واكنش متفاوت صنايع بورس به نرخ ارز
شاخص كل بورس در آخرين كندل نشانههايي از واگرايي پنهان را بروز داده است؛ واگرايي كه در ظاهر پولبك و بهبود نسبي حجم معاملات همراه بوده اما در عمق خود نشان ميدهد قدرت خريدار نسبت به روزهاي مثبت قبل از پولبك كاهش يافته است. اين وضعيت ميتواند زمينهساز دورهاي از معاملات رنج و نوسان محدود باشد؛ دورهاي كه بازار بيش از آنكه به سمت روندي پرقدرت حركت كند، در انتظار خبرها و متغيرهاي كلان باقي خواهد ماند.
شاخص كل بورس در آخرين كندل نشانههايي از واگرايي پنهان را بروز داده است؛ واگرايي كه در ظاهر پولبك و بهبود نسبي حجم معاملات همراه بوده اما در عمق خود نشان ميدهد قدرت خريدار نسبت به روزهاي مثبت قبل از پولبك كاهش يافته است. اين وضعيت ميتواند زمينهساز دورهاي از معاملات رنج و نوسان محدود باشد؛ دورهاي كه بازار بيش از آنكه به سمت روندي پرقدرت حركت كند، در انتظار خبرها و متغيرهاي كلان باقي خواهد ماند.
سعيد جهاني كارشناس بازار سرمايه در گفتوگو با بازار اظهار كرد: هرچند در پولبك صفهاي فروش نمادهاي بزرگ چندين بار جمع شد، اما تا پايان معاملات فروشندهها همچنان فعال بودند و در نمادهاي اصلي رنج مثبت رو به بالا مشاهده نشد. اين نشانهاي از ضعف تقاضا و ادامه ترديد خريداران در موقعيت پولبك است.
سعيد جهاني تاكيد كرد اگر محركهاي مثبت وارد شوند، بازار توان برگشت خواهد داشت، اما اگر همچنان در همين محدوده دست به دست شود و حتي منفي بيشتري را لمس كند، فنر بازار جمعتر خواهد شد و در دوره بعدي شرايط براي رشد آمادهتر ميشود. در اين ميان، نرخ گاز، خوراك، ارز و بنزين در بودجه و همچنين سياستهاي ارزي دولت ميتوانند تعيينكننده مسير صنايع باشند.
وي افزود: هرچند بهطور كلي حجم معاملات نسبتاً مناسب است، اما كيفيت ورود نقدينگي نشان ميداد بازار هنوز توان بازگشت پرقدرت ندارد. با اين حال، چند نشانه مثبت در دل روز منفي هفته گذشته ديده شد؛ كاهش ارزش صفهاي فروش نسبت به هفتههاي آخر آبان كه نشاندهنده هيجان منفي بود، افزايش حجم معاملات نسبت كه بيانگر فعال بودن تقاضا در بازار است، و تمركز نقدينگي بر سهام بنيادي كه نشان ميدهد بازار از رفتارهاي هيجاني فاصله گرفته و به سمت تصميمگيريهاي منطقيتر حركت كرده است. اين موارد نشان ميدهد بازار هنوز زنده است و جريان نقدينگي قطع نشده، اما انرژي كافي براي تغيير روند در كوتاهمدت ندارد.
جهاني تصريح كرد: بازار در حال حاضر روي نقطه تعادل ايستادهاند؛ نه خريدار قوي وارد ميشود و نه فروشنده پرقدرت و اين موازنه شكننده منتظر وزنهاي خبري است تا تعادل را برهم بزند. اگر بازار بتواند از محدودههاي فعلي با قدرت به سمت مثبت حركت كند، نشانهاي از توان برگشت خواهد بود و اگر در همين نقاط دست به دست شود و حتي منفي بيشتري را لمس كند، فنر جمعتر خواهد شد و شرايط براي رشد بعدي آمادهتر ميشود. در اين ميان عوامل كلان اثرگذار نيز نقش مهمي دارند.
وي ادامه داد: بازار در فصل بودجه محتاطانه رفتار ميكند و نرخ گاز، خوراك، ارز و بنزين جهتگيري بودجه را تعيين ميكنند. تأمين كسري بودجه از طريق اوراق يا اصلاح نرخها ميتواند اثر مستقيم بر صنايع داشته باشد. تغييرات احتمالي در نرخ تخصيص ۲۸۵۰۰ و دلار نيما، بهويژه ورود صنايع مختلف به تالار دوم، شرايط متفاوتي براي گروههاي معدني، فولادي و پتروشيمي ايجاد خواهد كرد.
