6 چهره مشترک اتاق و مجلس
گروه تشکلها |فراز جبلی|
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی را پارلمان بخش خصوصی مینامند. عدهیی با این نام مخالفند چرا که پارلمان تعریف خود را دارد و نهادی که مصوبات آن تنها در حد مشورت باقی میماند مطمئنا نمیتواند پارلمان نامیده شود. این نام از جلسات هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در محل مجلس قدیم که امروز جلسات مجلس خبرگان رهبری در آن برگزار میشود شروع شد. تلاش بخش خصوصی همیشه افزایش قدرت تشکلها به ویژه اتاق بازرگانی به عنوان تشکل تشکلها بود و در این راه همیشه سعی شد ارتباط خوبی با 3 قوه برقرار شود. دولتهای نهم و دهم تا حد زیادی روی خوش به اتاق بازرگانی و اصولا تشکلهایی که تا حدی مستقل بودند نشان نمیدادند ولی در آن دوران به واسطه رابطه خوب محمد نهاوندیان، رییس وقت اتاق بازرگانی ایران با علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی رابطه نسبتا گرمی میان پارلمان بخش خصوصی و مجلس شکل گرفت. در نهایت این روابط خوب به قوانینی به سود بخش خصوصی بدل گشت.
با همه این تفاسیر چهرههایی بودند که هم در مجلس شورای اسلامی حضور داشتند و هم در اتاق بازرگانی عضویت پیدا کردند. برخی از آنها نمایندگان دولت بودند ولی به هر حال به عنوان نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و ایران در جلسات حضور پیدا میکردند. این دوره نیز چهرههای زیادی از اتاق کاندیدای حضور در مجلس بودند که یا صلاحیت آنها تایید نشد یا مانند یحیی
آل اسحاق نتوانستند رای مورد نیاز برای حضور را کسب کنند اما در نهایت یکی از نمایندگان دولت یعنی سهیلا جلودارزاده به مجلس رفته است و از هماکنون گمانه زنی درباره جانشینی وی در اتاق بازرگانی آغاز شده است. به احتمال زیاد با توجه به مشغله زیاد وی وزیر صنعت، معدن و تجارت شخص دیگری را برای نمایندگی خود
بر میگزیند که باید دید به سبک جدید وزیر از میان فعالان قدیمی بخش خصوصی خواهد بود یا از چهرههای دولتی. با هم مهمترین چهرههای مشترک دو پارلمان را از نظر میگذرانیم.
محمدرضا بهزادیان، مرد جنجالی تحول
محمدرضا بهزادیان در مجلس سوم شورای اسلامی از حوزه خراسان رضوی و قائنات به مجلس راه یافت. وی در آن زمان تنها 31 سال داشت ولی با این وجود نطقهای تندی علیه فساد به ویژه فساد اقتصادی در مجلس انجام داد. کسانی که با وی آشنا هستند میدانند که بهزادیان معمولا بسیار تند و صریح صحبت میکند و در دوران جوانی این ویژگی پررنگتر بود. در سال 71 دوران مجلس سوم پایان یافت و بهزادیان به سمتهای دولتی بازگشت. با این وجود دقیقا یک دهه بعد دوباره شاهد حضور وی در یک پارلمان دیگر یعنی اتاق بازرگانی بودیم. در سال 81 چهرههای جدید زیادی برای انتخابات اتاق بازرگانی تهران ثبت نام کردند و بهزادیان توانست از سوی یکی از این گروهها به اتاق راه یابد. از جمع شدن این گروهها به دور یکدیگر گروه خواستاران تحول ایجاد شد و با حمایت این گروه بهزادیان به ریاست اتاق تهران و سپس نایبرییسی اتاق ایران رسید. با این وجود اختلافات میان وی و علینقی خاموشی نهایتا منجر به برکناری وی از سمت ریاست اتاق تهران با رای اعضا شد و محمد نهاوندیان جایگزین وی شد. بعد از این موضوع بهزادیان به خاطر شکایت اتاق تهران به کمیته انضباطی رفت و با وجود اینکه در دوره بعد
اتاق بازرگانی ایران نفر اول کشور شد اما با ابطال کارت بازرگانی از رقابت کنار گذاشته شد. از آن روز تا دوره اخیر بهزادیان هیچگاه اجازه حضور در انتخابات را نیافت و در دوره قبل نیز با وجود حضور در انتخابات نتوانست رای کافی برای ورود به اتاق را پیدا کند. هرچند که وی نفر اول رزرو بخش کشاورزی است و در صورت جایگزینی ممکن است در این دوره مجددا شاهد حضور بهزادیان در اتاق باشیم.
