گروه معدن
به‌دلیل برخورداری ایران از ظرفیت‌های عظیم معدنی، بخش عظیمی از تولید داخلی و صادرات ایران در حوزه معدن و صنایع معدنی انجام می‌گیرد؛ این در شرایطی است که دولتمردان از آمار قابل‌توجهی در زمینه واردات محصولات معدنی خبر می‌دهند؛ چنانچه براساس آمار در حال حاضر، 6میلیارد دلار واردات محصولات با پایه معدنی به کشور انجام می‌شود. ازسوی دیگر، بحث واردات گسترده محصولات معدنی درحالی مطرح می‌شود که هم‌اکنون، شرکتی قوی برای اخذ مجوز اکتشاف در کشور وجود ندارد و این موضوع منجر به تضعیف شرکت‌های معدنی داخلی شده است. در این باره البته به گفته متولیان امور معدنی، ریسک زیادی وجود دارد و شرکت‌های اکتشافی باید تحت پوشش حمایت‌های دولتی قرار گیرند؛ این در شرایطی است که ازسوی دیگر، ارزش‌گذاری معادن کار دشواری است و باید امکان خریدوفروش به وجود آید تا بخش خصوصی برای حضور در معاملات معدنی بیش از گذشته ترغیب شود.
درراستای بررسی اوضاع کنونی اکتشافات معدنی که پایه اول تولید محصولات در این حوزه به‌شمار می‌رود، روز گذشته معاون اول رییس‌جمهور با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین رییس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی از مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، بازدید و از عدم بهره‌برداری از ظرفیت‌های عظیم معدنی ایران انتقاد کرد؛ اسحاق جهانگیری با اذعان به اینکه برداشت عمقی در معادن انجام نشده و نتوانسته‌ایم شرکت‌های اکتشافی در کشور راه‌اندازی کنیم، خواستار حضور جدی‌تر بخش خصوصی در این عرصه شد. در همین رابطه محمدتقی کوره‌ای، رییس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز از برنامه دولت برای افزایش عمق اکتشافی در کشور خبر داد. ازسوی دیگر محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت، از استحصال معادن طلای تازه کشف شده توسط بخش خصوصی و غیردولتی خبر داد و گفت: وزارت صنایع برای متقاضیان برابر قانون مجوزهای لازم را صادر می‌کند.
۶میلیارد دلار واردات با پایه معدنی
به گزارش «تعادل»، معاون اول رییس‌جمهور در این بازدید، گفت: ۶میلیارد دلار واردات با پایه معدنی به کشور انجام شده است. اسحاق جهانگیری با بیان اینکه کشور از پتانسیل معدنی بالایی برخوردار است که در این راستا سازمان زمین‌شناسی می‌تواند ثمربخش باشد، گفت: در مقطعی قرار داریم که بحث اقتصاد مقاومتی توجه به معادن را می‌طلبد.
رییس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تاکید کرد: همه سیستم‌های کشور باید به اطلاعات مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور متکی باشند؛ این مرکز یک سازمان پایه و بنیادی در کشور است که اطلاعات مهمی درراستای بحث‌های توسعه‌یی کشور می‌تواند دراختیار قرار دهد.
تنظیم لایحه برای افزایش اختیارات دولت
جهانگیری در ادامه، با تاکید بر لزوم پررنگ‌تر شدن نقش سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در چرخه استحصال و فرآوری محصولات در این حوزه، تصریح کرد: اگر این‌گونه گمان می‌رود که باید اختیارات متناسب با این نقش برای سازمان لحاظ شود، باید برای تحقق این مهم لایحه‌یی تنظیم و به مجلس ارائه شود.
استحصال طلاهای جدید توسط بخش خصوصی
در این بازدید همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت بااشاره به اینکه استحصال معادن طلای تازه کشف شده به عهده بخش خصوصی و غیردولتی است، گفت: وزارت صنایع برای متقاضیان برابر قانون مجوزهای لازم را صادر می‌کند. محمدرضا نعمت‌زاده اظهار کرد: امروز گزارش عملکرد سازمان زمین‌شناسی به معاون اول رییس‌جمهور ارائه شد. وی بااشاره به فعالیت‌های زمین‌شناسی، اکتشاف، معدن، فعالیت‌های آزمایشگاهی و کارهای جدیدی که طی دو سال گذشته در این مرکز آغاز شده، افزود: عناصر نادر خاکی بسیار باارزش هستند و فعالیت‌های مربوط به این حوزه طی دو سال اخیر در کشور آغاز شده است.
