گروه بنگاهها
قرار است یک هیات تجاری بزرگ کره‌یی مرکب از 300 نفر از مسوولان، مدیران و سرپرستان بخش‌های مختلف تجاری، بازرگانی و صنعتی این کشور روزهای 12 الی 14 اردیبهشت، رییس‌جمهور کره را در سفر به تهران همراهی کنند. مسوولان این شرکت‌ها با اعلام اینکه شرایط بسیار خوب و فرصت‌های مناسبی برای آنان ایجاد شده، خاطرنشان کرده‌اند که چندین قرارداد در بخش‌های مرتبط با توسعه زیربنایی میان دو کشور امضا خواهد شد. جدای از برنامه‌ریزی‌هایی که برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های کلان و زیربنایی اقتصادی تدارک دیده شده است، سرمایه‌گذاری کره جنوبی در کسب و کار‌های کوچک و آنلاین ایران هم ازجمله موضوعاتی است که این روزها در سطح رسانه‌های گروهی کره جنوبی نیز به صورت جدی دنبال می‌شود. رسانه‌های کره جنوبی با توصیف کردن ایران به «سرزمین فرصت‌های نوظهور»، از برنامه‌های گسترده شرکت‌های بزرگ صنعتی کره‌یی برای امضای قراردادهای مختلف در جریان سفر «پارک گئون هی» رییس‌جمهوری این کشور به تهران خبر می‌دهند. این نخستین سفر یک رییس‌جمهور کره به ایران از زمان برقراری روابط دیپلماتیک میان آنها در سال 1962 میلادی است و قرار است خانم «پارک» در تهران با حسن روحانی همتای ایرانی خود دیدار و گفت‌وگو کند. با توجه به ضرورت آشنایی فعالان بخش خصوصی کشورمان با دیدگاه‌های اقتصادی کره جنوبی و نگاهی که نسبت به سرمایه‌گذاری روی بخش‌های کوچک و متوسط در این کشور وجود دارد، پرونده‌یی را با موضوع سهم بنگاه‌های کوچک و متوسط در اقتصاد کره جنوبی می‌گشاییم تا در آستانه سفر رییس‌جمهور کره جنوبی و تیم اقتصادی همراه وی، نوری به ابعاد پنهان اقتصاد خرد کره جنوبی انداخته شود.
دورنمای سرمایه‌گذاری 17میلیارد دلاری در ایران
دست‌اندرکاران بخش‌های صنعتی کره جنوبی روز گذشته در نشستی در سئول اعلام کردند که ارزش قراردادهایی که تیم اقتصادی این کشور در سفر به تهران منعقد می‌کند، بین 13 تا 17میلیارد دلار خواهد بود. خبرگزاری یونهاپ کره گزارش کرد که بازار ایران پس از برجام به بازار فرصت‌های نوظهور تبدیل شده است و کره‌یی‌ها به‌شدت علاقه‌مند به همکاری با تهران هستند. این گزارش می‌افزاید: «طرفین در ایران چندین تفاهمنامه و قراردادهای اولیه در زمینه ساخت راه‌آهن، ساخت سد، بیمارستان و نیروگاه پتروشیمی امضا خواهند کرد.». از جمله شرکت صنعتی «دائه لیم» کره اعلام کرده است که یک قرارداد برای اجرای چند طرح ساخت خط آهن به ارزش چهار میلیارد و 900میلیون دلار و قرارداد ساخت نیروگاه برقی و آبی به ارزش 2میلیارد دلار با ایران امضا خواهد کرد. این شرکت ابراز امیدواری کرده است که در زمینه ساخت کارخانه تولیدات پتروشیمی نیز قراردادی با ایران امضا کند. شرکت مهندسی هیوندا اعلام کرده است که قراردادی برای ساخت پالایشگاه گاز در پارس جنوبی به ارزش سه میلیارد و 600میلیون دلار با شرکت «کانگان پترو ریفاینتری» ایران امضا خواهد کرد. این شرکت می‌گوید، در همین رابطه یک
توافق اولیه برای مشارکت در ساخت نیروگاه برق بخش خصوصی در ایران به ارزش 500میلیون دلار نیز در نظر دارد.