علینقی خاموشی، دوران آقای رییس
همه علینقی خاموشی را با نام اتاق بازرگانی میشناسند. چند دهه ریاست وی بر اتاق تهران و ایران باعث شده است که نام وی با تاریخ اتاق بازرگانی گره بخورد. هرچند که در دوره هشتم وی حتی موفق به کسب رای برای حضور در اتاق تهران و ایران نشد ولی هنوز به واسطه ICC و اتاق بازرگانی مشترک ایران و انگلستان حضور نسبی در اتاق دارد. هرچند خاموشی را به عنوان یک چهره اتاقی میشناسیم ولی به هر حال وی سمتهای مهم دیگری در کشور داشته است. نخستین مدیر بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و از چهرههای نزدیک به موتلفه اسلامی تنها کارهایی نبود که خاموشی خارج از اتاق انجام میداد. وی در مجلس چهارم شورای اسلامی در حالی که در اتاق بازرگانی در اوج قدرت قرار داشت از حوزه تهران نامزد انتخاباتی شد و در مجلس حضور پیدا کرد. هرچند وی از طرف اصولگرایان باز هم برای مجلس نامزد شد ولی نهایتا راه به جایی نبرد و از حضور در انتخابات انصراف داد. در عرصه سیاسی چند باری شاهد حمایت وی در انتخابات مختلف از کاندیداهایی بودیم که در انتخابات شکست خوردند. در مجموع میتوان گفت خاموشی چهرهیی بود که بدون در نظر گرفتن احتمال برد و باخت در انتخابات شرکت میکرد و هزینه
این موضوع را پرداخت کرد. خاموشی در انتخابات دوره پنجم اتاق بازرگانی تهران از بهزادیان و در دوره ششم اتاق ایران از نهاوندیان شکست خورد تا دورههای جدیدی در این دو اتاق شروع شود. خاموشی تنها فردی است که همزمان هم نماینده اتاق بازرگانی بود و هم نماینده مجلس شورای اسلامی.
بهاالدین ادب، نخستین اصلاحطلب اتاق
هنوز هم نام بهاالدین ادب در میان کردها به ویژه سنندجیها احترام و عزت خاصی دارد. برخلاف اکثر چهرههای مشترک میان مجلس و اتاق، ادب از چهرههایی بود که به واسطه موفقیتهایش در اقتصاد به سیاست راه یافت. کسب و کار اصلی ادب در حوزه ساخت و ساز بود و از طریق همین کسب و کار به اتحادیه کشوری این صنف راه یافت و از این اتحادیه وارد هیات نمایندگان اتاق ایران شد. در آن سالها هیات رییسه اتاق ایران کاملا در اختیار تیم نزدیک به خاموشی بود ولی محبوبیت وی باعث شد که در سال 78 به عضویت هیات رییسه اتاق ایران راه یابد. از طرف دیگر ادب در مجلس پنجم و ششم از حوزه انتخابیه سنندج، کامیاران و دیواندره به مجلس شورای اسلامی راه یافت و ریاست کمیسیون کردهای مجلس را به دست آورد. در مجلس هفتم صلاحیت وی همراه تعداد زیادی از اصلاحطلبان مورد تایید شورای نگهبان قرار نگرفت. وی در خارج از اتاق و مجلس نیز فعالیتهای زیادی داشته که از جمله آنها ایجاد حزب جبهه متحد کرد، عضویت در هیات موسس بانک کارآفرینان و تاسیس و ریاست سازمان نظام مهندسی ایران را میتوان نام برد. او همچنین مدتی نایبرییس فدراسیون بسکتبال جمهوری اسلامی ایران بود. وی در سال 86
بر اثر سرطان درگذشت. با این وجود دیدگاهها و نظرات وی باعث تغییر در شرایط اتاق بازرگانی و ایجاد موج تحول خواهی در اتاق شد که در نتیجه آن ریاست اتاق بازرگانی تغییر کرد.
