گام تازه تهران-باكو با همكاري‌هاي ارتباطي؛ از فركانس تا فضا
وزير ارتباطات ايران در ادامه برنامه راهبردي «ديپلماسي فناوري» و با هدف تقويت همكاري‌هاي بين‌المللي، عازم جمهوري آذربايجان شد تا در كنفرانس جهاني توسعه ارتباطات راه دور ۲۰۲۵ شركت كند؛ در حاشيه اين سفر چندين نشست دوجانبه برگزار و درباره همكاري‌هاي زيرساختي، هماهنگي‌هاي فركانسي، توسعه همكاري‌هاي فضايي، امنيت سايبري و تقويت مسيرهاي ترانزيت داده ميان دو كشور گفت‌وگو انجام شد.
به گزارش ايسنا، ديپلماسي، فن اجراي سياست خارجي و راهي در جهت پيشبرد اهداف، منافع، سازوكارها در محيط بين‌المللي و شامل همه اقداماتي است كه يك دولت در روابط خارجي خود در زمينه‌هاي سياسي، اقتصادي، فرهنگي، تجاري، مالي، تكنولوژيك، امنيتي و نظامي با هدف افزايش منافع از مسير سياست خارجي انجام مي‌دهد. ديپلماسي فناوري و پيگيري آن از جمله اهدافي بود كه در يك سال و نيم گذشته مورد توجه دولتمردان از جمله وزارت ارتباطات قرار گرفت و جمهوري آذربايجان از جمله كشورهايي است كه براي تحقق اين شعار و بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي فناوري آن، روابط خود را با ايران گسترش داده و همكاري‌هاي مشتركي را در زمينه‌هاي مختلف فناوري اطلاعات، ارتباطات و نوآوري‌هاي ديجيتال آغاز كرده است. در راستاي تحقق اين مهم، سيد ستار هاشمي، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات در ادامه برنامه راهبردي «ديپلماسي فناوري» و با هدف تقويت همكاري‌هاي بين‌المللي، عازم جمهوري آذربايجان شد تا در كنفرانس جهاني توسعه ارتباطات راه دور ۲۰۲۵ (WTDC-25) كه با عنوان «اتصال جهاني، معنادار و مقرون به‌صرفه براي آينده‌اي ديجيتال فراگير و پايدار» برگزار مي‌شود، شركت كند. كنفرانس WTDC-25 كه از ۲۶ تا ۲۸ آبان ۱۴۰۴ برگزار مي‌شود؛ بيش از ۱۵۰۰ نماينده از حدود ۱۵۰ كشور در آن حضور دارند. به تأكيد وزارت ديجيتال جمهوري آذربايجان، محورهاي اصلي اين دوره شامل امنيت سايبري، مهارت‌هاي ديجيتال، هوش مصنوعي، اينترنت اشيا و سلامت ديجيتال است؛ حوزه‌هايي كه در خط مقدم دستوركار تحول ديجيتال جهان قرار دارند. همچنين اين رويداد به تدوين نقشه راه جهاني ديجيتال براي سال‌هاي ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۹، بررسي و تصويب قطعنامه‌هاي تخصصي و اجراي ابتكارات منطقه‌اي در حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات اختصاص دارد. پيش‌تر تأكيد شده بود كه وزير ارتباطات در حاشيه شركت در اين كنفرانس در چندين نشست دو جانبه شركت‌‌مي كند به گونه‌اي كه ديدار با وزيران ارتباطات ارتباطات برخي كشورها مانند مالزي، هند، پاكستان، الجزاير و جمهوري آذربايجان و جلسه ويژه با دبيركل اتحاديه بين‌المللي مخابرات در دستور اين سفر قرار دارد كه در چارچوب تقويت برنامه راهبردي ديپلماسي فناوري انجام‌‌مي شود و محورهايي مانند گسترش همكاري‌هاي فني و فناورانه، تقويت زيرساخت‌هاي ارتباطي، ارتقاي امنيت سايبري و پشتيباني از حضور شركت‌هاي دانش بنيان ايراني در بازارهاي بين‌المللي را دنبال مي‌كند. در اين راستا در حاشيه كنفرانس جهاني توسعه ارتباطات راه دور ۲۰۲۵ در باكو، سيدستار هاشمي با رشاد نبي‌اف، وزير توسعه ديجيتال و حمل‌ونقل جمهوري آذربايجان ديدار و درباره همكاري‌هاي زيرساختي، هماهنگي‌هاي فركانسي، توسعه همكاري‌هاي فضايي، امنيت سايبري و تقويت مسيرهاي ترانزيت داده ميان دو كشور گفت‌وگو كرد. يكي از اصلي‌ترين محورهاي همكاري، موضوع «تداركات فركانسي و مديريت سيگنال» در مناطق مرزي بود؛ حوزه‌اي كه سال‌ها با چالش‌هايي روبرو بود. در اين جلسه همچنين همكاري‌هاي مشترك در حوزه ارتباطات ماهواره‌اي را از ديگر محورهاي مهم‌‌مي توان دانست كه نزديكي ديدگاه‌هاي فني تهران و باكو مي‌تواند به همگرايي در توسعه خدمات فضاپايه و مديريت طيف منجر شود. اين مقام مسوول با اشاره به ظرفيت‌هاي مكمل دو كشور در حكمراني ديجيتال، شبكه‌هاي مخابراتي و توسعه پروژه‌هاي مشترك فناوري اطلاعات گفت ايران براي گسترش همكاري در حوزه‌هاي ماهواره‌اي، زيرساخت، ترانزيت داده و امنيت سايبري كاملا آماده است. البته ايجاد مسيرهاي پايدار و راهبردي براي ترانزيت داده (در امتداد كريدور شمال - جنوب و همچنين شرق- غرب) به نفع هر دو كشور است و تهران از توسعه اين همكاري‌ها استقبال مي‌كند.
