سهم بازار اوپك پلاس بازيابي شد؟
تحليلگران انتظار دارند اوپك پلاس در واكنش به تحريم‌هاي اخير امريكا عليه بزرگ‌ترين توليدكنندگان نفت روسيه، با احتياط پيش برود و به افزايش اندك توليد ادامه دهد و در عين حال، مازاد عرضه احتمالي را زيرنظر داشته باشد.
به گزارش ايسنا، در اولين جلسه وزيران اوپك پلاس پس از تحريم‌هاي امريكا عليه دو شركت بزرگ نفتي روس‌نفت و لوك‌اويل روسيه، اين گروه آخر هفته جاري در مورد سطح توليد دسامبر تصميم مي‌گيرد. اين گروه توليدكننده به رهبري عربستان سعودي و روسيه، نزديك به يك دهه است كه عرضه به بازار را عمدتا با محدود كردن توليد نفت براي تضمين ثبات بازار يا در واقع، حمايت از قيمت نفت و ايجاد كف براي آن مديريت مي‌كند. از زمان سقوط قيمت نفت در دوران همه‌گيري كرونا و كاهش عرضه كه پس از يك جنگ كوتاه قيمت رخ داد، اوپك پلاس در زمان‌هاي مختلف و در سطوح مختلف، توليد را محدود نگه داشته است. اما همه توليدكنندگان موافق نبودند كه هر عضو بايد توليد را كاهش دهد و به درآمد و سهم بازار آسيب برساند. بنابراين، دو سال پيش، گروهي متشكل از هشت توليدكننده اوپك پلاس، شامل بزرگ‌ترين توليدكنندگان اوپك در خليج فارس - عربستان سعودي، عراق، امارات متحده عربي و كويت، به علاوه الجزاير - و اعضاي غير اوپك اتحاد اوپك پلاس شامل روسيه، قزاقستان و عمان، ائتلافي را در درون اين ائتلاف براي اجراي محدوديت‌هاي «داوطلبانه» توليد تشكيل دادند. اما طي دو سال گذشته، قيمت نفت به اندازه‌اي بالا بود كه رشد نفت شيل امريكا را تحريك كرد و سهم بازار جهاني اوپك پلاس را كاهش داد. در بهار امسال، ظاهرا عربستان سعودي كه بخش بزرگي از كاهش توليد اوپك پلاس را بر دوش گرفته است، به اين نتيجه رسيد كه به حد كافي از كاهش درآمد نفتي و سهم بازار خود رنج برده است. بنابراين، اوپك پلاس در آوريل، حذف تدريجي محدوديت عرضه داوطلبانه را آغاز كرد. از ابتداي سال ۲۰۲۵ تاكنون، اين گروه مجموعا آزادسازي ۲.۷ ميليون بشكه در روز از توليدش را اعلام كرده است. اين افزايش اسمي سهميه‌هاي توليد است. در واقع، اين گروه بشكه‌هاي كمتري را به بازار بازگردانده است، زيرا برخي از توليدكنندگان براي جبران مازاد توليد قبلي، توليد را افزايش نمي‌دهند، در حالي كه برخي ديگر به سادگي فاقد ظرفيت افزايش توليد هستند. اوپك پلاس در اوايل ماه جاري، استراتژي محتاطانه خود را براي بازگرداندن حجم متوسط عرضه ادامه داد؛ اقدامي كه با تصميم پنجم اكتبر براي اعمال افزايش توليد به ميزان ۱۳۷ هزار بشكه در روز براي نوامبر، تقويت شد. به نظر مي‌رسد اين رويكرد سنجيده با هدف جلوگيري از كاهش قيمت نفت، در حالي كه تقاضا پس از تابستان ضعيف شده و پيش‌بيني‌ها در مورد اشباع قريب‌الوقوع عرضه هشدار مي‌دهند، انجام مي‌شود. اما با توجه به تحولات ژئوپليتيكي فراوان