ركورد بورس شكست
معاملات روز دوشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۴ را ميتوان يكي از مهمترين روزهاي معاملاتي بورس تهران در ماههاي اخير دانست؛ روزي كه بازار سرمايه نه فقط با رشد عددي شاخص كل، بلكه با ثبت يك ركورد تاريخي توانست ركوردهاي خوبي از خود برجاي بگذارد.
معاملات روز دوشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۴ را ميتوان يكي از مهمترين روزهاي معاملاتي بورس تهران در ماههاي اخير دانست؛ روزي كه بازار سرمايه نه فقط با رشد عددي شاخص كل، بلكه با ثبت يك ركورد تاريخي توانست ركوردهاي خوبي از خود برجاي بگذارد. ورود شاخص كل به كانال ۳.۷ ميليون واحد براي نخستينبار در تاريخ بازار سرمايه، نشانهاي است كه نميتوان آن را صرفاً به هيجان كوتاهمدت يا موجهاي مقطعي نسبت داد.شاخصهاي بازار سرمايه امروز شرايط بسيار خوبي را پشت سر گذاشتند و توانستند اميد را دوباره به بورس برگردانند. در اصل روز اخير نقطه عطف بورس تهران به حساب ميآيد جايي كه بازار توانست قلههاي خوبي را فتح كند.
شاخص كل بورس تهران در پايان معاملات اين روز با رشد ۷۲ هزار و ۵۲۲ واحدي معادل ۱.۹۸ درصد در سطح ۳ ميليون و ۷۲۸ هزار و ۶۰۰ واحد آرام گرفت. اين در حالي است كه بازهاي ديگر از معاملات با عدد ۳ ميليون و ۷۱۰ هزار واحد نيز ثبت شده كه نشاندهنده نوسان مثبت اما تثبيتشونده شاخص در محدوده جديد است. مهمتر از خود عدد شاخص، ماهيت اين رشد است؛ رشدي كه نه در سكوت بازار و با معاملات كمرمق، بلكه با مشاركت گسترده بازيگران حقيقي و گردش بالاي نقدينگي رقم خورد.
رشد پرشتاب روز دوشنبه بازار در ادامه روندي شكل گرفت كه طي هفتههاي اخير آغاز شده و به تدريج نشانههاي بلوغ بيشتري از خود نشان داده است. بازار سرمايه در اين دوره، برخلاف بسياري از مقاطع صعودي گذشته، تنها متكي به چند نماد شاخصساز يا حمايتهاي دستوري نبوده، بلكه از حمايت جريان نقدينگي واقعي برخوردار شده است. همين نكته است كه عبور از مرز ۳.۷ ميليون واحد را به يك سيگنال معنادار تبديل ميكند.تثبيت شاخص كل در سطوح بالاي نشاندهنده آن است كه ا نتظارات فعالان اقتصادي نسبت به بازدهي بورس در كوتاهمدت و ميانمدت همچنان مثبت است. در واقع، بازار در حال بازتعريف دوباره جايگاه خود به عنوان يكي از گزينههاي اصلي سرمايهگذاري در برابر تورم، ركود نسبي بازارهاي موازي و كاهش جذابيت ابزارهاي كمريسك است.
اگر شاخص كل نماينده وزن سنگين شركتهاي بزرگ است، شاخص هموزن آيينه تمامنماي بدنه بازار محسوب ميشود. رشد ۱۵ هزار و ۶۱۱ واحدي معادل ۱.۵۳ درصدي شاخص هموزن و رسيدن آن به سطح يك ميليون و ۳۸ هزار و ۸۶۴ واحد نشان داد كه صعود امروز محدود به چند نماد خاص نبوده است.
صعود ارزشهاي بازار
همزماني رشد شاخص كل و هموزن، يكي از مهمترين نشانههاي سلامت روند صعودي بازار است. اين وضعيت بيانگر آن است كه تقاضا بهصورت متوازن در ميان صنايع، شركتهاي كوچك، متوسط و بزرگ توزيع شده و بازار از فاز «رالي تكسهمي» يا «حركتهاي دستوري» فاصله گرفته است. تجربه تاريخي بورس تهران نشان ميدهد چنين شرايطي معمولاً بستر پايدارتري براي تداوم رشد فراهم ميكند.
يكي از متغيرهاي كليدي براي سنجش كيفيت رشد بازار، ارزش و حجم معاملات خرد است. در معاملات اين روز، ارزش معاملات خرد به ۱۵.۷ هزار ميليارد تومان رسيد و حجم معاملات نيز ۴۰.۳ ميليارد سهم ثبت شد. هرچند اين ارقام نسبت به روز گذشته اندكي كاهش نشان ميدهد، اما همچنان در سطوحي قرار دارد كه از تحرك بالاي معاملهگران حكايت ميكند.نكته مهم اينجاست كه رشد شاخص در اين روز نه با معاملات بلوكي و دستبه دست شدن نمادها، بلكه با مشاركت گسترده بدنه بازار رقم خورد. اين مساله بهويژه در شرايطي كه اعتماد سرمايهگذاران در سالهاي گذشته بارها آسيب ديده، اهميت مضاعف دارد. بازار امروز نشان داد كه توان رشد «درونزا» دارد و صرفاً متكي به تزريقهاي مقطعي يا حمايتهاي غيرشفاف نيست.
