وقتي اضطرار نفس تهران را بريد
در روزهايي كه آسمان تهران بيش از هميشه زير فشار آلودگي نفس ميكشد، نشست خبري سخنگوي استانداري تهران با اصحاب رسانه، به صحنه تشريح يكي از مهمترين چالشهاي مزمن پايتخت تبديل شد.
در روزهايي كه آسمان تهران بيش از هميشه زير فشار آلودگي نفس ميكشد، نشست خبري سخنگوي استانداري تهران با اصحاب رسانه، به صحنه تشريح يكي از مهمترين چالشهاي مزمن پايتخت تبديل شد.
چالشي كه ديگر صرفاً زيستمحيطي نيست و بهطور مستقيم با سلامت عمومي، حكمراني شهري و كيفيت زندگي شهروندان گره خورده است. علي رزازي، سخنگوي استانداري تهران، در اين نشست تلاش كرد تصويري جامع از اقدامات، اختيارات قانوني و تصميمات اتخاذشده در كارگروه اضطرار آلودگي هوا ارايه دهد. رزازي در ابتداي سخنان خود با تأكيد بر جايگاه قانوني اقدامات استانداري گفت: قانون هواي پاك يك قانون مشخص است؛ ۳۴ ماده، ۳۹ تبصره و ۱۷۶ تكليف براي ۲۱ دستگاه تعيين شده است و استانداري هم در قالب كارگروه اضطرار آلودگي هوا تصميماتي ميگيرد.
او سلامت شهروندان را اولويت اصلي استانداري دانست و افزود: سلامت مردم براي استانداري بسيار مهم است و تلاش داريم با كمك شاخصهاي سلامتي مردم تصميمگيري كنيم. امسال سعي كرديم كه شفاف و بهروز اطلاعرساني كنيم.
اين تأكيد بر شفافيت، پاسخي به انتقادهاي گذشته درباره اطلاعرساني ديرهنگام يا مبهم در زمان اوج آلودگي هواست؛ موضوعي كه همواره يكي از مطالبات اصلي افكار عمومي بوده است.
برخورد مستقيم با منابع آلاينده متحرك
سخنگوي استانداري تهران با اشاره به اقدامات ميداني انجامشده گفت: پايشهايي كه در حوزههاي ترافيكي و حوزههاي مختلف داشتيم؛ طرح زوج و فرد را از در منازل اجرا كرديم. پليس راهور در ميدانهاي مختلف ناظر بر خودروها بودند و ۳۷ خودرو ابطال معاينه فني شدند و برخوردهاي آني با تخلفات صورت گرفت.
ابطال معاينه فني خودروهاي آلاينده، نشانهاي از تغيير رويكرد از هشدارهاي كلي به برخوردهاي اجرايي است؛ رويكردي كه هدف آن، كاهش فوري منابع آلاينده متحرك در شرايط اضطرار است.
رزازي همچنين به اقدامات پيشگيرانه در حوزه محيطزيست اشاره كرد و گفت: به منظور مقابله با شكلگيري كانونهاي گرد و غبار حدود ۸ هزار هكتاراراضي براي كاشت درخت و چيزي حدود ۶۰۹ هكتار جنگلكاري شناسايي شد.
كارگروه اضطرار؛ تصميمگير قانوني و لازمالاجرا
يكي از محورهاي اصلي سخنان رزازي، تأكيد بر اختيارات قانوني كارگروه اضطرار آلودگي هوا بود. او تصريح كرد: ما صلاحيتمان را از قانون گرفتيم و قانون به شكل كامل و جامع صلاحيتي به ما داده و تصميمات ما تصميمات جمع هستند و ۲۱ دستگاه در كارگروه اضطرار حضور دارند و نظراتشان را ميگويند.
سخنگوي استانداري تهران افزود: كارگروه اضطرار صلاحيت تصميمات را دارد و اين صلاحيت طبق قانون است و تمامي دستگاهها مكلف به اجراي آن هستند.
اين سخنان در واقع پاسخي صريح به دستگاهها و نهادهايي است كه گاه نسبت به اجراي كامل مصوبات كارگروه اضطرار، بهويژه در حوزه تعطيلي يا دوركاري، مقاومت نشان ميدهند.
دوركاري پنجشنبهها؛ تصميمي لازمالاجرا
در ادامه، سخنگوي استانداري تهران درباره تمكين نكردن برخي شهرستانها از جمله ورامين به اجراي دوركاري پنجشنبهها گفت: باتوجه به تصميمات كارگروه اضطرار آلودگي هوا و كنترل ناترازيها مساله دوركاري اعلام شده است؛ به حوزههاي شهرستاني دوركاري را اعلام كرديم و همه مكلف به اجرا هستند؛ اعمال نظارتهاي جديد دوركاري در حال انجام است و در حال بررسي در اين خصوص هستيم. اين اظهارات نشان ميدهد كه استانداري تهران، رويكرد نظارتي خود را براي اجراي مصوبات تشديد كرده و موضوع دوركاري را نه يك توصيه، بلكه يك الزام قانوني ميداند.
