اشتراکات فرهنگی زمینه ساز گردشگری ایران و ترکیه
در سرزمین مانده از ایران ویج آریایی بزرگ و تصویرهای کامل و هر از گاهی بریده قسمتی از آن در سرزمینی که جدا شده هر کدام کشوری شده‌اند پر مدعا و عامل جدایی آنها قراردادهای تحمیلی عوامل بیگانه چون افغانستان جدا شده در زمان محمدشاه قاجار با دکترین ژنرال پوتین جر به ظاهر مستشار انگلیسی برای سازماندهی نظامیان آن موقع ایران ولی در خفا عامل امنیتی انگلیس برای جدا‌سازی افغانستان از حکمرانی ایران یا عراق، بحرین، آذربایجان و... که از ایران ویج دو میلیون و ششصد هزار و اندی کیلومتر مربع و ایران کنونی یک میلیون و ششصد هزار واندی کیلومتر مربع بر جای مانده است.
تصویرهای فرهنگی در حوزه سنت، عرف، عادت، موسیقی، دین، مذهب و آیین، طرز پوشش و حتی مقایسات تهیه غذا و مشابهات آنها اشتراکات فرهنگی و عرف و عادت‌ها در کشورهای همسایه جدا شده از ایران یا همسایه‌ها می‌تواند در مرحله اول عامل جذب و جلب گردشگر و ایرانگرد در منطقه ما باشد.
در یک نگاه آماری حرکت گردشگران ایران به سوی ترکیه یا آناتولی بیشتر به سبب تطابق نوع عرف و عادت ذائقه غذایی و درک مفاهیم فرهنگی بوده است. در مکالمات روزمره ترک‌های امروزین می‌توانید صدها لغت فارسی بشنوید که مانده از دوران عثمانی و بازمان ادبیات سرایی دبیران ایرانی حاکم بر آموزش ادب و فرهنگ و عرف اجتماعی به شاهزادگان ترک بودند.
تاثیرات نوع معماری ابنیه مذهبی و دینی مساجد ستونی و گنبدی نوع پوشش‌های زنان در شرق آناتولی با لباس‌های گشاد و چارقد‌های رنگی متاثر از رنگ سرزمین‌های اسکانی آنها آنچنان مشابهت دارد که گوئی گل‌ها و سبزه‌ها و درختان تصاویر خود را بر تن بانوان و زنان این سرزمین دوخته است.
از لحاظ چهره زمین، ناهمواری‌ها، سواحل، دریاها مشابهت زیادی با سرزمین ماست همچنین آواهای موسیقایی، آهنگ‌های صحرا (چول‌ها واسی، آهنگ روستا، مجلسی و...)
از طرفی وجود تعاملات بازرگانی، صنعتی و حتی ازدواج‌های منطقه‌یی بالاخص آذری‌ها و قشقایی‌ها، ترکمن‌ها با ترک‌ها به توسعه روابط کمک کرده است.
ظرفیت‌های گردشگری هر دو سو مورد توجه دولت‌های ایران و ترکیه است. وجود امکانات توریستی، اکولوژی و ژئولوژی، ژئو مورفولوژی زمینه را برای گردشگر کوه، دشت، دره، کویر و زیبایی‌های طبیعی برای هر دو سو فراهم کرده است. آمار گردشگر ایرانی از ترکیه با گردشگران ترک بازدید‌کننده از ایران اصلا قابل مقایسه نیست حتی به یک دهم گردشگران ایرانی هم نمی‌رسد. آن هم بیشترین گردشگران ترک اغلب همان بازرگانان یا بازاریابان و صنعتگران و سوداگران ترک هستند و اگر این ارقام را کم کنیم عدد توریست و گردشگری ترک کمتر از یکصدم طرف مقابل است.
تجربه‌های جذب گردشگر ترک‌ها بسیار بالاست بالاخص در هم آوری شرایط و محیط برای جذب گردشگر، ساخت هتل، متل، چایخانه و ....
استفاده از فرهنگ بومی و محلی و آیین‌ها و فرهنگ‌سازی آن و تبلیغات گسترده برای هر مکان توریستی خود می‌تواند یک الگو برای ما باشد.
از طرفی با توجه به افزوده ساخت متل ترکیه بالاخص در مناطقی مانند آنتالیا، آنالیا، گوموش یقه، بودروم و سایر باعث گردش مردمک صاحبان و سرمایه‌گذاران ترکیه به ایران شده است.
عقد قرارداد 5 هتل 5 ستاره و ورود هیات‌های ترک برای مطالعه در زمینه گردشگری ایران برای ساخت متل‌ها و مهمانپذیرهای ساحلی و جزیره‌یی چونان قشم، کیش و بندرانزلی و شهرهای تجاری همچون تبریز، ارومیه، مناطق آزاد ماکو و ارس نشان از این حرکت است و لزوما باید سازمان ویژه‌یی در امور گردشگری بتواند با همکاری شورای بازرگانی ایران و ترکیه این گروه‌های سرمایه‌گذار را کانالیزه و همسو کند و قبلا مراکز سرمایه‌پذیری را از لحاظ طرح‌های توجیهی و شرایط برگشت سرمایه به صورت طرح‌های مطالعه شده آماده کنند.
ایران و ترکیه می‌توانند با هم ایجاد نمایشگاه‌های جذب گردشگر در حوزه صنایع دستی، هنرهای بومی، بافت پارچه‌هایی با طرح‌های محلی، پارچه‌های ابریشمی، البسه نمدی همچنین همسو کردن صنایع دستی مناطق مختلف ایران با مناطق ترکیه در صنایع مستظرفه در حوزه صنایع منبت کاری، نقره کاری، تذهیب اقدام نماید. ایران دارای امکانات بسیار وسیعی در حوزه آثارباستانی، تاریخی، مذهبی، آبنیه و آرامگاه‌های عرفا، امام زاده‌ها، ادبا و شعرا که در جهان مطرح هستند.
از طرفی در حوزه گردشگری دریایی در غواصی خلیج فارس، سواحل مرجانی کیش، سنگ نوردی در منطقه آزاد ماکو، گردشگری جنگلی در آینالی اهر و ارسباران و ده‌ها امکانات دیگر توریستی و گردشگری با ترکیه همکاری می‌نماید بالاخص در ساخت متل و هتل و مهمان‌پذیر که می‌توان از توان‌های خدماتی و منابع شورای همکاری بازرگانی ایران و ترکیه بهره گرفت. شورای بازرگانی ایران و ترکیه، و در سوی مقابل ترکیه و ایران می‌توانند با مشارکت همدیگر و استفاده از خردجمعی تطبیق شرایط گردشگری برای هر دو کشور بنمایند.
از سوی دیگر استفاده از این پتانسیل‌ها تنها با کمک بخش‌های غیردولتی ممکن است. این پتانسیل‌ها زمانی می‌تواند به مرحله اجرا درآید که نه دولت‌ها بلکه نهادهای غیردولتی بتوانند این پتانسیل‌ها را در قالب طرح‌های همکاری بین دو کشور اجرایی کنند. در این مسیر مهم‌ترین نقش بر عهده تشکل‌های اقتصادی و طبیعتا اتاق‌ها و شوراهای مشترک و در این مورد خاص شورای بازرگانی ایران و ترکیه است.
