نه به پادشاه
در نخستين ساعات روز شنبه، خيابان‌هاي شهرهاي بزرگ امريكا صحنه‌اي بي‌سابقه از بيان خشم و اعتراض شهروندان بود؛ مردمي كه باور داشتند كشورشان در معرض عبور از قانونمداري به سمت يك نظام «رياست‌جمهوري امپراتوري» است. اين رخداد كه زير عنوان «نه به پادشاه» برگزار شد، نمادي از دغدغه گسترده درباره تجمع بي‌سابقه قدرت در كاخ سفيد بود.
در نخستين ساعات روز شنبه، خيابان‌هاي شهرهاي بزرگ امريكا صحنه‌اي بي‌سابقه از بيان خشم و اعتراض شهروندان بود؛ مردمي كه باور داشتند كشورشان در معرض عبور از قانونمداري به سمت يك نظام «رياست‌جمهوري امپراتوري» است. اين رخداد كه زير عنوان «نه به پادشاه» برگزار شد، نمادي از دغدغه گسترده درباره تجمع بي‌سابقه قدرت در كاخ سفيد بود. صدها هزار نفر از مردم - از بازنشستگان و دانشجويان تا فعالان حقوق مهاجران و خانواده‌هايي كه روزگاران دشواري را پشت سر گذاشته‌اند - در شهرهايي چون نيويورك، لس‌آنجلس، واشنگتن دي.سي و ده‌ها نقطه ديگر گرد آمدند تا اعتراض كنند به سياست‌هايي كه به باور آنان خدمات عمومي مانند سلامت، آموزش و كمك به خانواده‌هاي كم‌درآمد را تضعيف كرده است.
اعتراض‌ها تنها به نقد سياست‌هاي داخلي محدود نبود. بسياري از شركت‌كنندگان نگران تمركز بيش از حد قدرت در دست رييس‌جمهور و استفاده فزاينده از نيروهاي فدرال در شهرهاي تحت اداره دموكرات‌ها بودند. شعارهايي مانند «ما پادشاه نمي‌خواهيم» و «رياست‌جمهوري براي مردم است، نه براي تاج‌دار» در خيابان‌ها تكرار مي‌شد و معترضان تاكيد داشتند كه اعتراضشان نه عليه ملت امريكا، بلكه در دفاع از قانون اساسي و حقوق شهروندي است. در مقابل، چهره‌هاي جمهوري‌خواه اين حركت را «ضدامريكايي» خواندند و شركت‌كنندگان را به وابستگي به گروه‌هاي چپ يا افراطي متهم كردند. جنبش «نه به پادشاه» در واقع پاسخي بود به نگراني‌هايي كه طي ماه‌هاي گذشته درباره عبور رييس‌جمهور از حدود اختياراتش شكل گرفته است. تعطيلي مداوم دولت فدرال، كاهش بودجه آموزش و خدمات اجتماعي و افزايش لحن نظامي دولت در مديريت بحران‌ها، از جمله محورهاي اصلي انتقاد معترضان بود. بسياري از آنان گفتند كه ترامپ با سياست‌هاي خود در حال تغيير روح قانون اساسي است و مي‌خواهد ايالات متحده را از «جمهور مردم» به «حكومت يك نفره» تبديل كند. در ميان معترضان، چهره‌هاي گوناگوني حضور داشتند؛ از معلمان بازنشسته و پرستاران گرفته تا دانشجويان جوان و فعالان حقوق بشر. يكي از زنان ۷۱ ساله كه در راهپيمايي واشنگتن شركت كرده بود، گفت: «پيام نه به پادشاه يعني اينكه مردم مخالف ديكتاتورها هستند. ترامپ دارد خدمات درماني را كاهش مي‌دهد و مردم از مزاياي سلامت روان محرومند. اين نگران‌كننده است.» او افزود كه آمده تا در كنار كساني باشد كه همان دغدغه را دارند و از حضور در جمعي همفكر دوباره انرژي بگيرد. برگزاركنندگان اين حركت اعلام كردند كه بيش از دو هزار و ششصد گردهمايي در سراسر پنجاه ايالت برگزار شده و در مجموع چندين ميليون نفر در آن شركت كرده‌اند. به گفته آنان، اين يكي از بزرگ‌ترين تجمعات مدني در تاريخ ايالات متحده بوده است؛ تجمعي كه همزمان در شهرهايي مانند نيويورك، شيكاگو، آتلانتا، سان‌فرانسيسكو، پورتلند و بوستون برپا شد و حتي در خارج از امريكا، در شهرهايي چون لندن، پاريس، رم و ليسبون نيز بازتاب يافت. جنبش «نه به پادشاه» از سوي ائتلافي از گروه‌هاي مدني، اتحاديه‌هاي كارگري و نهادهاي آزادي‌خواه سازماندهي شد. اتحاديه آزادي‌هاي مدني امريكا، فدراسيون معلمان امريكا و چندين كمپين اجتماعي از حاميان اصلي آن بودند. پيام مشترك همه اين گروه‌ها آن بود كه دموكراسي امريكايي بدون نظارت عمومي و اعتراض مدني، به سرعت آسيب‌پذير مي‌شود.