ماجرای بنگاه‌های کوچک در کره
کره جنوبی به دلیل فقدان منابع معدنی به عنوان کشوری فقیر مطرح بوده است. این کشور تا دهه ۸۰ میلادی از گیرندگان کمک‌های توسعه از کشورهای مختلف بوده و بنا بر آمار موجود و منتشره در موسسات معتبر اقتصادی کره‌یی، صادرات سالانه آن در اواخر دهه 60 میلادی از ۱۰۰میلیون دلار تجاوز نمی‌کرد، اما این کشور با تلاش وافر مردم و نیروی کار آن، برنامه‌ریزی دقیق و منظم توانست طی نیم قرن به یکی از شکوفا‌ترین اقتصادهای دنیا مبدل شود. این مسیر دقیقا در نقطه معکوس با ایران قرار دارد. برخلاف کره جنوبی، ایران کشوری است که از منابع زیربنایی و انرژیک فراوانی بهره‌مند است، اما به دلیل سوءمدیریت‌ها هرگز نتوانسته از این ویژگی‌های اقتصادی به‌نفع توسعه پایدار خود استفاده کند. کره جنوبی در سال ۲۰۱۲ میلادی رشدی ۳درصدی را تجربه کرد و صادرات آن به دنیا به ۵۴۸میلیارد دلار رسید و پیش‌بینی شده در سال 2018 میلادی، صادرات این کشور از مرز 950میلیارد دلار بگذرد. بنگاه‌های کوچک و متوسط نقش بسیار مهمی در نظام اقتصادی - اجتماعی کره جنوبی ایفا می‌کنند و این بنگاهها یکی از مهم‌ترین عوامل در رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و صادرات محسوب می‌شوند. شاید کره جنوبی
را از جهات اقتصادی بتوان منحصر به فرد و حتی پیشتاز به شمار آورد؛ این کشور با جمعیتی بیش از ۴۸میلیون نفر و سرزمینی بسیار کوچک، مدت کوتاهی پس از جنگ کره، اصلاحات خود را آغاز کرد. این راه با سرعت و جدیت تمام دنبال شد به‌طوری‌که پس از دو دهه، رشد شتابان آن زبانزد کشورهای دیگر شد و یک دهه بعد محصولات صنعتی آن از کیفیت مناسب برای حضور در بازارهای بین‌المللی و رقابت با بزرگان صنعتی برخوردار شدند. در کنار ظهور برندهای بزرگ در کره جنوبی، این کشور برنامه‌ریزی‌های دامنه‌داری برای گسترش کسب و کار کوچک مورد توجه قرار داد که این برنامه‌ریزی‌های کاربردی امروز به عاملی مهم در صادرات این کشور بدل شده است.
سهم 78درصدی کوچک‌ها در اشتغال
رشد صنعتی کره جنوبی ۶/۵درصد است، صنعت بیش از ۴۱ تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص می‌دهد درحالی که ۲۱درصد نیروی کار را جذب کرده است. درآمد سرانه آن اندکی کمتر از ۲۰ هزار دلار است و تراز تجاری آن مثبت است یعنی در برابر ۱۶۲/۶میلیارد دلار صادرات، ۱۴۸/۴میلیارد دلار واردات دارد. براساس آمارهای رسمی، حدود ۲۶۴۰۰۰۰ بنگاه کوچک و متوسط در کره جنوبی وجود دارد که سهمی برابر با ۹۹/۵درصد از کل بنگاه‌های فعال در این کشور است. این بنگاهها نقش بسیار مهمی نیز در اشتغالزایــــــی و ایجاد ارزش‌افزوده ایفا می‌کنند. براساس آمارها، حدود ۹۱۰۰۰۰۰نفر در بنگاه‌های کوچک و متوسط فعالیت دارند که ۷۸/۵درصد از کل شاغلان این کشور است. از طرف دیگر، بیش از ۹۶هزار واحد تولیدی صنعتی در کره جنوبی وجود دارد که هریک بین ۵ تا ۳۰۰نفر را در استخدام خود دارند. این واحدها سهمی برابر با ۹۹/۱درصد از کل واحدهای تولیدی این کشور دارند و با حدود ۲میلیون نفر پرسنل، سهمی برابر با ۶۹/۲درصد از کل شاغلان بخش تولید صنعتی را به خود اختصاص می‌دهند.
سیستم حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط
کره جنوبی باتوجه به نقش و تاثیر بنگاه‌های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی این کشور، مسوولیت حمایت و گسترش بنگاه‌های کوچک و متوسط را به وزارت صنعت و تجارت واگذار کرده است. در درون این وزارتخانه تشکیلات ویژه‌یی ایجاد شده است که مسوولیت اصلی را درمورد برنامه‌های مختلف حمایتی و سیاست‌های اجرایی دولت در مورد بنگاه‌های کوچک و متوسط برعهده دارد. این ساختار اقتصادی تلاش می‌کند از طریق مناسبات سیاسی و دیپلماسی، بازارهای تازه‌یی را به فعالان بخش خصوصی کره جنوبی معرفی کند تا با گسترش دامنه‌های صادراتی این کشور، روند توسعه کسب و کار‌های کوچک و متوسط نیز فراهم شود.
