صعود يكپارچه بورس
بازار سرمايه در هفته سوم آذر ماه يكي از توفانيترين و در عين حال پرقدرتترين دورههاي معاملاتي خود در ماههاي اخير را پشت سر گذاشت؛ هفتهاي كه در آن همزماني رشد نرخ دلار، تشديد انتظارات تورمي و افزايش ورود نقدينگي حقيقي، شرايطي كمسابقه را براي شاخصها رقم زد.
بازار سرمايه در هفته سوم آذر ماه يكي از توفانيترين و در عين حال پرقدرتترين دورههاي معاملاتي خود در ماههاي اخير را پشت سر گذاشت؛ هفتهاي كه در آن همزماني رشد نرخ دلار، تشديد انتظارات تورمي و افزايش ورود نقدينگي حقيقي، شرايطي كمسابقه را براي شاخصها رقم زد. اين تركيب سهگانه، كه معمولاً زمينهساز حركتهاي پرشتاب در بورس ميشود، باعث شد شاخص كل و شاخص هموزن هر دو در مسير صعودي استوار باقي بمانند و بازار به شكلي هماهنگتر از دورههاي گذشته به پيش برود.
شاخص كل با ثبت رشد ۵.۳۷درصدي توانست خود را به سطح ۳ ميليون و ۵۶۰ هزار واحد برساند؛ سطحي كه در معاملات ماههاي گذشته به عنوان يك هدف مهم و مقاومتي جدي شناخته ميشد. عبور شاخص از اين محدوده نشان داد كه نقدينگي واردشده به بازار، نه فقط مقطعي بلكه پايدار و قدرتمند بوده است. برخلاف برخي دورهها كه رشد شاخص كل تنها متكي بر چند نماد شاخصساز بود، اينبار جريان نقدينگي در نمادهاي بزرگ گستردهتر و سازمانيافتهتر ظاهر شد و همين موضوع كيفيت رشد شاخص را افزايش داد.
همزمان شاخص هموزن نيز عملكردي قابلتوجه ثبت كرد و با رشد ۴.۲۵درصدي به مرز يك ميليون واحد رسيد؛ سطحي كه چندينبار طي ماههاي قبل در عبورش ناكام مانده بود. قرار گرفتن شاخص هموزن بر قله يك ميليون واحدي نيز براي بازار بسيار مهم است، زيرا نشان ميدهد كه برخلاف برخي موجهاي صعودي گذشته، اينبار نمادهاي كوچكتر نيز در سهمخواهي از رشد بازار موفق بودهاند و جريان نقدينگي محدود به بزرگان بازار نمانده است.
دلار تعيينكننده مسير
يكي از مهمترين متغيرهايي كه روند بازار سهام را در اين هفته تعيين كرد، افزايش نرخ دلار آزاد بود. رشد ارز در هفتههاي اخير به حدي اثرگذار شد كه بسياري از معاملهگران از همان ابتداي هفته سوم آذر انتظار داشتند بازار سهام واكنش تورمي نشان دهد.
در اقتصاد ايران، رشد نرخ دلار تقريبا هميشه به عنوان يك سيگنال فوري براي افزايش تقاضا در بازار سهام عمل ميكند. دليل آن روشن است كه افزايش نرخ ارز ارزش ريالي داراييهاي شركتهاي صادراتمحور را بالا ميبرد. ترس از كاهش ارزش ريال، سرمايهگذاران را به سمت داراييهاي قابل رشد سوق ميدهد. فضاي رواني ايجادشده از رشد ارز باعث ميشود جريان خريد بر فروش غلبه كند.
