تكميل ملموس زيرساخت شبكه ملي اطلاعات در دولت چهاردهم
به گفته معاون وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، شبكه ملي اطلاعات جايگزيني براي اينترنت جهاني نيست و قرار نيست دسترسي مردم محدود شود، بلكه بر اساس سياست دولت چهاردهم رفع محدوديتها است.
به گفته معاون وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، شبكه ملي اطلاعات جايگزيني براي اينترنت جهاني نيست و قرار نيست دسترسي مردم محدود شود، بلكه بر اساس سياست دولت چهاردهم رفع محدوديتها است. اين بزرگ‌ترين پروژه فناوري كشور اگر درست اجرا شود پايه محكم و بناي منعطف همگام با تغييرات جهاني در اقتصاد ديجيتال و استقلال فني كشور خواهد بود. رسول لطفي- معاون وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات در توسعه شبكه ملي اطلاعات- در گفت‌وگو با ايسنا، درباره كلان پروژه ملي شبكه ملي اطلاعات اظهار كرد: كاركرد اصلي شبكه ملي اطلاعات حفظ حريم و ثبات داده و دارايي‌هاي ديجيتال در جغرافياي سايبري سرزمين و ملت شريف ايران مقتدر است. وي افزود: براي ما شبكه ملي اطلاعات يعني حفظ داده‌ها، فرهنگ، ايده‌ها، افكار، سنت‌ها و رويكردها، حفظ تمدن و تاريخ و نقشه حغرافياي ديجيتال يك ملت متمدن در برابر حملات فرهنگي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي و تغييرات محتوايي حال و آينده. دفاع در برابر خطرات تكنولوژيك و محيط به‌شدت متغيير فناوري كه در آن هوش مصنوعي پيشرفته در حال توليد محتواي جعل عميق است و قابليت انحراف و سقوط تمدني را ايجاد مي‌كند. بنابراين شبكه ملي پديدار مي‌شود تا از محو شدن ذهني و منطقي سرزمين ما، تمدن و فرهنگ و تاريخ در حجم بي‌حد و مرز داده‌هاي جهاني جلوگيري كند.
شبكه ملي اطلاعات فقط مسير داخلي را امن‌تر و سريع‌تر و اقتصادي‌تر مي‌كند
معاون وزير ارتباطات، با بيان اينكه شبكه ملي اطلاعات به زيرساخت اينترنت داخلي كشور اشاره دارد، تشريح كرد: اگر به هر دليل نظير جنگ، ارتباط جهاني براي مدتي قطع شود، خدمات اصلي مثل بانكي، دولتي، آموزش و و سلامت و خريد اينترنتي و… از كار نمي‌افتد. اين شبكه مانند جاده‌هاي داخل كشور است كه به مسيرهاي جهاني وصل مي‌شوند اما امنيت و رقابت و عايدي ديجيتال اقتصادي آن دست خودمان است؛ پس اينترنت جهاني سر جاي خودش مي‌ماند و ما فقط مسير داخلي را امن‌تر و سريع‌تر و اقتصادي‌تر مي‌كنيم. اين متخصص پياده‌سازي فناوري‌هاي استراتژيك و امنيت سايبري گفت: شبكه ملي اطلاعات، پروژه‌اي بزرگ و چند نهادي است.
