجموعه خود دارد. ما نمیتوانیم همه صنایع را راهبری کنیم و با توجه به استراتژیها سازمان به صنایعی متمرکز و مابقی در اولویت قرار نمیگیرد. وی اضافه کرد: ایدرو قرار نیست کارخانهداری و سرمایهگذاری دولتی کند بلکه وظیفه اصلی ما توسعه صنعت است که در این رابطه باید اقدامات لازم را انجام دهیم. معظمی بااشاره به اینکه در زمینه تولید هواپیما برنامهیی نداریم، گفت: برای ساخت 2هزار واگن برای کلانشهرها برنامه داریم همچنین در زمینه ساخت بالگرد در مرحله مقدماتی قرار داریم.