تماسها با ويتكاف را متوقف كردهايم
عباس عراقچي، وزير امور خارجه با بيان اينكه در مقطعي با استيو ويتكاف در تماس بوده است، گفت كه البته در ماههاي اخير و به تصميم دوطرف، اين تماسها متوقف شده بود.
عباس عراقچي، وزير امور خارجه با بيان اينكه در مقطعي با استيو ويتكاف در تماس بوده است، گفت كه البته در ماههاي اخير و به تصميم دوطرف، اين تماسها متوقف شده بود. وي توضيح داد كه اين تماسها در چارچوب مذاكرات درباره برنامه هستهاي ايران انجام ميشد و در مجموع پنج دور مذاكره برگزار شد و حتي دور ششم نيز براي ۱۵ ژوئن تعيين شده بود، اما دو روز پيش از آن، اسراييل به ايران حمله كرد. به گفته عراقچي، اين حمله بدون هيچگونه تحريك قبلي و به شكلي غيرقانوني انجام شد و پس از آن ايالات متحده نيز به اين اقدام پيوست.
وزير امور خارجه با بيان اينكه حمله نظامي در ميانه مذاكرات اقدامي بسيار عجيب بود، افزود كه اين اتفاق براي ايران تجربهاي بسيار تلخ به شمار ميرفت؛ تجربهاي كه پيش از آن نيز نمونهاي مشابه داشت، زماني كه امريكا بدون هيچ دليل موجهي از توافق سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام خارج شد. وي خاطرنشان كرد كه تنها دليل اين خروج، نپسنديدن دستاوردهاي دولت پيشين امريكا ازسوي رييسجمهور وقت آن كشور بود.
عراقچي ادامه داد كه پس از جنگ دوازدهروزه نيز همچنان با استيو ويتكاف در تماس بوده و ديدگاهها ميان طرفين ردوبدل ميشد، اما طرف مقابل بر ازسرگيري مذاكرات با رويكردي نادرست اصرار داشت. وي تأكيد كرد كه امكان مذاكره تنها در صورتي وجود دارد كه طرف مقابل به اين درك برسد كه مذاكره با ديكتهكردن متفاوت است. به گفته او، ايران براي دستيابي به يك توافق عادلانه و متوازن از مسير مذاكره آمادگي دارد، اما پذيرش ديكته را نميپذيرد.
وزير امور خارجه افزود كه اگر طرف مقابل با ايدهاي عادلانه و متوازن و مبتني بر منافع متقابل به سراغ ايران بيايد، اين پيشنهاد مورد بررسي قرار خواهد گرفت. وي يادآور شد كه حتي در سال ۲۰۲۵ نيز ايران تجربههاي تلخي را پشت سر گذاشته است؛ ازجمله مذاكراتي كه همزمان با آن، حمله نظامي صورت گرفت. عراقچي گفت كه در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل نيز براي يافتن راهحلي درباره موضوع موسوم به «اسنپبك» مذاكراتي انجام شد و ايران ايدههاي خوبي ارايه داد، اما همه اين پيشنهادها رد شد و در نهايت به اين جمعبندي رسيد كه طرف مقابل آمادگي يك توافق عادلانه را ندارد.
وي در ادامه با اشاره به خسارات واردشده به تأسيسات هستهاي ايران گفت كه اين تأسيسات بهطور جدي آسيب ديدهاند، اما تأكيد كرد كه فناوري هستهاي ايران همچنان پابرجاست و فناوري را نميتوان بمباران كرد. عراقچي تصريح كرد كه عزم و اراده ايران همچنان وجود دارد و كشور حق كاملاً مشروع استفاده صلحآميز از فناوري هستهاي، از جمله غنيسازي، را براي خود قائل است.
وزير امور خارجه با بيان اينكه اين فناوري توسط دانشمندان ايراني توسعه يافته و براي آن فداكاريهاي بسياري صورت گرفته است، افزود كه مردم ايران نيز در اين مسير، هم از تحريمها و هم از يك جنگ ويرانگر رنج بردهاند و به همين دليل ايران نميتواند از حقوق خود صرفنظر كند. وي در عين حال تأكيد كرد كه ايران آماده است اطمينان كامل بدهد كه برنامه هستهاياش صلحآميز است و براي هميشه صلحآميز باقي خواهد ماند؛ همانگونه كه در سال ۲۰۱۵ نيز اين مسير طي شد.
