نعمت‌زاده: تاکنون 3000هزار واحد تولیدی کوچک از تسهیلات استفاده کرده‌اند
گروه بنگاه‌ها| شهاب‌الدین قیداری|
موضوع تجزیه و تحلیل عملکرد دولت یازدهم در حوزه کسب و کار کوچک و متوسط در 3 سال گذشته باعث شده تا صفحه بنگاه‌های «تعادل» به صورت متناوب به بررسی زوایای مختلف برنامه‌های اقتصادی دولت و راهکارهایی که باید در آینده برای توسعه کسب و کار کشور در پیش گرفته شود، بپردازد. یکی از موضوعاتی که در بسیاری از فعالان بخش خصوصی و اهالی اقتصاد به دنبال آگاهی از ابعاد گوناگون آن هستند، سرنوشت پروژه احیای واحدهای کوچک و متوسطی است که قرار است با حمایت تسهیلاتی و لجستیکی دولت به عرصه تولید و صادرات کشور بازگردند. دولت یازدهم از ابتدای سال95 اعلام کرد که مهم‌ترین راهبرد اجرایی‌اش برای خروج از رکود و بازگشت رونق به تولید را به صورت متمرکز صرف احیای واحدهای راکد و نیمه‌تعطیل خواهد کرد تا از طریق توسعه و پویایی این بنگاه‌های کوچک نه تنها گام‌های بلندی در زمینه اشتغالزایی برداشته شود، بلکه زمینه افزایش ظرفیت‌های صادراتی کشور نیز فراهم شود. با گذشت بیش از 5ماه از آغاز این پروژه که بر اساس آن قرار است 160هزار میلیارد ریال به بنگاه‌های اقتصادی تزریق شود، هنوز ابهامات فراوانی بر سر راه اجرای این ایده به چشم می‌خورد که باید از منظر
تحلیلی مورد بررسی قرار بگیرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم از جمله چهره‌هایی است که اظهاراتش می‌تواند، قطعات پنهان پازل بازگشت بنگاه‌ها راکد به فضای تولید را کامل کند. در روزهایی که وزرای کابینه تدبیر و امید با حضور در رسانه‌های گروهی تلاش می‌کنند، مهم‌ترین برنامه‌های اجرایی‌شان را تشریح کنند، محمدرضا نعمت‌زاده به جام جم رفت تا در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گزارشی از عملکرد اجرایی این وزارتخانه ارائه کند. وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم اعلام کرد که تاکنون بیش از 3هزار واحد تولیدی از تسهیلات ویژه کسب و کار کوچک و متوسط استفاده کرده‌اند و وعده داد که تا پایان شهریورماه بیش از 7هزار بنگاه اقتصادی از این تسهیلات بهره‌مند شوند. در جریان این گزارش قرار است، نگاهی اجمالی به طرح احیای واحدهای راکد بیندازیم و در پایان با ارزیابی صحبت‌های نعمت‌زاده چشم‌اندازی از آینده را نیز پیش روی مخاطبان بگسترانیم.
جزئیات طرح احیای بنگاه‌های کوچک و متوسط
روحانی در ایام انتخابات سال92 وعده داده بود که در کنار حل و فصل نهایی پرونده هسته‌یی، چرخ اقتصاد و معیشت مردم را نیز به گردش درآورد؛ وعده‌هایی که بلافاصله بعد از تشکیل کابینه در دستور کار قرار گرفت. بعد از پایان مناقشه هسته‌یی ایران، دولت از ابتدای سال95 اعلام کرد که دنبال احیای آن‌دسته از بنگاه‌های اقتصادی است که به دلیل سوءمدیریت‌های گذشته به محاق تعطیلی یا رکود رفته‌اند، بنابراین دولت تدبیر و امید سال 95خورشیدی را با دغدغه توسعه کسب و کار کوچک و متوسط تحویل کرد و به همین منظور بخشنامه تخصیص تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط را ابلاغ کرد.
بلافاصله بعد از این ابلاغیه بود که گفتمان اقتصادی رسانه‌های گروهی و محافل کارشناسی به سمت تحلیل ابعاد و زوایای گوناگونی که دولت باید در بحث توسعه بنگاه‌های اقتصادی خرد دنبال کند، گردش پیدا کرد. در کنار این گفتمان‌سازی در هر جلسه‌یی که دولتمردان حضور داشتند، پرونده‌یی هم با موضوع راهکارهای اجرایی برای حمایت از این بنگاه‌ها باز می‌شد و اهالی پاستور تلاش می‌کردند، فضای رسانه‌یی و اقتصادی کشور را متوجه اهمیت این پروژه کنند. تا خردادماه کسی از میزان اعتبارات در نظر گرفته شده خبری نداشت تا اینکه ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی در دو جلسه‌یی که با مدیران اعتباری بانک‌ها داشت از رقم مدنظر پرده برداشت و مشخص شد، بانک‌ها ١٠درصد از تسهیلات پرداختی اعتباری را به بنگاه‌های کوچک و متوسط تخصیص خواهند داد. اعداد و ارقامی که سیف بر اساس آن سهم 10درصدی بنگاه‌ها را مطرح کرده، ناشی از آمارهایی است که میزان بنگاه‌های کوچک و متوسط را در کشورمان حول و حوش 10هزار بنگاه ارزیابی کرده است. در آن زمان سیف اعلام می‌کرد ١٠ هزار بنگاه کوچک و متوسط در کشور وجود دارد که این تعداد با ١٦هزار میلیارد تومان اعتبار یعنی ١٠ درصد از کل تسهیلات
اعطایی بانک‌ها احیا می‌شود. اما در شرایطی که سیف تعداد بنگاه‌های کوچک و متوسط را ١٠هزار واحد عنوان می‌کند، آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد بالغ بر ٨٢ هزار بنگاه کوچک و متوسط در کشور وجود دارد. اعداد و ارقامی که درصد اعلام شده را به‌شدت کاهش می‌دهد. اگر آمار 82هزار بنگاه کوچک و متوسط وزارت صنعت، معدن و تجارت را مبنای تحلیل قرار دهیم، مشخص می‌شود که 160هزار میلیارد ریال تسهیلات اعلام شده تکاپوی کمتر از 3درصد بنگاه‌های کوچک و متوسط کشورمان را نیز نمی‌کند.
