تاثیر 15 ماهه افزایش تولید نفت بر رشد اقتصادی
گروه انرژی نادی صبوری
سی ان بی‌سی روز گذشته با پوشش کنفرانسی که در لندن برای معرفی وضعیت سرمایه‌گذاری و کسب و کار در ایران برگزار شد نوشت که تحریم‌های نفتی ممکن است به ایران در متنوع‌سازی اقتصاد خود کمک کرده باشد. همچنین به گزارش «تعادل» به نقل از این پایگاه خبری، معاون مدیر بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین‌المللی پول که در این کنفرانس حضور داشته عنوان کرده است که افزایش تولید نفت خام برای 12 تا 15ماه، اقتصاد ایران را به سمت جلو هل خواهد داد.
سی‌ان بی‌سی در این باره نوشت: اگرچه تحریم‌ها به صادرات نفت ایران آسیب وارد کرد؛ اما شاید به این کشور کمک کرده باشد تا به واسطه اجبار به متنوع‌سازی اقتصاد خود، از عهده کسادی موجود در بازار کالا کنار بیاید. اقتصاد ایران در سال‌های2012 و 2013 به واسطه تشدید و تنگ شدن حلقه تحریم‌ها، دچار انقباض شد. هر چند این اقتصاد در سال2014 باوجود افت درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام که به حدود یک‌میلیون بشکه رسیده و با کاهش قیمت‌های جهانی نفت مواجه شده بود، رشد را تجربه کرد.
در کنفرانسی که روز پنج‌شنبه برگزار شد، کارشناسان منطقه، رشد اقتصادی ایران را به تلاش‌های سیاست‌گذاری در این کشور نسبت دادند که اکنون به معنای کاهش وابستگی ایران به درآمدهای نفتی نسبت به دیگر همتایان خاورمیانه‌یی خود است.
آسین حسین معاون مدیرکل خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین‌المللی پول در این کنفرانس که به میزبانی ایران در رسانه یورومانی برگزار شد، بیان کرد: «بسیاری از همسایه‌های ایران حتی به درآمدهای نفتی وابسته‌تر نیز شده‌اند. ایران اکنون نسبت به دیگر کشورهای منطقه اقتصاد متنوع‌تری پیدا کرده است.»
بانک جهانی برای سال جاری و بعد از برداشته شدن تحریم‌ها علیه ایران، رشد اقتصادی 4درصدی را برای این کشور درنظر گرفته است. ایران از زمان برداشته شدن تحریم‌ها، تولید نفت خود را افزایش داده و رسانه‌ها روز چهارشنبه به نقل از بیژن زنگنه وزیر نفت این کشور نوشتند که ایران قصد دارد تا ماه مارس سال2017 تولید نفت خام خود را به 4میلیون بشکه در روز برساند. امیر مهران مشاور مدیرعامل و مدیر سرمایه‌گذاری‌ها و دارایی‌های خارجی بانک پاسارگاد که در این کنفرانس در لندن شرکت داشت، معتقد بود که ایران نیازی به صادرات نفت خام ندارد. او در این باره گفت «ایران درنهایت نیازی به صادرات نفت یا هر محصول خام دیگری ندارد، ما باید محصولات پتروشیمی یا کالاهای با ارزش افزوده دیگر را صادر کنیم.» آسین حسین اعتقاد داشت که افزایش درآمدهای نفتی اقتصاد ایران را برای 12الی 15ماه آینده به سمت جلو هل خواهد داد. اما رسیدن به سطح قابل‌ملاحظه‌یی از تولید نفت خام در ایران، نیاز به زیرساخت‌های بهتر و دسترسی به فاینانس‌های مالی دارد. ایران نیازمند اتصال دوباره به جهان بین‌المللی مالی است. ایران پس از برداشته شدن تحریم‌ها، اظهار علائق زیادی را از طرف
سرمایه‌گذاران مختلف دریافت کرده است. این کشور دومین اقتصاد بزرگ منطقه پس از عربستان‌سعودی و دومین کشور پرجمعیت پس از مصر محسوب می‌شود. نیروی کار ارزان، جمعیت جوان و دارای تحصیلات عالی و منابع قابل اتکا و ارزان انرژی از مزیت‌های رقابتی این کشور هستند.
هرچند سرمایه‌گذاران اکنون به واسطه ترکیب پیچیده باقی ماندن تحریم‌ها و ابهام در مساله نزدیک شدن رابطه ایران با غرب، بیش از آنکه به‌دنبال فعالیت جدی باشند، نظاره‌گر محسوب می‌شوند.
نتایج یک بررسی توسط شرکت حقوقی کلاید‌اند کو که روز پنج‌شنبه منتشر شد، نشان می‌داد که یک‌چهارم مدیران ارشد انگلیسی «نگرانی از باقی ماندن تحریم‌های امریکا علیه ایران» را یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خود برای شروع کسب و کار در ایران عنوان کرده‌اند.
یک‌سوم از این 100مدیر عنوان کرده بودند که آنها حتی در زمینه «صحبت» با بانک‌های خود در زمینه امکان شروع کسب و کار در ایران، احساس راحتی نمی‌کنند. کمتر از نیمی از این مدیران می‌دانستند که چه سطحی از الزمات ایمنی برای تولیدات صنعتی احتیاج است و یک‌سوم نیز عنوان کردند که نمی‌توانند پوشش بیمه‌یی لازم را برای شروع کسب و کار در ایران تامین کنند. بانکداران، مدیران ارشد و سیاستمداران ایرانی این روزها به‌شدت مشغول جذب سرمایه‌گذاران خارجی از راه‌هایی مانند کنفرانس روز پنج‌شنبه هستند.
مهران روز پنج‌شنبه در این کنفرانس گفت: «ما هنوز به روابط کارگزاری بانکی که می‌خواهیم، نرسیده‌ام. بانک‌های بزرگ بین‌المللی جز چند استثنا، هنوز کسب و کار در ایران را نمی‌پذیرند.»
در این وضعیت کاهش تورم به زیر 10درصد یک اولویت مهم برای سیاست‌گذاران اقتصادی ایران محسوب می‌شود.
ولی ضرابیه از بنیان‌گذاران بانک سامان در ایران در این کنفرانس گفت: «چگونگی تضمین رشد اقتصادی بلندمدت و پایدار در جهانی با عوامل به‌شدت نامشخص، اکنون به یک چالش تبدیل شده است. شما نمی‌توانید پیش‌بینی کنید که چه اتفاقی خواهد افتاد اما هنوز باید برنامه‌هایی داشته باشید.»