در چنين بستري، بسياري از نمادهاي وابسته به بازارهاي جهاني ازجمله پتروشيميها، فلزات اساسي، معدنيها و برخي صنايع دلاري با افزايش تقاضاي چشمگيري روبهرو شدند. رشد ارزش معاملات در اين گروهها بهوضوح نشان ميداد كه سرمايهگذاران منتظر چنين فرصتي بودهاند تا در سطحي جديد وارد بازار شوند.مهمترين اتفاق هفته، ورود ۲۷۰۰ ميليارد تومان نقدينگي حقيقي به كل بازار بود. اين ميزان ورود پول براي بازاري كه در ماههاي گذشته فراز و فرودهاي زيادي را تجربه كرده، بسيار معنادار است. در واقع بازار سهام زماني ميتواند يك روند پايدار صعودي را شكل دهد كه دو شرط همزمان برقرار باشد كه حجم معاملات بالا و ورود پيوسته نقدينگي حقيقي. در هفته سوم آذر هر دو اين شاخصها در وضعيت مطلوبي قرار داشتند و همين موضوع باعث شد قدرت خريداران در كل هفته حفظ شود. ويژگي مهم اين جريان نقدينگي اين بود كه برخلاف برخي دورهها، ورود پول تنها در يك يا دو روز اتفاق نيفتاد، بلكه تمام روزهاي معاملاتي هفته شاهد برتري قابلتوجه سمت خريداران بود. اين استمرار، همان نكتهاي است كه معاملهگران حرفهاي آن را نشانهاي مهم براي پيشبيني ادامه روند صعودي تلقي ميكنند.افزايش حجم و ارزش معاملات نشان داد كه بازار نه تنها تحتتأثير هيجان مقطعي نيست، بلكه براساس يك گمانه اقتصادي عميقتر يعني انتظار رشد بيشتر نرخ ارز و تداوم فضاي تورمي در حال جذب سرمايه جديد است.
پراكندگي بازدهي نمادها و تحليل رفتار صنايع
اگرچه كليت بازار در مسير صعود بود، اما بررسي بازدهي صنايع نشان ميدهد كه شدت و جهت تحركات قيمتي در گروههاي مختلف متفاوت بوده است.براساس دادههاي معاملاتي حدود ۴۰۰ نماد بازدهي مثبت تا ۵درصد داشتند، ۱۱۴ نماد توانستند بازدهي بيش از ۵درصد ثبت كنند، در مقابل، ۱۶۴ نماد با افت تا سقف منفي ۵درصد مواجه شدند، ۲۸ نماد نيز كاهش قيمتي بيش از ۵درصد داشتند كه اين آمار گوياي يك نكته مهم است، اگرچه بازار سبزپوش بود، اما رشد آن كاملاً يكدست نبود و اختلاف عملكرد صنايع مشهود است.در گروههاي دلاري، نمادهاي پتروشيمي، فلزي و معدني بيشترين رشد را ثبت كردند. در مقابل، برخي گروههاي ريالي همچون غذاييها، داروييها و بخشي از خودروييها عملكرد ضعيفتري داشتند. اين تفاوت رفتاري يك پيام روشن دارد، بازار سهام در شرايط كنوني كاملاً ارزمحور رفتار ميكند.تجربه نشان داده تا زماني كه ورودي پول حقيقي به بازار ادامه داشته باشد، احتمال اينكه روند صعودي دچار وقفه شود، كم است. البته بازار همواره درمعرض شوكهايي مانند سياستهاي ارزي دولت، تغيير نرخ سود بانكي يا تحولات سياسي قرار دارد، اما در شرايط فعلي هيچيك از اين متغيرها علامت بازدارندهاي صادر نكردهاند.
به همين دليل بسياري از تحليلگران عقيده دارند بازار سهام هنوز به نقطه اشباع خريد نرسيده و در صورت حفظ روند ورود نقدينگي، توان ادامه حركت دارد. با اين حال، نكتهاي كه بايد در تحليلها لحاظ شود اين است كه حساسيت بازار به نرخ دلار به بالاترين ميزان ممكن رسيده است. هر علامتي از كاهش حرارت بازار ارز ميتواند بهطور مستقيم در رفتار خريداران اثر بگذارد.
