يك خزانه براي كل درآمدهاي كشور

۱۴۰۴/۰۹/۱۸ - ۰۰:۵۳:۲۳
کد خبر: ۳۶۹۰۴۲

به اعتقاد بسياري از دلسوزان كشور، ايران و بروكراسي حاكم بر آن، بسيار گران مي‌شود و مي‌توان با اعمال برخي اصلاحات اين روند مشكل‌ساز را در بودجه 1405بهبود بخشيد.

مهدي پازوكي

به اعتقاد بسياري از دلسوزان كشور، ايران و بروكراسي حاكم بر آن، بسيار گران مي‌شود و مي‌توان با اعمال برخي اصلاحات اين روند مشكل‌ساز را در بودجه 1405بهبود بخشيد. به اين مفهوم كه مخارج غيرضروري دولت از جمله بخش‌هاي فرهنگي ‌بايد حذف شود تا بهره‌وري در بودجه ارتقا پيدا كرده و كسري بودجه كه ريشه اصلي تورم است، كاهش يابد. از سوي ديگر لازم است، بودجه عملياتي شود و نرخ رشد بودجه نزديك به صفر باشد. از سوي ديگر هزينه‌هاي غيرضرور دستگاه‌هاي موازي هم بايد كاهش يافته يا حذف شود و اين دستگاه‌هاي موازي بايد در هم ادغام شوند. به عنوان مثال، ضرورتي وجود ندارد كه بودجه مجلس با رشد قابل توجهي همراه شود، چراكه سال قبل بودجه مجلس، بيشترين افزايش را تجربه كرده است. در سال گذشته بودجه مجلس بيش از هزار ميليارد تومان بالا رفته است. همچنين دانشگاه‌هايي از جنس پيام نور بايد حذف شوند. دانشگاه پيام نور در هر استان بايد در دانشگاه دولتي استان ادغام شود و ساختمان‌ها و امكانات تهيه شده به خزانه بازگردد. گسترش دانشگاه‌ها طي سال‌هاي اخير تنها بودجه دولت را بلعيده، مدرك‌گرايي را گسترش داده و باعث ناكارآمدي نيروي انساني در بخش‌هاي مختلف شده است. در بودجه 1404 در قالب كمك به اماكن فرهنگي، 1950ميليارد تومان بودجه جاري تخصيص داده‌اند. در ادامه از محل يك درصد بودجه شركت‌هاي دولتي هم 300 ميليارد تومان ديگر به اين بخش تخصيص داده شده است. همچنين 30ميليون يورو هم از محل بودجه نفت، پول به اين نهاد تحصيص داده شده است. اين پول‌هاي هنگفت اشكال دارد. بسياري معتقدند تخصيص اين ميزان پول و بودجه باعث گسترش فساد و ناكارآمدي شده است. نيازي نيست دولت اينقدر در شهرهاي مختلف از جمله قم دانشگاه بسازد. در قم يك دانشگاه دولتي وجود دارد، يك دانشگاه هم پرديس قم وابسته به دانشگاه فارابي و دانشگاه تهران وجود دارد. اينها همه دولتي‌اند و بودجه مي‌گيرند. يك دانشگاه فرهنگيان قم وجود دارد و يك دانشگاه فني و حرفه‌اي در قم. در كنار همه اين دانشگاه‌ها، دوباره يك دانشگاه صنعتي قم هم احداث شده است. درباره شهر بيرجند و كاشان و ...هم همين روند حاكم است. در اين حوزه اين اندازه پول صرف شده، بعد براي حوزه‌هاي توليدي و مولد، كشور با مشكل نقدينگي مواجه است. برخي ديگر از شهرها در ايران وجود دارند كه در آنها دبيرستان وجود ندارد، اما چندين و چند دانشگاه دولتي در آنها ساخته شده است! جالب است كه دانشگاه‌ها در ايران به كارخانه مدرك‌سازي بدل شده‌اند. طبق استانداردهاي بين‌المللي، دانشگاه جايي است كه در آن حداقل 3دانشكده وجود داشته باشد! اما بسياري از دانشگاه‌هاي دولتي ايران اين‌گونه نيستند. بسياري از نهادها در مشهد هتل‌هاي لوكس مي‌سازند. آيا وظيفه دولت تخصيص بودجه براي ساخت هتل دستگاه‌ها و نهادهاي مختلف است؟ وضعيت صدا و سيما هم همين‌گونه است، بسياري از ايرانيان نمي‌دانند چرا براي رسانه‌اي كه مخاطب فراگير ندارد اين اندازه بودجه تخصيص داده مي‌شود. تازه در حال رايزني هستند تا بودجه اين نهاد را جداي از افزايش سالانه از طريق ساير بخش‌ها افزايش دهند!

همچنين بودجه دبيرخانه برخي نهادها كه ضرورتي براي فعاليت آنها وجود ندارد بايد محدود شوند. سازمان‌هاي موازي با نهادهاي دولتي بايد در هم ادغام شوند. اين سازمان برنامه و بودجه است كه بايد الگوي توسعه كشور را طراحي و اجرايي كند و لازم نيست بودجه‌هاي بالا به اين دبيرخانه‌ها داده شود. موضوع مهم بعدي ادغام ساختارها و نهادهاي موازي است. به عنوان مثال، وزارت كشور سازمان امور اجتماعي دارد، اين ساختارها بايد در بهزيستي تلفيق شوند. در تشكيلات وزارت آموزش و پرورش هم اين روند موازي‌كاري‌ها وجود دارد و در تشكيلات وزارت آموزش و پرورش، واحد تربيت‌بدني خواهران و برادران وجود دارد كه ضرورتي براي آن احساس نمي‌شود. اين وضعيت باعث شده كشور گران اداره شود. اصلاح ساختار بودجه به اراده دولت به تنهايي انجام نمي‌گيرد و بايد ساير نهادها، دستگاه‌ها و قوا هم اين ضرورت را احساس كنند. در صورتي دولت مي‌تواند موفق شود كه كل درآمدهاي كشور وارد يك خزانه شود. اما مثلا شركت فرودگاه‌ها به دليل لابي كه با مجلس داشته رفته براي خود قانون خاصي از مجلس يازدهم گرفته است. يك كارشناس حسابداري شركت فرودگاه‌ها از مديركل وزارت اقتصاد و سازمان برنامه، حقوق بيشتري مي‌گيرد. تازه به دنبال برداشتن سقف از پرداختي‌ها هستند. اما اين درآمدهاي شركت فرودگاه‌ها بايد وارد يك خزانه شود. دولت اين اصلاحات را بايد اجرايي كند. اگر اين اصلاحات انجام شود ديگر نيازي به چاپ پول نخواهد بود.