احياي دوباره بورس

در شرايطي كه بازارهاي سنتي مانند مسكن، خودرو، ارز و طلا درگير ركود يا نوسان‌هاي بي‌ثبات هستند، بورس تهران در هفته‌هاي اخير نشان داده كه هنوز مستعدترين بستر براي هدايت نقدينگي و سرمايه‌گذاري ميان‌مدت است. داده‌هاي معاملاتي دو تا سه هفته گذشته مجموعه‌اي از سيگنال‌هاي مثبت را به فعالان بازار مخابره كرده‌اند؛ پالس‌هايي كه به وضوح از بازگشت آرام اعتماد و شكل‌گيري دور تازه‌اي از تحرك در بازار سرمايه خبر مي‌دهد.شاخص‌هاي اصلي نيز اين تغيير فضا را تاييد مي‌كنند.

شاخص كل بورس از ابتداي سال تاكنون حدود ۱۲ درصد رشد داشته و شاخص هم‌وزن نيز ۱۰ درصد بازدهي را به ثبت رسانده است. هر چند هنوز نسبت به اوج شاخص در ارديبهشت ماه حدود ۶ تا ۱۰ درصد عقب‌ماندگي وجود دارد، اما همين فاصله نشان مي‌دهد كه قيمت‌ها در دوره اصلاحي به اندازه كافي كاهش يافته‌اند و اكنون بازار در نقطه‌اي ايستاده كه جذابيت بنيادي آن بيش از گذشته به چشم مي‌آيد.

يكي از دلايل شكل‌گيري اين جذابيت، منطقي شدن نسبت ارزش جايگزيني شركت‌ها با نرخ ارز است.

اگر ارزش دلاري بازار سهام را در مقياس نرخ ارز مقايسه كنيم، تصوير روشني از زيرارزشي قابل توجه دارايي‌هاي بورسي ديده مي‌شود. رشد نرخ ارز از محدوده ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تا آستانه ۷۴ تا ۷۸ هزار تومان، به‌ صورت غيرمستقيم ظرفيت سودآوري شركت‌ها را از محل افزايش درآمد ريالي بالا برده است. اين موضوع هر چند حاصل فشار تورمي و جهش قيمتي ارز است، اما در تحليل‌هاي بنيادي به عنوان يك عامل تقويت‌كننده سود عملياتي و سود ناخالص شركت‌ها عمل مي‌كند.به عبارت ديگر، بازار سهام پس از يك دوره ريزش شديد، اكنون در موقعيتي قرار دارد كه نه دچار هيجان مصنوعي است و نه در فاز رشد غيرمنطقي؛ بلكه به نقطه تعادل نسبي رسيده است. آنچه امروز در معاملات پرحجم و سبزپوشي اكثر نمادها مي‌بينيم، بازتاب طبيعي همين اصلاح عميق و رسيدن قيمت‌ها به سطوح واقع‌گرايانه است. بسياري از نگراني‌هايي كه درباره رشدهاي روزانه ۵۰ تا ۷۰ هزار واحدي شاخص وجود دارد، حاصل مقايسه اشتباه با دوره‌هاي حبابي گذشته است؛ در حالي كه اكنون بازار از لحاظ ارزش‌گذاري، فاصله محسوسي با استانداردهاي جهاني دارد.

با وجود ابهام‌هاي موجود در صحنه اقتصاد و سياست، نشانه‌هاي متعددي از تداوم مسير صعودي ملايم بورس ديده مي‌شود. بازار نه فقط از منظر تكنيكال، بلكه از حيث مقياس بنيادي نيز در وضعيت سلامت نسبي قرار گرفته است. آنچه بورس اين روزها نياز دارد، ادامه آرامش سياسي و ثبات تصميم‌گيري اقتصادي است تا سرمايه‌گذار اطمينان پيدا كند كه رشد شاخص‌ها حاصل تحرك واقعي بخش توليد است، نه واكنشي لحظه‌اي به اخبار ارزي.در مجموع مي‌توان گفت بورس تهران، برخلاف فضاي سنگين ركود در بازارهاي موازي، توانسته بار ديگر به عنوان مقصد نقدينگي مطرح شود. رشد تدريجي شاخص كل و هم‌وزن، حجم بالاي معاملات و جذابيت ارزندگي سهام بزرگ و بنيادي، همه نشان از آن دارند كه بازار سرمايه فصل جديدي را آغاز كرده است؛ فصلي كه اگر در سايه ثبات كلان حفظ شود، مي‌تواند نقطه شروع بازيابي اعتماد باشد.