هفته سوم آذر را ميتوان يك دوره «رشد پرقدرت، نقدينگي فعال و تورممحور» براي بازار سرمايه ناميد. شاخص كل با عبور از سطح ۳.۵۶۰ ميليون واحد و شاخص هموزن با تثبيت بر قله يك ميليون واحد نشان دادند كه بازار اينبار روي پايهاي قويتر از تنها چند نماد خاص حركت ميكند. رشد نرخ ارز، ترس از افت ارزش ريال، و هجوم نقدينگي حقيقي سه عاملي بودند كه بازار را در اين مسير قرار دادند.
اگر جريان ورودي نقدينگي حقيقي ادامه داشته باشد و روند صعودي دلار دچار وقفه جدي نشود، بازار ميتواند همچنان در همين مدار باقي بماند. با اين حال، هر تغييري در سياستهاي ارزي يا تصميمات كليدي اقتصادي ميتواند سرعت بازار را تحت تأثير قرار دهد.
بورس كالا در يك نگاه
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان ميدهد در هفته منتهي به ۲۱ آذر ماه حدود ۲ ميليون و ۶۵۴ هزار تن انواع كالا و محصول به ارزش بالغ بر ۵۶ هزار ميليارد تومان معامله شد. همچنين ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر به بيش از ۲۰.۴ هزار ميليارد تومان رسيد.برترينهاي بورس كالاي ايران در هفته منتهي به ۲۱ آذر ماه براساس ارزش فروش شركتها در بازار فيزيكي به شرح زير است:
ملي صنايع مس ايران با معامله ۵ هزار و ۲۵۰ تن انواع مس، كنسانتره فلزات گرانبها و سولفور موليبدن به ارزش ۷ هزار و ۷۲۱ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.معدني و صنعتي چادرملو با فروش ۲۰۵ هزار تن كنسانتره و گندله سنگ آهن و شمش بلوم به ارزش ۲ هزار و ۱۵۳ ميليارد تومان دوم شد.
فولاد خوزستان ۵۶ هزار و ۲۹۰ تن تختال، شمش بلوم و آرگون به ارزش ۲ هزار و ۱۵۳ ميليارد تومان فروخت و رتبه سوم را به خود اختصاص داد.پالايش نفت اصفهان با معامله ۵۸ هزار تن لوب كات سبك و وكيوم باتوم به ارزش يك هزار و ۵۱۹ ميليارد تومان چهارم شد.
صنايع توليدي دنياي مس كاشان با معامله ۹۸۰ هزار تن مس مفتول و سيم و مفتول مسي به ارزش يك هزار و ۲۷۱ ميليارد تومان پنجم شد.فولاد كاوه جنوب كيش با فروش ۴۰ هزار تن شمش بلوم به ارزش يك هزار و ۲۴۶ ميليارد تومان فروخت و رتبه ششم را به خود را كسب كرد.
پتروشيمي تندگويان با فروش ۱۲ هزار و ۵۱۸ تن پلي اتيلن ترفتالات بطري و نساجي و نخ پلي استر در گريدهاي مختلف به ارزش يك هزار و ۱۶۸ ميليارد تومان رتبه هفتم را به خود اختصاص داد.ذوبآهن اصفهان با معامله ۲۱ هزار و ۷۲۰ تن تيرآهن، ميلگرد و شم چدن به ارزش يك هزار و ۱۴۴ ميليارد تومان هشتم شد. فولاد هرمزگان جنوب ۳۰ هزار تن تختال به ارزش يك هزار و ۱۸۶ ميليارد تومان فروخت و نهم شد.آهن و فولاد ارفع هم با فروش ۲۷ هزار و ۸۰۰ تن شمش بلوم به ارزش يك هزار و ۱۵۸ ميليارد تومان رتبه دهم را به خود اختصاص داد.
