وضعيت قرمز آبي در تهران
تهران امسال وارد خشكترين سال آبي خود در ۶۰ سال اخير شده و بررسيها نشان ميدهد ميزان بارندگي ثبتشده در ماههاي اخير فاصلهاي چشمگير با ميانگين بلندمدت دارد.
تهران امسال وارد خشكترين سال آبي خود در ۶۰ سال اخير شده و بررسيها نشان ميدهد ميزان بارندگي ثبتشده در ماههاي اخير فاصلهاي چشمگير با ميانگين بلندمدت دارد. مجموع بارشهاي سال جاري تنها چند ميليمتر بوده، در حالي كه براي اين مقطع زماني انتظار حدود ۷۵ ميليمتر بارش وجود داشته است؛ به اين ترتيب پايتخت با ۹۷ درصد عقبماندگي بارشي مواجه است.به گزارش ايسنا، خشكساليهاي پياپي و كاهش ورودي سدها موجب شده پرشدگي سدهاي تأمينكننده آب تهران به حدود ۳۲ درصد برسد؛ وضعيتي كه تهران را در يكي از حساسترين دورههاي آبي خود قرار داده است.با وجود شرايط كمبارشي و محدوديت منابع، الگوي تعيينشده براي مصرف آب در تهران ۱۳۰ ليتر براي هر نفر است، اما دادههاي موجود نشان ميدهد ميانگين مصرف مشتركان به حدود ۱۹۶ ليتر ميرسد؛ يعني ۶۶ ليتر بيشتر از الگو است.در حال حاضر تنها يكسوم جمعيت تهران در پله مصرف استاندارد قرار دارند و بخش قابلتوجهي از مصرفكنندگان همچنان بيش از حد مجاز آب استفاده ميكنند.اين الگوي مصرف در حالي ثبت شده كه سالانه بيش از ۱.۲ ميليارد مترمكعب آب شرب و بهداشت در تهران توزيع ميشود. همراهي نسبي شهروندان در ماههاي گذشته باعث كاهش ۹۷ ميليون مترمكعبي مصرف شده و حجم مصرف سالانه را به حدود ۱,۱ ميليارد مترمكعب رسانده است. اين ميزان صرفهجويي تقريبا معادل سه ماه پايداري بيشتر در شبكه است.تهران داراي ۲۳ هزار كيلومتر شبكه توزيع و انتقال است. در ماههاي اخير براي جلوگيري از قطع گسترده آب، فشار شبكه در برخي ساعات تعديل شده است. تعديل فشار موجب كاهش محسوس حجم آب توزيعشده شد و بخشي از مديريت مصرف را امكانپذير كرد. با وجود گلايههايي در برخي مناطق، برنامه جديدي براي افزايش ساعات افت فشار اعلام نشده است.بخش مهمي از پايداري شبكه به نصب تجهيزات استاندارد در ساختمانها وابسته است. اطلاعات موجود نشان ميدهد حدود ۸۵ درصد خانوارها در تهران پمپ و مخزن استاندارد نصب كردهاند و در زمان تعديل فشار مشكلي نداشتهاند. اما خانوارهايي كه فاقد اين تجهيزات بودهاند، بهويژه در طبقات بالاتر، بيشتر دچار نوسان فشار شدهاند.در كنار اين موضوع، استفاده از سردوشهاي كممصرف، سرشيرها و تجهيزات كاهنده ميتواند بدون كاهش رفاه، حداقل ۳۰ درصد مصرف آب خانگي را كاهش دهد. تاكنون حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار قطعه از اين تجهيزات در منازل و ادارات نصب شده است.يكي از محورهاي مهم مديريت مصرف آب در تهران به استفاده از پساب در آبياري فضاي سبز مربوط است. شهرداري تهران سالانه حدود ۱۷۸ ميليون مترمكعب آب از ۵۰۰ حلقه چاه برداشت ميكند و طبق توافقها بايد ۱۴۵ ميليون مترمكعب پساب را جايگزين كند، اما ميزان مصرف واقعي پساب تاكنون تنها ۵ ميليون مترمكعب گزارش شده است. همچنين واگذاري ۵۲ حلقه چاه با كيفيت مناسب به آبفا كه از قبل پيشبيني شده بود هنوز بهطور كامل انجام نشده است.طي دو سال اخير حدود ۲۵ درصد به ضريب هوشمندي شبكه آب تهران افزوده شده و اكنون ۸۵ درصد مبادي تأمين، انتقال و توزيع تحت كنترل هوشمند قرار دارد. بهرهبرداري از خطوط جديد انتقال از جمله خط قمر بنيهاشم نيز بخشي از برنامه افزايش ظرفيت و كنترل توزيع آب در پايتخت است.تهران در شرايطي قرار گرفته كه خشكساليهاي پياپي، كاهش بيسابقه بارشها و افت شديد ذخاير سدها مديريت منابع آب را بيش از هر زمان ديگري پيچيده كرده است. با وجود فشار بر منابع سطحي، كاهش ۹۷ ميليون مترمكعبي مصرف، تقويت شبكه انتقال و همكاري بخش بزرگي از مشتركان نقش موثري در جلوگيري از بحران جدي داشته است.
با اين حال تحليل وضعيت موجود نشان ميدهد پايدار ماندن تأمين آب تنها زماني ممكن است كه مصرف به الگوي ۱۳۰ ليتري نزديك شود و همزمان استفاده از پساب، تجهيزات كاهنده و مديريت هوشمند شبكه با سرعت بيشتري دنبال شود.
