ايران تا پايان دولت كنوني امريكا منتظر ميماند؟
مشاور سياسي رييسجمهور گفت: در فضاي كنوني جهان، گفتوگوها عمدتا به سطح روابط دوجانبه با امريكا محدود شده و حتي بسياري از كشورها تأكيد دارند كه تنها با رييسجمهور ايالات متحده ميتوان مذاكره كرد.
مشاور سياسي رييسجمهور گفت: در فضاي كنوني جهان، گفتوگوها عمدتا به سطح روابط دوجانبه با امريكا محدود شده و حتي بسياري از كشورها تأكيد دارند كه تنها با رييسجمهور ايالات متحده ميتوان مذاكره كرد. از اين رو، اين پرسش مطرح است كه آيا ايران تا پايان دولت كنوني امريكا منتظر خواهد ماند يا شكل جديدي از گفتوگو را در پيش خواهد گرفت؟ مهدي سنايي درهفتمين نشست از سلسله گفتوشنودهاي «نظم جهاني و سياست خارجي ايران» اظهار داشت: موضوع نظم جهاني يكي از مباحث مهم و روز جهان معاصر است و ديدگاههاي متنوعي در اين زمينه در مناطق مختلف، از جمله در ايالات متحده و غرب، چين، روسيه، كشورهاي عربي و همچنين در ايران مطرح است. پرسش اصلي اين است كه نظم آينده بينالمللي چه ويژگيهايي خواهد داشت و كشورها از جمله جمهوري اسلامي ايران چه جايگاهي در آن خواهند داشت. وي تأكيد كرد كه مساله «ايران پسابرجام» و تحولات پس از اجراي مكانيزم ماشه و بازگشت تحريمها، پرسشي جدي براي جمهوري اسلامي ايران ايجاد كرده است؛ پرسشي درباره چگونگي تغيير مناسبات كشور با نظام بينالملل و نوع نگاه ايران به نظم آينده جهاني. وي گفت: برجام بدون ترديد يكي از پيوندهاي مهم ايران با ساختارهاي نظام بينالملل، از جمله سازمان ملل و شوراي امنيت بود، زيرا در قالب آن، بخشي از تهديدها رفع و بسياري از تحريمها لغو شده بود. از اين رو، پرسش از «وضعيت ايران پس از برجام» يكي از مباحث اساسي در حوزه سياست نظري و عملي جمهوري اسلامي محسوب ميشود. در سطح نظري، اين پرسش مطرح است كه رويكرد جمهوري اسلامي ايران نسبت به نظام بينالملل چگونه است؟ آيا رويكردي محافظهكارانه دارد يا انقلابي؟ مشاور سياسي رييسجمهور تصريح كرد: هر دو رويكرد در قانون اساسي ايران قابل مشاهده است؛ از يك سو تأكيد بر حمايت از ملتها و نهضتهاي آزاديبخش و از سوي ديگر، به رسميت شناختن دولتها و اصول حاكميت ملي. به اعتقاد وي، برجام بهنوعي نماد تأكيد بر رويكرد دوم يعني پذيرش ساختارهاي بينالمللي بود هرچند ايران همچنان در زمره كشورهايي است كه خواهان اصلاح و بازنگري در ساختار و حقوق بينالملل هستند. وي ادامه داد: اكنون پس از گذشت يك دهه از آغاز برجام، بايد ديد كه نگاه جمهوري اسلامي ايران چه تغييري كرده است؛ آيا رويكرد دولتـملتمحور تقويت شده يا برعكس، رويكرد انقلابي پررنگتر شده است؟ اين پرسش در چارچوب سياست نظري اهميت دارد. وي در بخش ديگري از سخنانش به جنبه عملي سياست خارجي ايران اشاره كرد و گفت: در عرصه سياست عملي، اين پرسش در ذهن بسياري از مردم و نخبگان وجود دارد كه «برنامه كشور براي آينده چيست؟ آيا احتمال يك توافق فراگيرتر وجود دارد يا كشور بر سياست مقاومت تأكيد خواهد كرد؟ سنايي گفت: ايران طي سالهاي گذشته رويكردي ميانه در پيش گرفته است؛ از يك سو بر اصول خود ايستاده و از سوي ديگر، تلاش كرده از مسير گفتوگو عبور كند. وي با اشاره به شرايط جديد پس از اجراي مكانيزم ماشه و بازگشت تحريمها گفت: پرسش ديگر اين است كه آيا گفتوگوهاي جديدي ميان ايران و قدرتهاي جهاني شكل خواهد گرفت و نقش اروپا در آن چه خواهد بود؟ وي خاطرنشان كرد كه در فضاي كنوني جهان، گفتوگوها عمدتا به سطح روابط دوجانبه با امريكا محدود شده و حتي بسياري از كشورها تأكيد دارند كه تنها با رييسجمهور ايالات متحده ميتوان مذاكره كرد. از اين رو، اين پرسش مطرح است كه آيا ايران تا پايان دولت كنوني امريكا منتظر خواهد ماند يا شكل جديدي از گفتوگو را در پيش خواهد گرفت؟ مشاور سياسي رييسجمهور با اشاره به مساله فلسطين و گسترش ايده «دو دولت» در پي جنايات اسراييل در سالهاي اخير گفت: موضع ايران در اين زمينه نيز با پرسشهايي مواجه است؛ زيرا از يك سو بهطور رسمي اعلام كرده كه هدفش نابودي اسراييل نيست، اما از سوي ديگر از طرح دو دولتي حمايت نميكند.بنابراين، در موضوعات كلان بينالمللي همچنان اين پرسش باقي است كه موضع آينده ايران چه خواهد بود.