عراقچي با اشاره به توافق برجام گفت كه در آن مقطع، ايران در ازاي رفع تحريمها، اعتمادسازي درباره ماهيت صلحآميز برنامه هستهاي خود را پذيرفت و اين روند موفقيتآميز بود. به گفته او، امريكا، سه كشور اروپايي، روسيه و چين با زبان احترام وارد تعامل شدند و نتيجه آن، توافقي بود كه به عنوان دستاوردي بزرگ در عرصه ديپلماسي جهاني جشن گرفته شد. وي افزود كه ايران هم تجربه موفق ديپلماسي و هم تجربه ناكام عمليات نظامي را پيش روي خود دارد و انتخاب ميان اين دو مسير، برعهده ايالات متحده است.
وزير امور خارجه در ادامه با انتقاد از عملكرد آژانس بينالمللي انرژي اتمي گفت كه بسيار تأسفبار است آژانس و مديركل آن نتوانستند حمله به يك تأسيسات هستهاي صلحآميز تحت پادمان آژانس را محكوم كنند و اين مساله به سابقهاي منفي در تاريخ آژانس تبديل شد. وي افزود كه ايران همچنان عضو متعهد پيمان منع گسترش سلاحهاي هستهاي است و آماده همكاري با آژانس ميباشد، اما درباره نحوه بازرسي از تأسيساتي كه مورد حمله قرار گرفتهاند، پرسشهاي جدي وجود دارد؛ چرا كه هيچ سابقهاي در اين زمينه وجود ندارد.
عراقچي گفت كه ايران و آژانس توافق كردهاند براي يافتن چارچوبي مشخص درباره نحوه بازرسي اين تأسيسات، وارد گفتوگو شوند و اين موضوع اكنون در دستور كار قرار دارد. وي همچنين آژانس را نهادي دانست كه در عمل تحت تأثير فشارهاي سياسي برخي كشورها قرار گرفته و از انجام وظيفه حرفهاي خود فاصله گرفته است.
وزير امور خارجه با اشاره به حملات به تأسيسات هستهاي صلحآميز گفت كه اين اقدام بزرگترين نقض حقوق بينالملل بوده و با اين حال، آژانس و بسياري از كشورهاي اروپايي از محكوم كردن آن خودداري كردهاند. وي تأكيد كرد كه آژانس بايد از سياسيكاري پرهيز كرده و به ماموريت حرفهاي خود بازگردد. عراقچي در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به افزايش حضور نظامي امريكا در منطقه گفت كه اين حضور نهتنها عامل ثبات نيست، بلكه موجب تشديد تنش و بيثباتي شده است. به گفته او، اسراييل در دو سال گذشته به هفت كشور منطقه حمله كرده و همچنان به نقض آتشبسها در غزه و لبنان ادامه ميدهد، در حالي كه امريكا به عنوان ضامن اين آتشبسها واكنش موثري نشان نداده است.
وي افزود كه ايران احتمال حملات بعدي را رد نميكند، اما براي آن كاملاً آماده است و اين آمادگي نه از سر استقبال از جنگ، بلكه براي جلوگيري از آن است. عراقچي تصريح كرد كه تمامي خسارات واردشده در تجاوز قبلي بازسازي شده و تكرار آن تجربه، نتيجهاي بهتر براي طرف مقابل به همراه نخواهد داشت.
وزير امور خارجه در ادامه با اشاره به تداوم رفتارهاي تهاجمي اسراييل گفت كه اين روند متوقف نشده و به احتمال زياد در سال ۲۰۲۶ نيز ادامه خواهد يافت؛ موضوعي كه ناشي از مصونيت كامل اين رژيم از مجازات بينالمللي است. وي اين وضعيت را تهديدي جدي براي نظم منطقهاي و جهاني و تضعيفكننده حقوق بينالملل دانست.
عراقچي در پايان درباره مساله فلسطين تأكيد كرد كه تصميمگيري در اين باره به خود فلسطينيها مربوط است، اما آنها راه مقاومت را انتخاب كردهاند، چرا كه گزينه ديگري پيش رويشان وجود ندارد. وي گفت تا زماني كه عدالت براي فلسطينيها محقق نشود و حق تعيين سرنوشت آنها به رسميت شناخته نشود، هيچ صلح پايداري شكل نخواهد گرفت و ابتكارهايي كه فاقد عنصر عدالت باشند، محكوم به شكست هستند.
