هشدار جدي درباره بحران آب و فرونشست
با تشديد كمآبي و افزايش سرعت فرونشست در دشتهاي تهران، مديرعامل شركت فاضلاب تهران نسبت به پيامدهاي ادامه برداشت بيرويه از منابع زيرزميني هشدار داد و تأكيد كرد كه صنايع بايد هرچه سريعتر پساب تصفيهشده را جايگزين آب چاهها و منابع سطحي كنند؛ اقدامي كه تنها راه مهار بحران و حفظ پايداري آب در پايتخت است.
با تشديد كمآبي و افزايش سرعت فرونشست در دشتهاي تهران، مديرعامل شركت فاضلاب تهران نسبت به پيامدهاي ادامه برداشت بيرويه از منابع زيرزميني هشدار داد و تأكيد كرد كه صنايع بايد هرچه سريعتر پساب تصفيهشده را جايگزين آب چاهها و منابع سطحي كنند؛ اقدامي كه تنها راه مهار بحران و حفظ پايداري آب در پايتخت است.
به گزارش ايسنا، مصطفي مصرزاده، مديرعامل شركت آب و فاضلاب استان تهران، در نشست خبري امروز خود در نمايشگاه بينالمللي تهران با ارايه گزارشي از روند اجراي پروژه فاضلاب تهران، گفت: موضوع سيستم فاضلاب در تهران از سال ۱۳۳۳ مطرح شد، اما در آن زمان هم شهر بزرگ نبود و هم دولتها منابع مالي كافي نداشتند. اولين عمليات اجرايي فاضلاب در تهران از سال ۱۳۷۴ آغاز شد و از همان ابتدا پيشبيني شده بود كه اين طرح تا افق ۱۴۱۰ به اتمام برسد. وي با بيان اينكه تهران يكي از بزرگترين پروژههاي كشور محسوب ميشود، اظهار كرد: امروز ۹۳ درصد از شبكه جمعآوري و خطوط انتقال فاضلاب تهران اجرا شده و بيش از ۷۶۰۰ كيلومتر از شبكه احداث شده است. كمتر از ۶۰۰ كيلومتر شبكه باقي مانده و بر اين اساس، بيش از ۸۰ درصد از جمعيت شهر تهران از خدمات جمعآوري بهداشتي فاضلاب برخوردار هستند.مصرزاده درباره تصفيهخانهها توضيح داد: در ابتدا قرار بود فاضلاب تهران در دو تصفيهخانه تصفيه شود، اما پس از بازنگريهاي متعدد، در نهايت در سال ۱۳۸۸ مصوب شد كه ۱۲ تصفيهخانه در اطراف شهر احداث شود. با تكميل اين طرح، سالانه ۸۵۰ ميليون مترمكعب پساب توليد خواهد شد. در حال حاضر سالانه نزديك به ۴۰۰ ميليون مترمكعب فاضلاب توليد ميشود و با بهرهبرداري از پروژههاي در دست احداث، اين عدد به ۵۰۰ ميليون مترمكعب خواهد رسيد.
مديرعامل شركت فاضلاب تهران، تصفيهخانه جنوب تهران را يكي از بزرگترين تصفيهخانههاي خاورميانه عنوان كرد و گفت: اين تصفيهخانه در منطقه كهريزك واقع شده و براي پوشش ۴ ميليون و ۳۵۰ هزار نفر طراحي شده است. اين طرح در ۸ فاز اجرا ميشود كه ۶ فاز آن تكميل و در حال بهرهبرداري است. در حال حاضر حدود ۲۵۰ ميليون مترمكعب پساب در اين تصفيهخانه توليد ميشود كه معادل حجم سد اميركبير است. با تكميل فازهاي هفت و هشت، حدود ۸۰ ميليون مترمكعب ديگر به ظرفيت توليد پساب افزوده ميشود كه معادل مخزن سد لتيان است.
