آتش در «اليت» مهار نشده است
آتشسوزي در جنگلهاي منطقه صخرهاي و صعبالعبور «اليت » شهرستان چالوس، از ۱۱ آبان ماه ادامه دارد. معاون سازمان حفاظت محيط زيست مازندران با اشاره به دلايل تداوم اين حريق، از استقرار نيروهاي محيطبان، بومي و هلال احمر خبر داد و گفت: خاك اين مناطق كه ميليونها سال براي تشكيل آن زمان برده، در معرض تهديد است.
آتشسوزي در جنگلهاي منطقه صخرهاي و صعبالعبور «اليت » شهرستان چالوس، از ۱۱ آبان ماه ادامه دارد. معاون سازمان حفاظت محيط زيست مازندران با اشاره به دلايل تداوم اين حريق، از استقرار نيروهاي محيطبان، بومي و هلال احمر خبر داد و گفت: خاك اين مناطق كه ميليونها سال براي تشكيل آن زمان برده، در معرض تهديد است. علي اكبر يدالهي، معاون توسعه مديريت، منابع و حقوقي سازمان حفاظت محيط زيست استان مازندران، در اين باره به ايلنا گفت: در دو سه سال اخير، تجهيزات لازم اطفاي حريق از جمله تراكتور، كانكس، مخزن آب، لودر و تجهيزات انفرادي براي كليه محيطبانان مستقر در شهرستانهاي مختلف استان مازندران خريداري و توزيع شده است. وي با تشريح طرح همكاريهاي منطقهاي افزود: مناطق را به گونهاي ساماندهي كردهايم كه هر شهرستان داراي انواع تجهيزات باشد تا در مواقع ضروري به ياري شهرستان همجوار بشتابد .
آتش در منطقه صعبالعبور و صخرهاي
يدالهي با اشاره به آتشسوزي فعلي در منطقه«اليت » مرزنآباد چالوس، ويژگيهاي جغرافيايي اين منطقه را عامل اصلي تداوم آتش عنوان كرد و اظهار داشت: منطقه اليت، منطقهاي بسيار صعبالعبور و صخرهاي است. در اين منطقه، پوشش متراكم جنگلي و لايهاي از برگهاي به ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتيمتر وجود دارد كه با وجود رطوبت نسبي، بهطور تدريجي ميسوزد و با كوچكترين وزش باد، شعلهور ميشود. وي از ناموفق بودن ماموريت هليكوپتر براي اطفاي حريق به دليل شدت باد خبر داد و گفت: ديروز بالگرد براي خاموش كردن آتش به منطقه اعزام شد اما متأسفانه به دليل شدت باد، نتوانست ماموريت خود را به پايان برساند. معاون سازمان محيط زيست مازندران خاموش كردن اين نوع آتش را بسيار دشوار توصيف كرد و توضيح داد: در برخي موارد، آتش به داخل كندههاي درختان نفوذ كرده و به صورت نهفته باقي ميماند. پس از مدتي، ذغالهاي حاصل از سوختن، بر روي برگهاي خشك ديگر ميريزد و آتش سوزي مجدداً آغاز ميشود. اين آتشسوزي از تاريخ ۱۱ آبان ماه آغاز شده و تاكنون ادامه دارد.
انتقال آب با قاطر و دبه؛ نبرد سنتي با آتش مدرن
يدالهي از چالشهاي انتقال آب به منطقه براي اطفاي حريق گفت: براي انتقال آب به كانونهاي آتش، از هر قاطر براي حمل چهار مخزن ۲۰ ليتري آب استفاده ميشود. بخشي از مسير را قاطر ميتواند برود اما براي ادامه مسير، هر يك از نيروهاي ما با گرفتن يك دبه آب، به سمت كانون آتش حركت ميكنند. همچنين دسترسي به منابع آب در منطقه بسيار محدود است و چشمههاي اطراف اكثرا خشك شدهاند. تنها يك چشمه به نام «دراكينگ » وجود دارد. معاون توسعه مديريت، منابع و حقوقي سازمان حفاظت محيط زيست مازندران، در پاسخ به اين سوال كه چرا از سيستمهاي هشدار زودهنگام در مناطق صعبالعبور استفاده نميشود، توضيح داد: اين سيستمها بسيار گرانقيمت هستند. هزينه نصب يك دكل به همراه دوربين حرارتي حدود چهار ميليارد تومان اعتبار نياز دارد. يدالهي سپس به محدوديت استفاده از اين فناوري در منطقه كوهستاني اليت پرداخت و افزود: اما در مناطق كوهستاني مانند اليت كه محل آتشسوزي فعلي است، اين دوربينها كارايي كمتري دارند. براي رسيدن به كانون آتش، بايد حداقل از سه دامنه و يال عبور كنيد. در چنين محيطي، دوربين در بهترين حالت تنها ميتواند نوك يال را پوشش دهد و شعاع موثر آن به حداكثر يك و نيم تا دو كيلومتر كاهش مييابد. در نتيجه، براي پوشش يك منطقه كوهستاني، به تعداد بيشماري از اين دوربينها و دكلها نياز داريم.
روستاييان؛ بازوي راست محيطبانان در نبرد با آتش
وي در پايان خاطرنشان كرد: توان نيروي انساني سازمانهاي محيط زيست و منابع طبيعي با توجه به محدوديتهاي موجود، بسيار كم است. تنها راهحل پايدار و موثر، كمك و مشاركت مردم روستايي ساكن در داخل و حاشيه جنگلها است. با آموزش و تجهيز اين افراد، ميتوانيم پاسخ سريعتر و موثرتري به آتشسوزيها داده و از خسارات گسترده جلوگيري كنيم. اين همكاري نه تنها به ما كمك ميكند، بلكه امنيت خود روستاييان را نيز در برابر حريق تضمين مينمايد.
خاك جنگل در آستانه نابودي است
يدالهي با هشدار درباره پيامدهاي غيرقابل جبران آتشسوزي در مناطق صخرهاي و مرتفع، گفت: در مناطق سخرهاي مانند «اليت » كه پوشش خاك بسيار ضعيف است، تشكيل هر سانتيمتر خاك، ميليونها سال زمان برده است. اگر جنگل در اين ارتفاعات از بين برود، خاك باقيمانده به سرعت بر اثر باد و باران (فرسايش آبي و بادي) از بين خواهد رفت و ديگر امكان احياي جنگل در آن مكان به اين سادگي وجود نخواهد داشت.
آتش، سيماي جنگل را براي هميشه تغيير ميدهد
معاون سازمان محيط زيست مازندران به يك پيامد اكولوژيك مهم ديگر اشاره كرد و هشدار داد: اگر آتشسوزي گسترده باشد، احتمال دارد «جامعه جنگلي » يا تركيب گونههاي گياهي منطقه براي هميشه تغيير كند. گونههاي جديدي كه با شرايط پس از آتشسوزي سازگارتر هستند، جايگزين گونههاي قبلي ميشوند و اين ميتواند «تيپ » يا چهره اصلي منطقه را دگرگون كند. يدالهي با اشاره به درخواست خود از سازمان مركزي حفاظت محيط زيست براي تخصيص اعتبارات بيشتر، گفت: با وجودي كه پيش از اين پايگاه اطفاي حريق در استان نداشتيم، اما خوشبختانه امسال اولين پايگاه سازمان محيط زيست را در پناهگاه حيات وحش ميانكاله احداث و تجهيز كرديم.
