فرياد خاموش متخصصان بيهوشي
متخصصان بيهوشي ناجيان نامرئي صحنه جراحي هستند كه موفقيت يك عمل پيچيده را ممكن ميسازند، اما خود اغلب با چالشهايي دست و پنجه نرم ميكنند كه ناديده گرفته ميشوند؛ فشار رواني سنگين اولين و شايد بزرگترين اين چالشهاست.
متخصصان بيهوشي ناجيان نامرئي صحنه جراحي هستند كه موفقيت يك عمل پيچيده را ممكن ميسازند، اما خود اغلب با چالشهايي دست و پنجه نرم ميكنند كه ناديده گرفته ميشوند؛ فشار رواني سنگين اولين و شايد بزرگترين اين چالشهاست. فرسودگي شغلي و ساعات كار طاقتفرسا، مشكل بعدي است، كمبود نيروي متخصص در بسياري از مراكز، باعث ميشود ساعات كاري آنها به شكل غيرمعمولي طولاني شود؛ آنها پشت سر هم و گاهي بدون استراحت كافي بين شيفتهاي مختلف، در چندين عمل حاضر ميشوند؛ اين خستگي مفرط جسمي و ذهني، نه تنها كيفيت زندگي شخصي آنها را تحت تأثير قرار ميدهد، بلكه مانند يك مين خفته در اتاق عمل، احتمال بروز خطا را بهطور چشمگيري افزايش ميدهد.
مسير اصلاح با اولويتگذاري منطقي و متناسب با ظرفيتهاي اقتصادي
محمدرضا ظفرقندي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي درباره وضعيت متخصصان بيهوشي در كشور گفت: بخشي از مشكلات حوزه بيهوشي و اقتصاد سلامت با همكاري جمعي قابل حل است، بايد دست به دست هم بدهيم تا ضمن اصلاح شرايط موجود، زمينه فعاليت بهتر متخصصان فراهم شود، مسير دشوار است، اما با همراهي انجمنها و پيگيريهاي فني ميتوان بر چالشها غلبه كرد. او كمبود متخصصين بيهوشي را يكي از چالشهاي كليدي نظام سلامت دانست و تاكيد كرد: وقتي در مناطق مختلف كشور متخصص بيهوشي وجود نداشته باشد، بهطور طبيعي ارايه خدمات جراحي، زنان و اورژانس با اختلال مواجه ميشود، براي مديريت اين چالش، بايد شبكهسازي، سازماندهي و سامانههاي اتصال نيروي انساني به مراكز نيازمند توسعه يابد. وزير بهداشت با بيان اينكه در بسياري موارد، اثرگذاري پيگيريهاي صنفي از اقدام مستقيم وزارتخانه بيشتر است، تاكيد كرد: اگرچه بخشي از مطالبات رشتهها در سالهاي اخير اصلاح شده، اما بايد با اولويتگذاري منطقي و متناسب با ظرفيتهاي اقتصادي كشور، مسير اصلاح ادامه يابد.
كمبود متخصص بيهوشي و بيرغبتي پزشكان جوان براي ورود به اين رشته
از سوي ديگر عليرضا سليمي رييس انجمن بيهوشي ايران درباره وضعيت متخصصان رشته بيهوشي درباره مشكلات اين قشر به ايرنا گفت: امروزه بحث افزايش ظرفيت دانشجويان پزشكي در حالي مطرح است كه كشور با كمبود متخصص در برخي از رشتههاي تخصصي و نه پزشك عمومي روبهرو است. او افزود: بسياري از پزشكان جوان ما بعد از فارغالتحصيلي و اتمام دوره پزشكي عمومي به رشتههايي مثل بيهوشي، اطفال، داخلي و طب اورژانس هيچ رغبتي نشان نميدهند و مشكل كنوني، خالي ماندن صندليهاي دستياري و رزيدنتي و كاهش ورودي به اين رشتهها است. رييس انجمن آنستزيولوژي و مراقبتهاي ويژه ايران گفت: از سوي ديگر در حال حاضر پزشكان متخصصي كه مشغول به فعاليت هستند، به دليل تعرفه ناعادلانه، استرس و سختي كار، ضريب كارايي شان پايينتر است؛ به تعبيري اين افراد ترجيح ميدهند، حداقل ساعت الزامي را كار كنند و از سوي ديگر بحث خروج از كشور و مهاجرت هم وجود دارد. مجموع اين شرايط باعث ايجاد روند كمبود متخصص بيهوشي در كشور شده است.
لزوم اجراي عدالت بين رشته اي
سليمي با اشاره به اينكه علم زماني ارزشمند است كه منجر به توليد ثروت در جامعه شود، تصريح كرد: ضروري است، براي تحقق اين امر جامعه بيهوشي از يك چرخه اقتصادي پايدار برخوردار شده تا بتواند، بهطور موثرتر در نظام سلامت كشور نقشآفريني كند. وي افزود: متخصصان بيهوشي ما همواره در سختترين شرايط در كنار مردم و نظام سلامت ايستادهاند، اما لازم است، عدالت بينرشتهاي در نظام پرداخت و معيشت برقرار شود تا انگيزه خدمت رساني در ميان نيروهاي جوان حفظ شده، متخصصان اين حوزه بتوانند به لحاظ علمي و حرفهاي آيندهاي روشن براي خود متصور شوند. سليمي با اشاره به اينكه ساير خدماتي كه متخصصان بيهوشي ارايه ميدهند از اهميت بسيار زيادي برخوردار است، خاطرنشان كرد: هر چند اين خدمات در كيفيت درمان بسيار موثر است، اما متاسفانه به دليل كمبود متخصص بيهوشي، بيشتر زمان، وقت و انرژي اين متخصصان براي امور پايه و ضروري مثل بيهوشي در اتاق عمل و بخشهاي مراقبتهاي ويژه صرف ميشود.
كنترل دردهاي حاد و مزمن
سليمي ادامه داد: يكي از كارهاي مهم و جالبي كه متخصصان بيهوشي در تمام دنيا و از جمله در ايران انجام ميدهند، كنترل و مديريت دردهاي حاد و مزمن مانند كنترل درد زايمان طبيعي است. وي يادآور شد: يكي از دردهايي كه كنترل آن ميتواند موثر باشد، درد زايمان است كه در اين زمينه روشهاي بسيار پيشرفته و خوبي وجود دارد كه ميتواند، اين درد را كاملا مهار كرده تا مادران بتوانند، بدون درد، زايمان طبيعي داشته باشند. رييس انجمن آنستزيولوژي و مراقبتهاي ويژه ايران گفت: اين امر مستلزم اين است كه متخصصان بيهوشي بتوانند در حيطه بخشهاي زايمان درگير كار شوند، اما با توجه به كمبود متخصص بيهوشي كه در حال حاضر در كشور وجود دارد، طبيعي است كه موضوع زايمان طبيعي براي متخصصان بيهوشي در اولويت دوم قرار گرفته است. وي خاطرنشان كرد: مادران باردار اغلب از ترس درد شديد زايمان طبيعي سزارين را انتخاب ميكنند؛ اما در صورتي كه بتوانيم، تخصص بيهوشي را تقويت كنيم در بسياري از موارد مانند كنترل دردهاي حاد زايمان و نيز دردهاي مزمن مثل كمر درد، دردهاي سرطاني و بسياري از دردهاي ديگر ميتوانيم از خدمات متخصصان بيهوشي استفاده كنيم.