در كنار بازار نقدي، ارزش معاملات آپشنها نيز به ۱.۲ هزار ميليارد تومان رسيد كه نشاندهنده افزايش توجه معاملهگران حرفهاي به ابزارهاي مشتقه است. رشد معاملات مشتقه معمولاً نشانهاي از بالا رفتن بلوغ بازار و افزايش تمايل به مديريت ريسك است؛ موضوعي كه ميتواند به عمقبخشي بازار سرمايه در ميانمدت كمك كند.شايد مهمترين داده معاملات روز اخير، ورود ۱.۸ هزار ميليارد تومان پول حقيقي به بازار سهام باشد. اين رقم، در مقايسه با بسياري از روزهاي صعودي گذشته، عددي قابلتوجه و تأثيرگذار است. ورود پول حقيقي به اين ميزان، آن هم در شرايطي كه شاخص در سقفهاي تاريخي قرار دارد، بيانگر تغيير نگرش بخشي از سرمايهگذاران خرد نسبت به ريسكهاي بازار است.در نقطه مقابل، صندوقهاي درآمد ثابت با خروج ۱.۶ هزار ميليارد تومان پول مواجه شدند. جذابيت ابزارهاي كمريسك در برابر بازده مورد انتظار بازار سهام كاهش يافته و سرمايهگذاران در حال پذيرش ريسك بيشتر براي كسب بازده بالاتر هستند. چنين رفتاري معمولاً در دورههايي مشاهده ميشود كه انتظارات تورمي يا انتظارات مثبت نسبت به سودآوري شركتها تقويت شده است.بررسي سرانه خريد و فروش حقيقي نيز تصوير روشني از فضاي معاملات روز اخير ارايه ميدهد. سرانه خريد حقيقي ۶۶.۳ ميليون تومان در برابر سرانه فروش ۵۶.۴ ميليون تومان قرار گرفت؛ اختلافي كه نشاندهنده برتري محسوس خريداران شخصي بازار است. اين برتري، برخلاف برخي روزهاي هيجاني گذشته، با حجم معاملات بالا همراه شده كه از پايداري نسبي تقاضا حكايت دارد.از مجموع نمادهاي معاملهشده روز دوشنبه، ۷۶۱ نماد معادل ۸۴ درصد بازار در محدوده مثبت به كار خود پايان دادند و تنها ۱۴۹ نماد معادل ۱۶ درصد منفي بودند. چنين تركيبي بهروشني نشان ميدهد كه بازار روز اخير ماهيتي فراگير داشته و رشد صرفاً محدود به چند صنعت يا گروه خاص نبوده است.از سوي ديگر، ارزش سفارشات خريد در پايان معاملات به ۴ هزار و ۵۸۱ ميليارد تومان رسيد، در حالي كه ارزش سفارشات فروش تنها ۷۱۲ ميليارد تومان بود. اين فاصله معنادار ميان عرضه و تقاضا، نشاندهنده انتظار مثبت فعالان بازار نسبت به ادامه مسير بورس در كوتاهمدت است؛ انتظاري كه اگر با شوك بيروني همراه نشود، ميتواند به تثبيت سطوح فعلي منجر شود.مجموع دادههاي معاملاتي روز دوشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۴ تصويري نسبتاً منسجم و اميدواركننده از بازار سرمايه ترسيم ميكند. رشد نزديك به ۲ درصدي شاخص كل، عبور تاريخي از كانال ۳.۷ ميليون واحد، افزايش ارزش و حجم معاملات خرد، ورود قابلتوجه پول حقيقي و غلبه قاطع نمادهاي مثبت، همگي مولفههايي هستند كه حكايت از قدرت تقاضا و بهبود انتظارات دارند.با اين حال، تجربه بورس تهران نشان ميدهد كه تداوم اين مسير نيازمند ثبات در متغيرهاي كلان، مديريت انتظارات و پرهيز از تصميمات ناگهاني سياستگذار است. اگر جريان نقدينگي حفظ شود و بازار از شوكهاي غيراقتصادي مصون بماند، تثبيت شاخص در سطوح بالاتر از ۳.۷ ميليون واحد دور از انتظار نخواهد بود. در غير اين صورت، بخشي از اين رشد ميتواند وارد فاز اصلاح موقت شود؛ اصلاحي كه لزوماً بهمعناي تغيير روند نيست، بلكه بخشي از ذات بازارهاي مالي است.