اين كارشناس تصريح كرد: هرچند نرخ بهره همچنان فشار منفي خود را حفظ كرده و مانع از رشد پرقدرت بازار است و فضاي سياسي و بينالمللي نيز ميتواند نقش تعيينكننده در اعتماد يا ترديد سرمايهگذاران داشته باشد. اما بايد گفت بازار در حال حاضر درگير واگرايي مخفي است؛ نشانههاي از ضعف قدرت خريدار نسبت به روز مثبت قبل از پولبك نشان ميدهد بازار توان جهش ندارد. بنابراين احتمال روزهاي معاملات رنج و نوسان محدود بالاست و بازار منتظر محركهاي كلان است؛ چه در حوزه بودجه و نرخ انرژي، چه در سياستهاي ارزي و چه در فضاي سياسي. تا زماني كه اين محركها به شكل مثبت وارد نشوند، بازار در همين محدودهها دست به دست خواهد شد و تنها پس از جمع شدن فنر ميتوان انتظار رالي متفاوت و پرقدرت داشت.
اثر نرخ دلار تالار دوم بر بورس
رصد نرخ دلار تالار دوم در روزهاي اخير نشان ميدهد كه هر تغيير در اين نرخ ميتواند آثار قابلتوجهي بر صنايع مختلف بورس داشته باشد. افزايش اين نرخ، بهويژه در شرايطي كه فاصله آن با نرخ آزاد كاهش يابد، براي برخي گروهها مزيت جدي ايجاد كرده و مسير سودآوري آنها را تغيير ميدهد.
علي رضايي، معتقد است كه افزايش نرخ دلار نيمايي و تالار دوم بيشترين اثر را بر صنايع صادراتمحور خواهد داشت. گروههاي فلزي، معدني و پتروشيمي با صادرات گسترده، درآمدهاي ارزي خود را با نرخ بالاتري تسعير ميكنند و از آنجا كه هزينههاي توليد آنها عمدتاً ريالي است، حاشيه سودشان بهطور مستقيم تقويت ميشود.
علي رضايي كارشناس بورس در گفتوگو با بازار گفت: گروه فلزي و صنايع معدني بيشترين نفع را از رشد نرخ تالار دوم خواهند برد. اين شركتها به دليل صادراتمحور بودن، درآمدهاي ارزي خود را با نرخ بالاتري تسعير ميكنند و از آنجا كه بخش عمده هزينههاي توليد آنها ريالي است، افزايش نرخ نيمايي بهطور مستقيم حاشيه سودشان را تقويت ميكند.
وي افزود: گروه فلزات اساسي و معدنيها نيز در زمره برندگان اصلي رشد نرخ نيمايي قرار دارند. شركتهاي فولادي و معدني با صادرات گسترده، درآمدهاي خود را با نرخ بالاتري تسعير كرده و سودآوري آنها تقويت ميشود. اين گروهها در كنار پتروشيميها، موتور محرك اصلي بازار در شرايط افزايش نرخ ارز نيمايي خواهند بود. رضايي ادامه داد: پالايشگاهها نيز از اين روند منتفع ميشوند. فروش محصولات پالايشي به نرخهاي جهاني وابسته است و هرچه نرخ نيمايي بالاتر رود، سودآوري آنها در صورتهاي مالي افزايش خواهد يافت. البته بايد توجه داشت كه سياستهاي دولت در تعيين نرخ خوراك و فرآوردهها ميتواند بخشي از اين اثر مثبت را تعديل كند.
اين كارشناس تصريح كرد: البته افزايش نرخ ارز موجب رشد ارزش داراييهاي ارزي بانكها و همچنين افزايش كارمزدها و درآمدهاي ناشي از عمليات ارزي خواهد شد. علاوه بر اين، سرمايهگذاريهاي ارزي بانكها نيز با رشد نرخ نيمايي ارزش بيشتري پيدا ميكند. در مقابل، صنايع وارداتمحور نظير داروييها و برخي شركتهاي غذايي با فشار هزينه مواجه خواهند شد. افزايش نرخ ارز هزينههاي واردات مواد اوليه را بالا ميبرد و حاشيه سود اين شركتها را كاهش ميدهد. اين صنايع براي حفظ رقابتپذيري نيازمند حمايتهاي سياستي يا اصلاح ساختار هزينه هستند.
بنابراين ميتوان گفت رشد نرخ دلار تالار دوم و نيمايي در شرايط فعلي بيش از همه به نفع صنايع صادراتمحور نظير پتروشيمي، پالايشي، فولادي و معدني خواهد بود و ميتواند موتور محرك تازهاي براي سودآوري آنها در صورتهاي مالي باشد. در مقابل، صنايع وارداتمحور با فشار هزينه روبرو خواهند شد. مسير آينده بازار تا حد زيادي به تصميمات دولت در حوزه بودجه، نرخ خوراك، انرژي و سياستهاي ارزي وابسته است. اگر اصلاحات لازم در جهت كاهش كسري بودجه و تثبيت نرخ ارز نيمايي انجام شود، ميتوان انتظار داشت كه صنايع صادراتمحور نقش اصلي را در رالي بعدي بازار ايفا كنند.