وي افزود: دومين تصفيهخانه بزرگ تهران، تصفيهخانه غرب است كه در ۶ فاز طراحي شده و ۴ فاز آن تكميل شده و ظرفيت توليد ۱۹۰ ميليون مترمكعب پساب در سال را دارد كه كمي بيش از حجم ذخيره سد كرج است. اين دو تصفيهخانه به همراه چند تصفيهخانه محلي كوچكتر، پتانسيل توليد پساب باكيفيت را براي شهر فراهم ميكنند. مصرزاده به بهرهبرداري از گاز حاصل از فرآيند تصفيه براي توليد برق اشاره كرد و گفت: نيروگاههاي احداث شده در تصفيهخانههاي تهران با استفاده از گاز متان، سالانه حدود ۵۰ هزار مگاواتساعت برق توليد ميكنند كه علاوه بر كمك به سيستم انرژي، از انتشار گازهاي گلخانهاي و آلودگي محيط زيست جلوگيري ميكند.وي از تبديل لجن حاصل از تصفيه فاضلاب به كود ارزشمند خبر داد و گفت: با همكاري دانشگاه، فرآيندي راهاندازي شده كه لجن را به كود عالي با كيفيت براي مصارف كشاورزي تبديل ميكند. هدفگذاري شده كه تا سال ۱۴۰۵، سالانه ۳۶۰۰ تن از اين كود توليد شود.مديرعامل شركت فاضلاب تهران با هشدار درباره بحران كمآبي و فرونشست زمين، بر ضرورت جايگزيني پساب تصفيه شده به جاي منابع آب زيرزميني و سطحي تأكيد كرد. مصرزاده گفت: قوانين خوبي در مجلس براي الزام به استفاده از پساب تصفيه شده در صنعت و فضاي سبز تصويب شده است. اما متأسفانه هنوز برخي صنايع حتي در مجاورت خطوط انتقال پساب، اصرار بر برداشت از چاههاي عميق دارند. به عنوان مثال، پالايشگاه تهران پيشرو است و ۱۰۰ درصد آب صنعتي خود را از پساب تأمين ميكند، اما برخي صنايع ديگر مانند يك كارخانه سيمان و شهرك صنعتي عباسآباد هنوز مقاومت ميكنند. وي يكي از چالشهاي اصلي را استفاده ناكافي شهرداري تهران از پساب براي آبياري فضاي سبز عنوان كرد و گفت: بر اساس تفاهمنامههاي امضا شده، شهرداري متعهد شده بود تا پايان سال ۱۴۰۱، سالانه ۴۵ ميليون مترمكعب از پساب را جايگزين آب شرب و زيرزميني كند، اما اين محقق نشده است. شهرداري تهران بزرگترين مصرفكننده آب پس از شرب در تهران است و قبلاً سالانه حدود ۲۰۰ ميليون مترمكعب آب براي فضاي سبز مصرف ميكرد. اگر شهرداري براي ايجاد زيرساخت ذخيره و انتقال پساب اقدام جدي نكند، قطعاً در آينده فضاي سبز تهران را از دست خواهيم داد.
مصرزاده درباره قيمت تمامشده هر مترمكعب پساب گفت: اين قيمت در بورس انرژي محاسبه و نزديك به ۳۵ هزار تومان به ازاي هر مترمكعب (هزار ليتر) تعيين شده است. نحوه توزيع و قيمت فروش به كشاورزان بر اساس ضوابط ابلاغي انجام ميشود. وي در پايان درباره برنامه آينده گفت: براي تكميل ۶۰۰ كيلومتر باقيمانده از شبكه، برنامهريزي كردهايم كه ظرف ۳ تا ۴ سال آينده اين كار به اتمام برسد. اولويت اصلي، افزايش ظرفيت تصفيهخانهها براي توليد بيشتر پساب و كاهش فشار بر منابع آبي است. از رسانهها ميخواهم در زمينه مطالبهگري براي استفاده اجباري از پساب توسط صنايع و شهرداري، جدي باشند زيرا بحران آب بسيار جديتر از آن چيزي است كه تصور ميشود.
