ايران به جمع ۱۱ كشور با تست تصادف خودرو پيوست
ايمني سفرهاي جادهاي يكي از چالشهاي جدي ايران است و توجه به آن نيازمند رويكردي جامع و هماهنگ بين تمام نهادهاي مرتبط است.
ايمني سفرهاي جادهاي يكي از چالشهاي جدي ايران است و توجه به آن نيازمند رويكردي جامع و هماهنگ بين تمام نهادهاي مرتبط است. اخيراً با افتتاح نخستين مركز تخصيصي تست تصادف خودرو، ايران به جمع ۱۱ كشور دنيا پيوست كه امكان ستارهبندي خودروها را دارند. به گفته مهران قرباني، معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، از اين پس ايمني خودروها و ميزان ريسك هر مدل براي مصرفكنندگان مشخص خواهد شد؛ همچنين قرار است شركتهاي حملونقل در مانيتورينگ سفر راننده مشاركت كنند تا ايمني سفر تنها به مهارت راننده محدود نباشد. اين اقدام، بخشي از يك برنامه جامعتر است كه هدف آن كاهش حوادث جادهاي و ارتقاي سطح ايمني سفرها در كشور است. قرباني با اشاره به علل وقوع تصادفات جادهاي گفت: هر تصادفي كه در كشور اتفاق ميافتد تكعاملي نيست و عوامل مختلفي در آن حضور دارند. او ادامه داد: در بيش از ۹۰ درصد حوادثي كه اتفاق ميافتد، شروع حادثه به دليل اشتباه انساني است و ميتواند خطاي غيرعمدي از جمله خوابآلودگي و خستگي و عامدانه مانند سرعتهاي زياد يا سبقتهاي نابهجا باشد. در آن ۱۰ درصد مابقي هم عواملي مثل راه و خودرو به عنوان عوامل تكميلكننده بعد از خطاي انساني قرار ميگيرند. معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، تأكيد كرد كه با وجود محدوديتهاي مالي، تلاش جامعه راهسازي كشور، مهندسين مشاور، پيمانكاران و همكاران سازمان راهداري و حمل و نقل جادهاي اين است كه سطح ايمني راهها با منابع موجود ارتقا يابد: به ميزان منابع مالي كه در اختيار باشد سطح كيفي راههاي كشور را ميتوان بالا برد ولي تمام تلاش جامعه راهسازي كشور، مهندسين مشاور، پيمانكاران و همكاران در سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اين است كه با استفاده از منابع موجود سطح ايمني راهها را ارتقا بدهند.
برنامه عملياتي بهبود ايمني راهها
معاون وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه تا پيش از اين برنامه عملياتي ملي براي ايمني راهها وجود نداشت، افزود: واقعيت اين است كه ما در دو دهه گذشته تاكنون هيچ برنامه عملياتي براي بهبود ايمني مصوب ملي نداشتيم. در قانون برنامه هفتم پيشرفت، يك ماده مناسبي لحاظ شده بود كه حتماً بايد برنامه عملياتي تهيه و اعتبارات متناسب با آن پرداخت شود. قرباني ادامه داد: از طرف سازمان برنامه و بودجه كشور از ارديبهشت سال ۱۴۰۴ با ابلاغي كه رياستجمهوري داشتند، صاحب برنامه عملياتي بهبود ايمني راهها شديم. يعني تكليف سازمان راهداري حمل و نقل جادهاي براي ۵ سال آينده دقيقاً سال به سال مشخص است. معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، ادامه داد: همچنين استاندارد، جمعيت هلال احمر، اورژانس و حتي مراكزي كه كار فرهنگسازي انجام ميدهند نيز تكاليف مشخصي دارند. اگر منابع مالي آن به آن ميزاني كه مورد نياز است تامين شود با اين نقشه راه كار پيش خواهد رفت. او به مصوبات اخير شوراي عالي هماهنگي و ايمني حمل و نقل اشاره كرد: هفته گذشته شوراي عالي هماهنگي و ايمني حمل و نقل با رياست معاون اول رييسجمهور برگزار شد كه هفت مصوبه داشتند. به گفته قرباني، يكي از اين مصوبات به ارتقاي ايمني مرتبط با ناوگان حمل و نقل عمومي مربوط بود كه در قالب كميسيون ايمني راههاي كشور بستهاي از اقدامات بهبود ايمني اتوبوسراني كشور را تهيه كرده بود و در شورا مطرح و تأكيد بر اجراي آن شد. در اين بسته مواردي مثل موضوع نوسازي ناوگان و حمايتها و مشوقهاي مالي و همچنين مشاركت خود شركتهاي حمل و نقلي نيز لحاظ شده بود.