استقبال آذربايجان از توسعه همكاري‌ها
در اين ديدار، رشاد نبي‌اف، وزير توسعه ديجيتال و حمل‌ونقل جمهوري آذربايجان نيز با قدرداني از نقش ايران در همكاري‌هاي منطقه‌اي، از تدوين يادداشت تفاهم مشترك در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات استقبال كرد و گفت كه اين سند مي‌تواند در ديدار روساي جمهوري دو كشور امضا شود. او آمادگي آذربايجان براي همكاري در توسعه ماهواره‌هاي سنجشي، امنيت سايبري، و پروژه‌هاي فضايي مشترك را اعلام كرد و گفت: خريد تصاوير ماهواره‌اي و فعاليت مشترك در حوزه كسب‌وكارهاي فضاپايه از جمله موضوعات مورد علاقه باكو است. وزير آذربايجان ضمن اشاره به همكاري‌هاي زيرساختي با شركت دلتا و نقش دو كشور در مسيرهاي ترانزيتي منطقه، بر اهميت ايجاد كريدورهاي مشترك داده تأكيد كرد و پيشنهاد داد كميته تخصصي ICT و نشست‌هاي B۲B براي شناسايي ظرفيت‌ها و مشاركت‌هاي جديد ميان شركت‌هاي ايراني و آذربايجاني تشكيل شود. برنامه راهبردي «ديپلماسي فناوري» در وزارت ارتباطات با هدف شكستن انحصار ديجيتال و ارتقاي نقش ايران در نظام بين‌المللي حكمراني فناوري طراحي شده است. اين سياست ضمن افزايش مشاركت كشور در تدوين استانداردها و مقررات جهاني، زمينه ورود گسترده‌تر شركت‌هاي خصوصي و دانش‌بنيان ايراني به بازارهاي منطقه‌اي و جهاني را فراهم مي‌كند. اين رويكرد مي‌كوشد جايگاه جمهوري اسلامي ايران را در معماري ديجيتال جهان تقويت كند، ظرفيت‌هاي فناورانه كشور را به‌صورت منسجم معرفي كند و مسير بهره‌برداري از فرصت‌هاي اقتصادي و فناورانه را هموار سازد.
پايداري توسعه ديجيتال ايران زير فشار جنگ و تحريم
وزير ارتباطات گفت: موفقيت‌هاي اخير ايران در حوزه تحول ديجيتال در حالي حاصل شده كه كشور در جريان جنگ ۱۲ روزه با حملات نظامي به زيرساخت‌هاي ارتباطي غيرنظامي ومحدوديت‌هاي مالي روبرو بوده است. سيد ستار هاشمي به عنوان يكي از سخنرانان اصلي در نشست سطح‌بالاي كنفرانس جهاني توسعه ارتباطات (WTDC-25) در باكو، ضمن تشريح دستاوردهاي ايران در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات، تاكيد كرد كه موفقيت‌هاي اخير ايران در حوزه تحول ديجيتال در حالي حاصل شده است كه كشور در جريان جنگ ۱۲ روزه با حملات نظامي به زيرساخت‌هاي ارتباطي غيرنظامي، حملات سايبري و محدوديت‌هاي گسترده فناوري و مالي روبرو بوده است. وي در آغاز سخنراني با اشاره به موضوع اين گردهمايي يعني «اتصال جهاني، معنادار و مقرون‌به‌صرفه براي توسعه‌اي فراگير و پايدار» تأكيد كرد كه دسترسي برابر به فضاي ديجيتال يك حق اساسي انساني است. وزير ارتباطات با بيان اينكه ايران هزينه بسته پرمصرف اينترنت موبايل را به 0.3 درصد و اينترنت ثابت را به 0.2 درصد از توليد ناخالص داخلي سرانه كاهش داده است، تأكيد كرد: كشور در جمع مقرون به‌صرفه‌ترين كشورهاي جهان قرار گرفته و بزرگ‌ترين مانع ورود به فضاي آنلاين، يعني هزينه سنگين، برطرف شده است. هاشمي، تصريح كرد: ايران با ۱۶۶،۳ اشتراك اينترنت موبايل به ازاي هر ۱۰۰ نفر جمعيت و پوشش بيش از ۹۲ درصدي شبكه‌هاي 3G و 4G/LTE، در ميان كشورهايي با گسترده‌ترين شبكه‌هاي دسترسي قرار دارد و استقرار شبكه 5G نيز با بيش از ۲۴۰۰ سايت فعال سرعت گرفته است.