وزارت ارتباطات و چند نهاد، در لايه خدمات اپراتورها بانك‌ها و مراكز داده و چند وزارتخانه و نهاد بالادستي درگير آن هستند، بنابراين هماهنگي بين اين همه مجموعه هميشه آسان نيست. از سوي ديگر مسائل بودجه‌اي و تأمين تجهيزات هم زمان‌بر بوده است با اين حال بخش ملموسي از زيرساخت آماده شده و بخش‌هاي باقي‌مانده در حال تكميل است. به گفته وي، تغييرات اين شبكه كاملاً محسوس است. به‌طور مثال اينترنت داخل كشور سريع‌تر مي‌شود، تماس‌هاي تصويري و ويدئوها بدون قطع و وصل كار مي‌كنند سامانه‌هاي بانكي و دولتي و خدماتي پايدارتر مي‌شوند و هزينه استفاده از خدمات داخلي پايين مي‌آيد. يعني تجربه ديجيتال مردم بهتر و ارزان‌تر خواهد شد و منجر به توسعه خدمات كاربردي و اقتصاد ديجيتال مي‌شود. معاون وزير ارتباطات در پاسخ به اين سوال كه اجراي شبكه ملي اطلاعات به معناي محدوديت يا قطع دسترسي به اينترنت جهاني است؟ توضيح داد: خير هيچ ارتباطي ندارد. اين دو مكمل يكديگر هستند نه جايگزين. شبكه ملي اطلاعات قرار نيست جاي اينترنت جهاني را بگيرد بلكه ستون فقرات ارتباطي كشور را تقويت مي‌كند.
لازم به ذكر است اينكه چه سايتي در دسترس باشد يا نه موضوعي سياستي است نه فني. به گفته او درحال حاضر بخش‌هاي اصلي مانند فيبر نوري مراكز داده و مراكز تبادل ترافيك بهبود داده شده‌اند. اما بخش‌هايي مثل امنيت سراسري و هماهنگي بين اپراتورهاي فني زيرساختي هنوز كامل نشده است. در مورد بودجه هم بايد گفت شاخص واقعي موفقيت ميزان سرعت پايداري و سهم ترافيك داخلي است نه فقط مقدار هزينه‌ها البته همه اين اجزا هنوز بصورت كامل نيستند. لطفي با اشاره به نقش شبكه ملي اطلاعات در بهبود كيفيت اينترنت داخلي و كاهش هزينه‌ها، تصريح كرد: وقتي محتواي داخلي از مسير كشور ارايه شود فاصله دسترسي فني كوتاه‌تر و كيفيت بالا مي‌رود و هزينه ارتباط بين‌المللي حذف مي‌شود، در نتيجه براي مردم سرعت بيشتر قطعي كمتر و هزينه پايين‌تر است.
اين مقام مسوول تأكيد كرد: شبكه ملي اطلاعات درباره فيلترينگ تصميم‌گير نيست و نقشي هم ندارد، اما اگر خدمات داخلي با كيفيت بالا ارايه شوند، مردم كمتر به سراغ فيلترشكن مي‌روند. وقتي سرويس داخلي سريع مطمئن و كاربردي باشد، كمتر كسي سراغ نسخه خارجي مي‌رود. در اين پروژه شوراي عالي فضاي مجازي سياست‌گذار اصلي است. وزارت ارتباطات سازمان تنظيم مقررات شركت ارتباطات زيرساخت اپراتورها و مراكز داده هم در اجرا نقش دارند كه براي هماهنگي بين اين دستگاه‌ها كارگروه‌ها و كميته‌هاي فني مشترك تشكيل شده است.
مهم‌ترين مشكلات شبكه ملي اطلاعات چيست؟
وي با بيان اينكه نبود هماهنگي يكپارچه و شاخص‌هاي دقيق ارزيابي از مشكلات اصلي است، اظهار كرد: همچنين مدل اقتصادي پروژه براي بخش خصوصي هنوز روشن نيست و تحريم‌ها بر واردات تجهيزات اثر گذاشته‌اند؛ در كنار اين موارد بايد اعتماد عمومي نسبت به اهداف شبكه با اطلاع‌رساني درست تقويت شود. به گفته او علاوه بر موارد گفته شده امنيت بخش اصلي اين شبكه است. از رمزنگاري ارتباطات تا سامانه‌هاي دفاع در برابر حملات و مراكز واكنش سريع طراحي و بومي‌سازي تجهيزات مشخص شده‌اند. داده‌هاي كاربران طبق قانون بايد در داخل كشور و با رعايت حريم خصوصي نگهداري شوند. هدف اين است كه امنيت بالا رود و در عين حال حريم و دارايي ديجيتال شخصي مردم حفظ شود.