مشاركت شركتهاي حمل و نقلي در ايمني سفرها
يكي از نكات مهم برنامه جديد، مشاركت فعال شركتهاي حمل و نقل در ايمني سفرها است. قرباني گفت: اين مشاركت به اين معناست كه ديگر فقط قائل به اين نباشيم كه ايمني سفر اتوبوسي به راننده مربوط است بلكه شركت حمل و نقل نيز بايد در مانيتورينگ سفر راننده مشاركت كند. او افزود: موضوعات ديگر نيز ارتقاي وضعيت كنترلهاي فني قبل از سفر و بستههاي آموزشي است. همانطور كه وقتي هواپيما سوار ميشويد اطلاعرسانيهاي لازم صورت ميگيرد، بعد از اين قرار شد در اتوبوسها قبل از سفر چند دقيقه نكات ايمني و حق و حقوق راننده و مسافر نسبت به يكديگر شرح داده شود كه اگر راننده در طول مسير اقداماتي كرد كه مسافران تشخيص دادند، بايد تذكر دهند و تذكرات لازم صورت گيرد.
تحليل شاخصهاي ايمني و رفتار راننده
قرباني با مقايسه شاخص كشتهها به ازاي ۱۰۰ هزار نفر در ايران و ساير كشورها گفت: شاخص كشته به ۱۰۰ هزار نفر در كشور ما به عدد ۲۴-۲۵ نفر رسيده است در حالي كه در بعضي از كشورها شاخص كشته به ۱۰۰ هزار نفرشان عدد ۳تا۴ است. حال سوال مطرح ميشود كه آيا سطح راه و خودروهايمان ۷ تا ۸ برابر سطحش نازلتر است؟ جواب اين است كه اينطور نيست بلكه علت به رفتار ما باز ميگردد.
معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، افزود: در بررسي كشورهاي ديگر به موضوع «رانندگي با ذهن خودآگاه» رسيديم كه مهارتهاي هشتگانهاي بوده و اگر اين مهارتها به رانندگان منتقل شود، سطح ريسكپذيري در طي سفر كاهش پيدا ميكند. اين موضوع در كنار موضوع همراه سفر ايمن نيازمند بستههايي است كه بايد اجرايي شود.
ستارهبندي خودروها و راهها
افتتاح مركز تست تصادف خودرو، امكان ستارهبندي خودروها را در ايران فراهم كرده است. قرباني گفت: مجموعاً ۱۱ كشور در دنيا امكان اين را دارند كه خودروها را ستارهبندي كنند، يعني تستهاي برخورد را انجام دهند. هفته گذشته اين مركز با حضور معاون اول رييسجمهور افتتاح شد و بعد از اين ميتوانيم خودروها را ستارهبندي كنيم. وقتي خودرو ستارهبندي شده باشد، هر كس تكليفش روشن است و بايد ريسكپذيري و دقت نيز بر اساس آن مشخص شود. او همچنين به ستارهبندي راهها اشاره كرد: «سازمان راهداري از سال گذشته ستارهبندي راهها، به ويژه راههاي شرياني، را انجام داده و مشخص كرده كه راهها چند ستاره هستند.
بيمه رانندگان
موضوع بيمه و تأمين اجتماعي رانندگان نيز در دستور كار دولت است. قرباني در اين باره گفت: يكي از مطالباتي بود كه رانندگان مطرح كرده بودند و يكي از دغدغهها اين است كه بايد تفاوتي بين رانندههايي كه تمام وقت كار ميكنند و رانندگاني كه نسبت به آنها يك سوم يا يك چهارم عملكرد دارند، وجود داشته باشد. او ادامه داد: چند دغدغه مطرح شده و جلسهاي با حضور مقام عالي وزارت برگزار شد. حدود ۴۵ نفر از صنوف و حمل و نقل جادهاي در آن جلسه حاضر شدند. اين مساله مطرح شد و قرار بر اين شد كه ظرف يك دوره دو هفتهاي با جلساتي كه در سازمان راهداري برگزار ميشود، اين دغدغههاي رانندگان و نمايندگانشان در صنوف مطرح و جمعبندي شود و يك پيشنهاد اصلاحي براي لايحهاي كه در مجلس است، ارسال شود. معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، افزود: اميدواريم دغدغهها لحاظ شود و مجموعهاي كه آن جا مصوب ميشود، موجب رضايتمندي تمام و كمال رانندگان را فراهم كند. پيگير اين موضوع هستيم .
توسعه ترانزيت و چشمانداز آينده
در پايان، قرباني به موضوع ترانزيت و پيشرفتهاي اخير در اين بخش اشاره كرد: در برنامه هفتم قرار بر اين بود كه سال ۱۴۰۳ به عدد ۱۶ ميليون تن ترانزيت برسيم. خوشبختانه در سال گذشته ترانزيت به عدد ۱۶ ميليون تن تحقق پيدا كرد و حتي فراتر از آن نيز رفتيم و به عدد ۲۰ ميليون تن رسيديم. معاون حمل و نقل وزير راه و شهرسازي، ادامه داد: اين يك موفقيتي بود كه به دست آمد و نشان ميدهد موضوع ترانزيت در كشور جدي گرفته است. همچنين با نقشه راه توسعه ترانزيت، يعني سند ملي ترانزيت و اييننامه مشوقها و حمايتهاي افزايش رقابتپذيري كه ابلاغ شده، چشمانداز بهتري در اين بخش خواهيم داشت.