و تاثير اقتصادي نامشخص سياست‌هاي تجاري امريكا در سال جاري، اوپك پلاس همواره هشدار مي‌دهد كه رويكردي محتاطانه اتخاذ كرده و انعطاف‌پذيري كامل را براي توقف يا معكوس كردن محدوديت‌هاي داوطلبانه توليد اضافي حفظ مي‌كند. اين گروه در تاريخ دوم نوامبر، براي تصميم‌گيري در مورد سطح توليد دسامبر تشكيل جلسه مي‌دهد. منابع آگاه از مذاكرات درون اين گروه، روز دوشنبه، به رويترز گفتند كه نشانه‌ها حاكي از آن است كه توليدكنندگان اوپك پلاس به سمت تصويب افزايش اندك ديگري در توليد، احتمالا به ميزان ۱۳۷۰۰۰ بشكه در روز، متمايل هستند. خاوير بلاس، ستون‌نويس بلومبرگ، معتقد است بعيد است عربستان سعودي، به عنوان رهبر اوپك پلاس، براي لغو افزايش توليد اخير تلاش كند، مگر اينكه قيمت نفت برنت براي مدت زمان پايداري، به پايين‌ترين سطح ۵۰ دلار در هر بشكه كاهش يابد. اگر نفت برنت به كانال ۵۰ دلار سقوط كند، قيمت نفت وست تگزاس اينترمديت امريكا، به زير ۵۰ دلار در هر بشكه خواهد رسيد و عملا باعث كاهش توليد نفت شيل مي‌شود. در واقع، مديران صنعت مي‌گويند كه حتي قيمت ۶۰ دلار در هر بشكه نفت وست تگزاس اينترمديت، براي رشد مداوم بسيار پايين است. پس از هفته‌ها انتظار براي رسيدن به قيمت‌هاي بالاي ۵۰ دلار، وست تگزاس اينترمديت تنها در پايان هفته گذشته پس از آنكه واشنگتن، شركت‌هاي روس‌نفت و لوك‌اويل را «به دليل عدم تعهد جدي روسيه به روند صلح براي پايان دادن به جنگ در اوكراين» تحريم كرد، به بالاي ۶۰ دلار رسيد. اين تحريم‌ها كه قرار است از ۲۱ نوامبر اجرايي شوند، بازار و زنجيره تامين و تداركات خريداران كليدي روسيه، هند و چين، را دوباره آشفته كردند. عدم قطعيت و غيرقابل پيش‌بيني بودن تحريم‌هاي ايالات متحده عليه روسيه، در حالي كه بازار هنوز مطمئن نيست كه آيا تحريم‌ها پابرجا مي‌مانند يا اينكه چه ميزان از عرضه روسيه را مختل مي‌كنند، يك ريسك ژئوپليتيكي جديد را در قيمت نفت ايجاد كرد. افزايش قيمت نفت تنها چند روز پيش از جلسه اوپك پلاس براي تصميم‌گيري در مورد سطح توليد دسامبر، به اين گروه اين فرصت را مي‌دهد كه به حذف محدوديت توليد ادامه دهد، حتي اگر با مقدار كمي كه عمدتا به نفع عربستان سعودي باشد و مي‌تواند توليد را افزايش دهد. تا زماني كه وضعيت تحريم‌هاي روسيه روشن‌تر شود، اوپك پلاس احتمالا به افزودن حجم‌هاي اندك به توليد ماهانه ادامه خواهد داد؛ حداقل تا زماني كه مازاد عرضه نگران‌كننده در مراكز كليدي قيمت‌گذاري خود را نشان دهد و قيمت‌ها را كاهش دهد. بر اساس گزارش اويل پرايس، تحليلگران، پيش‌بيني‌كنندگان و بانك‌هاي سرمايه‌گذاري موافقند كه مازاد عرضه وجود خواهد داشت. اما اگر تحريم‌هاي امريكا موج بزرگ ديگري از ورود نفت روسيه به تجارت سايه را تحريك كند، پيش‌بيني و مشاهده ميزان مازاد عرضه مي‌تواند دشوارتر شود.
