چرخش بورس برخلاف پيش‌بيني‌ها
تقريبا دو هفته‌اي مي‌شود كه بورس تهران رخت سبز بر تن كرده و در مقايسه با بازارهاي موازي شرايط بهتري را تجربه مي‌كند.
تقريبا دو هفته‌اي مي‌شود كه بورس تهران رخت سبز بر تن كرده و در مقايسه با بازارهاي موازي شرايط بهتري را تجربه مي‌كند. اين موضوع درحالي است كه بازار ريسك‌هاي سياسي بسيار سنگيني را پشت سر گذاشته بود و همچنان سايه اين ريسك‌ها روي بازار است. اما بازار سهام توانست با پيشخور كردن اين منفي‌ها در مقايسه با بازارهاي موازي شرايط بهتري را تجربه كند و به نوعي بورس تهران از ريسك‌هاي سيستماتيك گذر كرده و عنوان بنيادي را پيش گرفته است.
از سوي ديگر كارشناسان عقيده دارند كه بازار نسبت به افزايش نرخ دلار و طلا نيز واكنش نشان داده و اكنون كه قيمت طلا و دلار در يك محدوده مشخص حركت مي‌كند به نظر مي‌رسد كه ميزان سرمايه‌هاي ورود به بورس افزايش يابد؛ چراكه ميزان بازدهي روزانه و ساعتي اين بازارها به صورت قابل توجهي كاهش يافته و در مقابل بورس تهران روند قابل قبولي را تجربه مي‌كند. بورس تهران دو هفته مثبت را پشت سر گذاشت،اما در هر هفته روز چهارشنبه به علت بسته شدن بازار و ديگر عوامل تاثيرگذار شاهد آن بوديم كه روز چهارشنبه بازار روند منفي به خود مي‌گيرد.
حركت بازار برخلاف پيش‌بيني‌ها
علي عباسيان، كارشناس بازار سرمايه، درباره وضعيت اخير بازار سرمايه عنوان كرد: پس از فعال شدن مكانيسم ماشه، بسياري از سهامداران انتظار افت شاخص را داشتند، اما برخلاف پيش‌بيني‌ها بازار سرمايه روند صعودي را در پيش گرفت. اين رشد بيش از هر چيز ناشي از مالي‌شدن اقتصاد و انتقال نقدينگي از بخش واقعي اقتصاد به بازارهاي مالي بود.
وي با اشاره به تجربه‌هاي مشابه در سال‌هاي گذشته افزود: اتفاقات مشابهي را در سال‌هاي ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ نيز شاهد بوديم. در آن دوران، با تحريم بانك مركزي، نقدينگي از بخش واقعي اقتصاد خارج و به سمت بازارهاي مالي هدايت شد. به‌ويژه در سال ۱۳۹۷ و پس از خروج ترامپ از برجام، ورود گسترده نقدينگي به بازار سرمايه موجب رشد شديد بورس شد، اما به دليل نبود مديريت صحيح و استفاده غيربهينه از اين نقدينگي، حباب قيمتي شكل گرفت و پس از مدتي تركيد. رشد آن دوران بيشتر اسمي بود و در بخش واقعي اقتصاد بازتاب پيدا نكرد. عباسيان در ادامه درباره ديگر عوامل رشد اخير بازار تصريح كرد: افزايش نرخ ارز طي هفته‌هاي اخير بين ۲۰ تا ۳۰ درصد از مهم‌ترين دلايل صعود بازار بود. همچنين افت شديد قيمت سهام در ماه‌هاي گذشته باعث شد بسياري از نماد‌ها به محدوده‌هاي ارزنده برسند و سهامداران انتظار بازگشت بازار را داشته باشند. وي خاطرنشان كرد: با وجود اين عوامل، به دليل تداوم سياست‌هاي مداخله‌گرايانه دولت، نبود تغيير در سياست‌هاي اقتصادي و ادامه تحريم‌ها، بازگشت اعتماد به بازار سرمايه هنوز دور از انتظار است. از سوي ديگر، به علت عمق كم اقتصاد و بازار سرمايه و وجود نقدينگي سرگردان، نمي‌توان رفتار سهامداران را منطقي و بدون تاثير احساسات دانست.
علي عباسيان با اشاره به تاثير اخبار و نرخ ارز بر روند بازار اظهار كرد: هر خبري مي‌تواند بازار سرمايه را دچار نوسان كند، اما نرخ دلار تنها در قالب شوك‌هاي كوتاه‌مدت اثرگذار است. اين تاثير بيشتر اسمي است و در بلندمدت، عوامل بنيادي نقش تعيين‌كننده‌تري در مسير بازار خواهند داشت.