وی درمورد معادن طلا که به‌تازگی کشف شده، گفت: استحصال از این معادن بر‌عهده سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و غیردولتی است. اگر بتوانیم اطلاعات جدید تولید کنیم، سرمایه‌گذاران با هزینه کمتر می‌توانند اکتشافات تفصیلی انجام دهند. وزیر صنعت بیان کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان‌های مستقر در سراسر استان‌ها نیز آماده هستند تا برای متقاضیان این حوزه برابر قانون معادن، مجوزهای لازم اعم از اکتشاف و بهره‌برداری را صادر کنند. وی افزود: در گذشته پروانه‌هایی داشتیم که متاسفانه بلااستفاده مانده بود که در حال پالایش هستند، در صورتی که این روند ادامه یابد، سلب اختیار شده و دراختیار سایر علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت. وی تاکید کرد: این موضوع به صورت جدی از دو سال گذشته در دستور کار وزارت صنایع قرار گرفته است.
آمادگی همکاری آزمایشگاه‌ها با سرمایه‌گذاران
نعمت‌زاده در ادامه گفت: مطالعات مربوط به آب‌های کاستی یا لایه‌های آهکی که متعلق به لایه‌های سخت زمین هستند، در ۵استان کشور آغاز شده که می‌تواند کمبود آب شرب شهرها را تامین کند. عضو کابینه دولت یازدهم خاطرنشان کرد: معاون اول رییس‌جمهور موافقت خود را برای اختصاص نخستین جلسه شورای عالی آب اعلام کرده است. وی اضافه کرد: سازمان زمین‌شناسی همه مطالعات مربوط به زمین که موضوعی بسیار باارزش است را در سطح و عمق انجام داده و مطالعات و نقشه‌های عمومی را تولید و دراختیار دستگاههای ذی‌ربط قرار می‌دهد.
نعمت‌زاده بااشاره به اینکه فعالیت‌های مهندسی و مطالعات اقلیمی بر این مبنا انجام می‌شود، افزود: این مطالعات روند حرکت لایه‌های زمین و زمین‌شناختی را دراختیار دستگاههای مختلف قرار می‌دهد. وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: خوشبختانه باتوجه به سرعت کار در سه سال گذشته در برخی زمینه‌ها مانند ژئوفیزیک هوایی به اندازه مجموع تاریخ گذشته، پرواز انجام شده و نقشه‌های هوایی و زمین‌شناسی تولید شده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت بااشاره به اینکه آزمایشگاه‌های این مرکز، آزمایشگاه پایه محسوب می‌شوند که شاید مشابه آن در منطقه وجود نداشته باشد، گفت: این آزمایشگاه‌ها علاقه‌مند به همکاری و ارائه اطلاعات به سرمایه‌گذاران و دستگاههای دولتی هستند. نعمت‌زاده بااشاره به اینکه این آزمایشگاه‌ها در آنالیز مواد معدنی توان بسیار بالایی دارند، تاکید کرد: دستگاههای پیشرفته‌یی تهیه شده که خدمات آزمایشگاهی را به نحو مطلوبی ارائه می‌دهد، همچنین مقرر شده با همکاری سازمان ملی استاندارد بتوانیم از ظرفیت این مرکز در سطح ملی و بین‌المللی بیشتر استفاده کنیم.
عمق اکتشافی در کشور افزایش می‌یابد
رییس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز در این برنامه، اکتشاف عنصر استراتژیک و حرکت به سمت عمق معادن را ضروری دانست و گفت: درصدد هستیم عمق اکتشافی کشور را افزایش دهیم. محمدتقی کوره‌یی اظهار کرد: باتوجه به سابقه ۷هزار ساله معدنکاری در کشور، ایران به‌عنوان بهشت زمین‌شناسان دنیا مطرح است. وی با بیان اینکه از قدیم مردم معادن را در سطح دیده و بهره‌برداری می‌کردند، افزود: انتظار داشتن معادنی نظیر مس سرچشمه در سطح توقع زیادی است.
رییس مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور تصریح کرد: در کشورهای توسعه یافته معدنی که به سمت عمق حرکت کرده‌اند، عمق متوسط اکتشاف از ۲۲۴متر تا ۷۰متر متغیر است. کوره‌یی با بیان اینکه براساس میانگین جهانی ذخایر کشورهایی که از متوسط عمق ۱۵۰متر برخوردارند به سه برابر افزایش یافته است، گفت: بر این اساس از سال۹۳ وزارت صنعت، معدن و تجارت دو سیاست کلی اکتشاف عنصر استراتژیک و حرکت به سمت عمق معادن را مدنظر خود قرار داده است. وی با اعلام اینکه درصدد هستیم عمق اکتشافی کشور را افزایش دهیم، گفت: استفاده از روش ژئوفیزیک فضایی برای کسب اطلاعات زیرسطحی در این بخش مدنظر قرار گرفت. کوره‌یی بااشاره به اینکه خوشبختانه مطالعات ژئوفیزیک هوایی در سال۹۳ و ۹۴ به میزان خوبی انجام شد، گفت: عمق اکتشافی کشور در حال حاضر کمتر از ۵۰متر است.
