گروه اقتصاد کلان
پیشبینیهای ناامیدکننده از رشد اقتصادی94 به وقوع پیوست. مرکز آمار دیروز گزارش رشد اقتصادی 9ماهه ابتدایی سال94 را منتشر کرد و بهگواه این مرکز نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در 3فصل ابتدایی سال جاری 0.7درصد بوده؛ رقمی که برای اقتصادی که بعد از رشد منفی 60.8درصدی تازه به رشد اقتصادی 3درصدی (93) رسیده بود، نوسانی بزرگ محسوب میشود.
این میزان رشد اقتصادی درحالی ازسوی مرکز آمار اعلام شده که پیشتر محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، رشد اقتصادی امسال را یکدرصد پیشبینی کرده بود اما بهنظر میرسد رکود حاکم بر اقتصاد کشور تاحدی منابع و سمت عرضه و تقاضای اقتصاد را قفل کرده که تحقق پیشبینی رشد یکدرصدی برای کل سال94 کمی بعید است. البته گرچه در پیشبینیهای مسوولان دولتی رشد اقتصادی یکدرصدی در 94 به گوش میرسید اما کارشناسان رشدهای ناامیدکنندهتری را تخمین میزنند و اغلب اقتصاد ایران در 94 را در سرازیری و رشد اقتصادی منفی ارزیابی میکنند. حتی نهادهای بینالمللی هم رویکرد امیدوارانهیی به اقتصاد94 ایران ندارند؛ بهطوریکه صندوق بینالمللی پول در آخرین پیشبینی خود رشد اقتصادی ایران برای سال جاری را بین مثبت 0.5 و منفی 0.5برآورد کرد. البته در اعداد و ارقام نهادهای داخلی هم به عددی بیش از این نمیرسیم، همچنانکه مرکز پژوهشهای مجلس نیز در آخرین پیشبینی خود رشد اقتصادی امسال را منفی 0.7درصد تخمین زد. حال با انتشار گزارش 9ماهه رشد اقتصادی میتوان رد تمام این پیشبینیها را در آن دید؛ پیشبینیهایی که بسیار با واقعیت نزدیک بودهاند.
براساس گزارش مرکز آمار، رشته فعالیتهای گروه کشاورزی در 9ماهه ابتدایی سال94 رشدی 3.2درصدی را تجربه کرده است؛ رشدی که گرچه نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته اما باز هم در مقایسه با بخشهای صنعت و خدمات از وضعیت بهتری برخوردار است. نتایج مرکز آمار حاکی از آن است که رشته فعالیتهای گروه صنعت منفی 1.2 و فعالیتهای گروه خدمات منفی 0.3درصد رشد داشته است. براین اساس گروه کشاورزی در فصل بهار توانسته رشدی به ارزش 14.626میلیارد ریال کسب کند و در فصل تابستان و پاییز بهترتیب از 25.187 و 23.637میلیارد ریال ارزش ریالی برخوردار شود. در مجموع گروه کشاورزی در 9ماهه ابتدایی سال94 معادل 13.5درصد در تولید ناخالص داخلی سهیم بوده است. اما بیشترین سهم در تولید ناخالص داخلی دوره زمانی مورد بررسی مربوط به گروه خدمات با سهمی 56.9درصدی است که تا پایان فصل پاییز94 توانسته تولیدی به ارزش 89.169میلیارد ریال به دست آورد. بخش کشاورزی گرچه در 3ماهه ابتدایی سال جاری رشدی 5.7درصدی را تجربه کرد اما در فصل پاییز با پشتسر گذاشتن رشد 4.5درصدی در تابستان به رشد 3.2درصد رسید. درحالی که 3ماهه ابتدایی امسال برای بخش صنعت بدترین فصل کاری بوده؛ بهطوریکه در بهار امسال رشدی منفی 1.5درصد را تجربه کرده و در فصل تابستان با کمی افزایش تولید به منفی 1.1درصد میرسد اما در فصل پاییز رشد منفی 1.2درصد را ثبت میکند. شرایط بخش خدمات هم حال و روز بهتری از بخش صنعت ندارد و رشدهای منفی متوالی را در 9ماهه ابتدایی امسال پشتسر گذاشته است. این بخش در فصل بهار رشد منفی 0.2درصدی را به ثبت رسانده و در تابستان و پاییز94 بهترتیب رشد منفی 0.3درصد را تجربه کرده است. همچنین براساس آمار مرکز آمار، رشد محصول ناخالص داخلی کشور به تفکیک اجزای هزینه مصرف نهایی خصوصی در 3ماهه، 6ماهه و 9ماهه امسال بهترتیب 4، 1.8 و 2.2درصد بوده، درحالی که هزینه مصرف نهایی دولت در هر کدام از این دورهها ثابت بوده و برای هر فصل 3ماهه رشد 7.1درصدی را ثبت کرده است.