وي در ادامه با تاكيد بر اهميت بازگشت اعتماد به بازار سرمايه افزود: براي اينكه اعتماد از دست‌رفته سهامداران به بازار بازگردد، دو عامل اساسي بايد مورد توجه قرار گيرد؛ نخست، ثبات در اقتصاد كلان و دوم، ثبات در سياستگذاري و تصميم‌گيري‌ها. ثبات تصميم‌گيري در سياستگذاري از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، چرا كه دخالت‌هاي مكرر دولت همواره موجب كاهش كارايي بازار شده است.
عباسيان با اشاره به تجربه‌هاي گذشته تصريح كرد: در سراسر جهان اثبات شده كه مداخله بيش از حد دولت موجب افت كارايي بازارها مي‌شود. در بازار سرمايه ايران نيز اين دخالت‌ها به عنوان نوعي ريسك شناسايي مي‌شوند؛ به‌ويژه زماني كه تصميمات ناگهاني دولت، مانند اتفاق ۱۷ ارديبهشت، منجر به افت شديد شاخص و واكنش منفي فعالان بازار مي‌شود. چنين رفتار‌هايي مي‌تواند به شكل مستقيم بر تصميم‌گيري سهامداران اثر بگذارد و روند طبيعي بازار را مختل كند.
عباسيان، كارشناس بازار سرمايه با اشاره به اهميت ثبات در شرايط سياسي كشور براي بهبود اعتماد سهامداران عنوان كرد: عامل بعدي كه مي‌تواند به‌طور مستقيم بر اعتماد در بازار سرمايه تاثير بگذارد، ثبات سياسي است. هرگونه تنش يا بي‌ثباتي در فضاي سياسي كشور مي‌تواند به شكل مستقيم ريسك‌هاي سيستماتيك بازار را افزايش دهد و مانع از شكل‌گيري اطمينان ميان سرمايه‌گذاران شود.
وي در ادامه به بورس نيوز گفت: مهم‌ترين عامل براي افزايش پايداري بازار، افزايش عمق بازار سرمايه است. در حال حاضر عمق بازار ما پايين است و همين موضوع باعث مي‌شود كه بورس با هر خبر كوچك يا سيگنال بيروني دچار نوسان شود. زماني كه عمق بازار پايين باشد، شاخص نوسان عدد بالاتري را نشان مي‌دهد و بالا بودن اين شاخص به‌معناي كاهش امنيت سرمايه‌گذاري است.
عباسيان تاكيد كرد: وقتي امنيت سرمايه‌گذاري پايين بيايد، طبيعتا ورود نقدينگي به بازار نيز كاهش مي‌يابد. بسياري از سهامداران، به‌ويژه سرمايه‌گذاران محافظه‌كار و خارجي، تمايلي به حضور در بازاري كه نوسانات شديد دارد نشان نمي‌دهند. ازاين‌رو، ايجاد ثبات سياسي و افزايش عمق بازار دو ركن حياتي براي جذب سرمايه و بازگشت اعتماد به بازار سرمايه محسوب مي‌شوند.
بازار از دريچه معاملات
طي آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه 16 مهر 1404، شاخص كل بورس تهران كاهش 6 هزار و 83 واحدي معادل 0.21 درصدي را تجربه كرد و به جايگاه 2 ميليون و 926 هزار واحدي رسيد. در مقابل شاخص كل فرابورس 366 واحد افزايش يافت و به جايكگاه 836 هزار و 274 واحدي رسيد. درسوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 165 واحد افزايش يافت و در جايگاه 25 هزار و 440 واحدي ايستاد.
ارزش معاملات روز اخير ۱۴۴.۳ همت بود و تقريبا به متوسط يك ماهه اخير كه ۱۵۳.۷ همت است،رسيد.
ارزش معاملات خرد از ۱۶ همت عبور كرد؛ متوسط يك ماهه معاملات خرد ۴.۸ همت است. در معاملات اين روز ۱۴۵.۴ ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سرمايه، ۱۶۴.۹ ميليارد تومان از صندوق‌هاي سهامي اندكي بيش از يك همت از صندوق‌هاي درآمد ثابت خارج شد.
نمادهاي خودرو، فملي و وتجارت با رشد ۲.۸ درصدي ارزش سهام مواجه شده و توانستند پرتراكنش‌ترين نمادهاي روز گذشته باشند. در نماد خودرو ۹.۲ ميليارد سهم به ارزش ۴۴۰ ميليارد تومان جابه‌جا شد. قيمت هر سهم نماد فملي به ۷۷۰ تومان و ارزش معاملات آن با جابه‌جايي يك ميليارد و ۸۰۰ ميليون سهم به ۱۳۸۶ ميليارد تومان رسيد.
