بن‌بست توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير در ايران

ايران در توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير مردود شده است و ناكامي اصلي به نقش‌آفريني نادرست ساتبا و برنامه‌ريزي غلط وزارت نيرو بازمي‌گردد. هاشم اورعي، كارشناس حوزه انرژي بر اين باور است كه «ساتبا » به جاي سياست‌گذاري و حمايت از بخش خصوصي، خود مستقيم وارد اجرا شده و رقابت نابرابر ايجاد كرده و وزارت نيرو هم با تمركز اشتباه بر منابع آبي و گازي، سبد انرژي كشور را چند دهه است درست تعريف نكرده است و ادامه اين روند، اتلاف منابع و عقب‌ماندگي ايران در مسير انرژي‌هاي تجديدپذير را شدت مي‌بخشد. هاشم اورعي، كارشناس حوزه انرژي در گفت‌وگو با ايلنا در مورد نقش «ساتبا » در توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير گفت: ايران در توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير عملكرد مردودي داشته و «ساتبا » سازمان متولي توسعه اين حوزه، نقش اصلي را در اين ناكامي ايفاء مي‌كند. او ادامه داد: «ساتبا »به جاي تمركز بر سياست‌گذاري، تسهيل‌گري و حمايت از بخش‌خصوصي، خود مستقيماً وارد مرحله اجرا شده است. اين سازمان با استفاده از منابع صندوق توسعه ملي و مصوبات شوراي اقتصاد، پروژه‌هاي نيروگاه خورشيدي تعريف مي‌كند، تجهيزات وارد مي‌كند و نيروگاه‌ها را راه‌اندازي مي‌كند. اورعي تاكيد كرد: اين رويكرد نه تنها بخش‌خصوصي را تضعيف مي‌كند، بلكه فضاي رقابت را به نفع يك رقيب دولتي نابرابر تغيير مي‌دهد. او گفت: «ساتبا » از موضع حاكميتي عمل مي‌كند و تاكيد دارد نقش ارباب‌منشانه خود را حفظ كند، هيچ جاي دنيا تجربه‌اي وجود ندارد كه بنگاه‌داري دولتي سريع‌تر، ارزان‌تر و با كيفيت‌تر از بخش‌خصوصي عمل كند، اما «ساتبا » اين اصل ساده اقتصادي را ناديده گرفته و وزارت نيرو برنامه‌ريزي انرژي كشور را در دست گرفته است. اورعي با بيان اينكه وزارت نيرو دومين عامل ناكامي‌هاست،‌ افزود: از دهه ۶۰ تاكنون كشور چندين بار سبد انرژي خود را اشتباه تعريف كرده است. در دهه ۶۰ تمركز بيش از حد بر منابع آبي باعث شد ظرفيت نيروگاه‌ها ناكافي باشد و تابستان‌ها حتي ۴ درصد برق مصرفي تامين نشود. در سه دهه بعدي تمركز بيش از حد بر گاز باعث شد امروز بيش از ۸۰ درصد برق كشور وابسته به گاز شود و كمبود آن بحران‌ساز شود. او توضيح داد: وزارت نيرو هنوز تجربه‌هاي گذشته را اصلاح نكرده است و باز هم در مسير نادرست حركت مي‌كند. نگاه اين وزارتخانه به انرژي‌هاي تجديدپذير محدود و سنتي است و برنامه بلندمدتي براي تركيب انرژي‌ها ندارد. اورعي تاكيد كرد: وزارت نيرو هنوز نمي‌فهمد يا نمي‌خواهد بفهمد توسعه تجديدپذيرها بدون تركيب هوشمند با ساير منابع عملياتي نمي‌شود و ادامه مسير فعلي منجر به شكست حتمي خواهد شد. اورعي با اشاره به هزينه بالاي نيروگاه‌هاي خورشيدي افزود: يك مگاوات نيروگاه خورشيدي بدون باتري ۳۰ ميليارد تومان و با باتري ۱۱۰ ميليارد تومان هزينه دارد و توان مالي كشور براي اين منظور محدود است.  او توضيح داد: تنها تمركز بر انرژي خورشيدي نمي‌تواند نياز كشور را تامين كند و بدون ذخيره‌ساز گران‌قيمت، توليد برق در طول شبانه‌روز نامتوازن خواهد بود. او مقايسه‌اي با تجربه جهاني ارايه داد و گفت: كشورهاي موفق تركيبي از خورشيدي و بادي ايجاد مي‌كنند تا توليد در طول روز و شب متوازن باشد.