سهیلا جلودار زاده، نماینده فعلی مجلس
در میان اتاقیهای فعلی تنها جلودارزاده سابقه حضور در مجلس را داشت که با انتخاب مجدد وی باز هم به مجلس بازگشت. جلودارزاده در مجلس پنجم، ششم و هفتم حضور داشت و در مجلس ششم موفق شد به هیات رییسه مجلس راه یابد. جلودارزاده در مجلس پنجم و هفتم به صورت میان دورهیی در مجلس شرکت کرد و از مهمترین کارهای وی حمایت از قانون محاسبه مهریه به نرخ روز بود. وی که رییس اتحادیه زنان کارگر محسوب میشود بعدها به عنوان مشاور امور بانوان وزارت صنعت، معدن و تجارت منصوب شد و پس از آن به عنوان نماینده وزیر صنعت، معدن و تجارت به اتاق بازرگانی راه یافت. با وجود حضور نسبی وی در جلسات هیچوقت نتوانست به چهرهیی اثرگذار در اتاق بدل شود و معمولا در جلسات آرام و بدون حاشیه حضور دارد. با این وجود وی با رای بالایی در این دوره مجددا به مجلس راه یافت و هنوز مشخص نیست که آیا باز هم در اتاق باقی خواهد ماند یا خیر.
محسن صفایی فراهانی، چهره ورزشی اتاق
موفقیت بهزادیان در اتاق بازرگانی و کنار گذاشتن وی باعث شد که چهرههای زیادی از دولتیهای اصلاحطلب در دوره بعد به دعوت بهزادیان به اتاق بازرگانی تهران بیایند که از مهمترین آنها میتوان به محسن مهرعلیزاده و مسعود خوانساری اشاره کرد. از جمله این چهرههای سیاسی محسن صفایی فراهانی بود. بسیاری وی را از دوران ریاست فدراسیون فوتبال و عضویت در کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا به یاد داشتند ولی وی در دوره ششم اتاق بازرگانی به این اتاق آمد و اتفاقا وی حضور پررنگی در جریانات آن دوره داشت. در آن دوره هماهنگیهای زیادی بین گروه سنتی اتاق و دولتیها برای هیات رییسه شده بود و اتاقیها که تجربه زیادی در کارهای سیاسی نداشتند عملا قافیه را به این بازی باخته بودند. واکنش تند صفایی فراهانی در آن جلسه و سرعت انتقال وی در پاسخ دادن به دولتیها باعث شد که هنوز هم صفایی فراهانی میان اتاقیها چهرهیی محبوب باشد و کنار رفتن وی از اتاق باعث شد که جریان تحول یک لیدر قوی را از دست بدهد.
صفایی فراهانی در مجلس ششم نیز حضور داشت و با فهرست حزب مشارکت از حوزه تهران به مجلس راه یافت تا در کمیسیون برنامه و بودجه حضور داشته باشد. از دیگر سمتهای وی میتوان به عضویت هیات عامل سازمان گسترش نوسازی صنایع ایران، معاونت طرح و برنامه وزارت صنایع سنگین، معاونت و قائم مقامی وزارت صنایع، قائم مقامی وزارت امور اقتصادی و دارایی و مدیرعاملی شرکت توانیر اشاره کرد.
ابوذر ندیمی، اصلاحطلبی که نماینده دولت احمدینژاد در اتاق شد
ابوذر ندیمی نخستین بار در مجلس ششم حضور پیدا کرد و به عنوان یک نماینده اصلاحطلب پرتحرک شناخته میشد. همچنین در مجلس هفتم به سمت نایبرییس کمیسیون اقتصادی مجلس رسید اما برای مجلس هشتم رد صلاحیت شد. پس از آن شاهد حضور وی در جرگه اصولگرایان بودیم و به معاونت حقوقی پارلمانی وزارت صنایع رسید. به واسطه همین سمت ندیمی در اتاق بازرگانی حضور پیدا کرد. نخستین جلسه حضور وی با درگیری لفظی میان وی و مجیدرضا حریری بر سر تبانی دولتیها با یک گروه از اتاقیها همراه بود. با این وجود حضور وی در اتاق هیچگاه طولانی نشد و در مجلس نهم در مجلس حضور یافت و عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت شد. ندیمی در دوره احمدینژاد بعد از رفتن از اتاق در جلسات مختلفی مانند شورای گفتوگو یا کمیته ماده 76 حضور پیدا میکرد و میتوان گفت در دوران نمایندگی مجلس اثر بیشتری نسب به نمایندگی اتاق برای تشکلهای بخش خصوصی داشت. با این وجود وی در مجلس دهم حضور پیدا نخواهد کرد.