آلودگي هوا؛ مسالهاي مزمن با راهحلهاي تدريجي
رزازي با تأكيد بر اينكه آلودگي هوا مسالهاي مقطعي نيست، گفت: آلودگي هوا فقط براي امروز و ديروز نيست و براي دورههاي قبل هم بوده است. او افزود: ما ميخواهيم زنجيره انتشار را قطع كنيم؛ برخي از كسبوكارها در اين قانون ديده شدهاند؛ اما براي نوع مواجهه هم بايد به قانون تمكين كنيم. به گفته سخنگوي استانداري تهران، اضطرار به معناي تصميمگيري متناسب با شرايط است: اضطرار به معني اين است كه شرايط را در نظر بگيريم و اگر سلامتي شهروندان براي ما مهم است بايد به قانون تمكين كنيم.
اسقاط خودروهاي فرسوده و بحران موتورسيكلتها
سخنگوي استانداري تهران در تشريح وضعيت ناوگان فرسوده گفت: در قانون هفتم اسقاط ۵۰۰ هزار خودرو اعلام شده و در يك سال گذشته ۳۵۰ هزار خودروي فرسوده اسقاط شده كه در ۷ سال گذشته تنها اين رقم ۲۷۰ هزار دستگاه بوده است.
او همچنين به بحران موتورسيكلتها اشاره كرد و افزود: ۴ ميليون و ۲۰ هزار موتورسيكلت در استان داريم كه ۷۰ درصد از آنها بالاي ۲۰ سال عمر دارند. همچنين ما برنامه جايگزيني حدود ۲۰ هزار موتورسيكلت را در حال اجرا داريم.
سهم بالاي منابع متحرك در آلودگي هوا
رزازي با ارايه آماري مهم گفت: ۵۹ درصد سهم عوامل آلاينده در هواي تهران متعلق به عوامل متحرك است. او تأكيد كرد: در اين راستا به سمت استفاده از سوخت پاك خواهيم رفت؛ مثلا تاكسيهاي برقي در شهر تهران در حال افزايش هستند. اين آمار نشان ميدهد كه بدون تحول جدي در حوزه حملونقل عمومي و نوسازي ناوگان، كنترل پايدار آلودگي هوا امكانپذير نخواهد بود.
نقش شهرداري و شوراي شهر در اجراي قانون
سخنگوي استانداري تهران با اشاره به تقسيم وظايف دستگاهها گفت: ۲۱ دستگاه وظايف مشخصي در قانون هواي پاك دارند، اما بيشتر سهم كارهاي اجرايي با شهرداري و شوراي شهر است؛ حملونقل عمومي يكي از چالشهاي امروز است و اين مساله بر عهده شوراي شهر و شهرداري است.
او افزود: بايد بررسي شود كدام دستگاهها قول دادند، اما عمل نكردند. رزازي در بخش ديگري از سخنان خود به وضعيت منابع آب اشاره كرد و گفت: ۲۲ درصد هدررفت آب در استان تهران داشتيم و از اين ميزان ۹.۶ درصد هدر رفت واقعي، ۱.۶ هدر رفت اجتنابناپذير و ۱۰.۸ درصد هم هدر رفت فيزيكي است. او همچنين درباره حملونقل ريلي اقماري تهران گفت: حملونقل ريلي استان تهران وارد فاز عملياتي شده است.تأمين ۲۰۰ واگن دوطبقه و اصلاح الگوي سرمايهگذاري در حملونقلهاي عمومي در دستور كار دولت است و بهزودي خبرهاي خوشي در اين خصوص خواهيم داشت. مجموع سخنان سخنگوي استانداري تهران نشان ميدهد كه مديريت استان، آلودگي هوا را نه يك بحران مقطعي، بلكه يك مساله ساختاري ميداند كه نيازمند تصميمات سخت، اجراي دقيق قانون و هماهنگي همه دستگاههاست. ابطال معاينه فني خودروهاي آلاينده، الزام به دوركاري پنجشنبهها، اسقاط خودروهاي فرسوده و توسعه حملونقل پاك، همگي اجزاي يك پازل بزرگتر هستند؛ پازلي كه هدف نهايي آن، حفاظت از سلامت شهروندان و بازگرداندن هواي قابلتنفس به پايتخت است.