در بخش ديگري از ماجرا، واكنش رييس‌جمهور و متحدان جمهوري‌خواه او نيز جنجال‌برانگيز شد. ترامپ با انتشار ويديويي در شبكه اجتماعي خود كه با هوش مصنوعي ساخته شده بود، معترضان را به تمسخر گرفت و خود را با تاج و شنل سلطنتي نشان داد. در ويديوي ديگري كه حاميانش منتشر كردند، او در لباس پادشاهي سوار بر جنگنده‌اي بود كه بر جمعيت معترض پرواز مي‌كرد. اين رفتارها موجي از انتقاد حتي در ميان ميانه‌روهاي حزب جمهوري‌خواه برانگيخت. مخالفان گفتند كه چنين ويديوهايي نشان مي‌دهد دولت فعلي تا چه حد از واقعيت اجتماعي فاصله گرفته است.
در ايالت كاليفرنيا، تنش‌ها زماني افزايش يافت كه فرماندار اين ايالت از يك نمايش نظامي با شليك واقعي گلوله‌هاي توپخانه‌اي در نزديكي يك بزرگراه شلوغ انتقاد كرد. او گفت: استفاده از ارتش براي ارعاب مخالفان، نه نشانه قدرت، بلكه بيانگر بي‌احتياطي و بي‌احترامي به مقام رياست‌جمهوري است. اين سخنان با استقبال گسترده در ميان معترضان روبه‌رو شد كه آن را تاييدي بر نگراني‌هاي خود درباره نظامي‌گري دولت دانستند.از سوي ديگر، نهادهاي مدني هشدار دادند كه دولت ممكن است با بهانه حفظ امنيت، از فناوري‌هاي نظارتي مانند پهپاد و تشخيص چهره براي كنترل تجمعات استفاده كند. آنان تاكيد كردند كه اين روند مي‌تواند آزادي تجمع و بيان را محدود كرده و فضاي ترس در ميان شهروندان ايجاد كند. با وجود اختلاف ديدگاه‌ها، پيام اصلي راهپيمايي‌ها روشن بود: مردم خواستار بازگشت به تعادل قدرت و احترام به قانون اساسي‌اند. در سراسر كشور، از سواحل شرقي تا غربي، مردم با در دست داشتن پلاكاردهايي با مضامين آزادي، عدالت و قانون به خيابان آمدند تا بگويند رياست‌جمهوري نهادي موروثي نيست و هيچ رييس‌جمهوري فراتر از قانون نيست.تحليلگران سياسي اين حركت را نشانه‌اي از زنده بودن جامعه مدني امريكا مي‌دانند. در فضايي كه دوقطبي سياسي به شدت بالا گرفته، حضور ميليون‌ها نفر از شهروندان در خيابان‌ها نشان مي‌دهد كه هنوز باور به مشاركت و مسووليت مدني در امريكا زنده است. برخي كارشناسان معتقدند كه اين موج اعتراضي مي‌تواند بر انتخابات ۲۰۲۸ تاثير بگذارد، چراكه بخشي از جامعه را كه پيش‌تر بي‌تفاوت بود، دوباره به سياست و كنش مدني بازگردانده است. اما پرسش اصلي همچنان باقي است: آيا اين حركت تنها يك انفجار نمادين از نارضايتي بود يا آغازي بر بازتعريف نقش شهروند در برابر قدرت؟ پاسخ روشن نيست. آنچه مسلم است، صداي ميليون‌ها امريكايي كه فرياد زدند «نه به پادشاه» حالا در تاريخ سياسي امريكا ثبت شده است؛ پيامي كه مي‌گويد در سرزميني كه با شور استقلال از پادشاهي زاده شد، هنوز مردم حاضرند براي دفاع از جمهوريت، دوباره به ميدان بيايند.