95درصد واحدهای راکد فعال می‌شوند
این ابهامات وجود داشت تا اینکه نعمت‌زاده در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود ابعاد تازه‌یی از این پروژه را تشریح کرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: تاکنون 3هزار واحد تولیدی از تسهیلات مصوب به میزان کامل یا بخشی از آن استفاده کرده‌اند و تا پایان شهریور، همه هفت هزار واحد تولیدی از این تسهیلات بهره‌مند خواهند شد. محمدرضا نعمت‌زاده در برنامه تیتر امشب شبکه خبر سیما افزود: در مجموع ۸۰هزار واحد کوچک و متوسط در کشور داریم که طبق برنامه‌ریزی‌ها تا پایان شهریورماه به ۱۰درصد از آنها که مشکل اصلی‌شان کمبود نقدینگی است؛ تسهیلات پرداخت می‌شود تا موجب رونق تولید و اشتغال شود؛ ضمن اینکه در این باره بخش نظارتی ایجاد کرده‌ایم تا کار به نتیجه موردنظر برسد، بر همین اساس پیش‌بینی می‌کنیم ۹۵درصد این واحدهاکه در حیطه کسب و کار کوچک و متوسط قرار می‌گیرند، فعال شوند. نعمت‌زاده با بیان اینکه تاکنون در ۱۲۵طرح سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته است، گفت: از این میزان ۵۰ طرح به تولید منجر شده و عمده سرمایه‌گذاری‌ها روی مصالح ساختمانی، کالاهای مصرفی، تجهیزات صنعتی و ماشین‌آلات سنگین و صنایع‌معدنی است. وی در پاسخ به این پرسش که از کیفیت
کالای داخل رضایت دارید، افزود: از کیفیت محصولات ایرانی راضی هستم اما همچنان باید تلاش کنیم تا سطح کیفی کالاها بهتر شود؛ چراکه قدرت و توان بیشتری برای بهبود تولیدات داخلی داریم، حتی قبل از تحریم به فرانسه و آلمان، قطعات خودرو صادر می‌کردیم، بنابراین معتقدم با حمایت از تولید داخلی می‌توان هم به توان داخلی افزود و هم صادرات را افزایش داد. نعمت‌زاده در پاسخ به این پرسش که چه میزان از کالاهای ایرانی استفاده می‌کنید، گفت: کت، شلوار و کفشم ایرانی است و همیشه تعصب در استفاده از کالای ایرانی داشته‌ام؛ اما در منزل بعضی کالاها ایرانی و بعضی خارجی است؛ چراکه در آنجا همسر حاکم است و گاهی اختلاف‌نظر در خرید پیش می‌آید.
افزایش تسهیلات به تولید
دولت تلاش می‌کند تا با حمایت از صنایعی که به نوعی در حیطه بنگاه‌های کوچک و متوسط قرار می‌گیرند، نشانه‌های رکود را از پیکره اقتصاد ایران بزداید. در همین راستا وزیر صنعت، معدن و تجارت از افزایش تسهیلات دولت به واحدهای تولیدی متوسط و کوچک خبر داد. حمایتی که در نهایت منجر به افزایش 21درصدی صادرات کالای غیر نفتی نسبت به مدت مشابه سال قبل شده است. نعمت‌زاده گفت: در تلاشیم با تسهیل در صدور کارت‌های اعتباری برای خرید کالای ایرانی مردم را به خرید کالای با کیفیت ترغیب کنیم ضمن اینکه توافق کردیم به خریداران فرش‌های دستباف ایرانی هم 10 میلیون تومان تسهیلات با اقساط سه ساله پرداخت شود. نعمت‌زاده افزود: من تصور می‌کنم که ما می‌توانیم کیفیت کالاهای تولید شده در بنگاه‌های کوچک و متوسط را بالا ببریم زیرا آمار صادرات ما تنها در 4 ماه گذشته 21 درصد رشد داشته که این نشان‌دهنده متقاضیان زیادی در سطح بین‌المللی است. نعمت‌زاده با اشاره به اعطای تسهیلاتی برای خرید فرش دستباف داخلی ادامه داد: برای خرید فرش دستباف تسهیلات 10میلیون تومانی را در نظر گرفته‌ایم تا از این طریق از فرش تولید داخل حمایت کنیم.
نعمت‌زاده تصریح کرد: خوشبختانه روند اعطای تسهیلات 16هزار میلیارد تومان به بنگاه‌های کوچک به خوبی پیش می‌رود، به‌طوری که بیش از7 هزار واحد صنعتی نیمه راکد تاکنون 3 هزار واحد تاکنون این تسهیلات را دریافت کرده‌اند تا پایان شهریور همه 7 هزار واحد صنعتی کوچک و متوسط تسهیلات بانکی دریافت خواهند کرد؛ ما حدود 80 هزار واحد کوچک داریم که از این تعداد 10درصد به طور جدی و پویا تولید و بازار داشته‌اند اما به دلیل کمبود نقدینگی در حال حاضر نیمه بسته‌اند، تلاش شده است تا این واحدها با دریافت تسهیلات بانکی مشکلشان حل و فصل شده به چرخه تولید بازگردند.
