بارورسازي ابرها در ايران جاي كار بسياري دارد
رييس سازمان توسعه و بهره‌برداري فناوري‌هاي نوين آب‌هاي جوي گفت: حتي اگر بارورسازي ابرها كاملا بي‌هدف نيز انجام شود، با توجه به جهت وزش باد تا محدوده ۳۰ كيلومتري را پوشش خواهد داد، بنابراين اين امكان وجود ندارد كه بارورسازي انجام شده سبب بارندگي در كشورهاي همسايه رخ دهد.
رييس سازمان توسعه و بهره‌برداري فناوري‌هاي نوين آب‌هاي جوي گفت: حتي اگر بارورسازي ابرها كاملا بي‌هدف نيز انجام شود، با توجه به جهت وزش باد تا محدوده ۳۰ كيلومتري را پوشش خواهد داد، بنابراين اين امكان وجود ندارد كه بارورسازي انجام شده سبب بارندگي در كشورهاي همسايه رخ دهد. به گزارش ايلنا از وزارت نيرو، محمدمهدي جواديان‌زاده روش كلاسيك در بارورسازي ابرها را روش مورد تاييد جوامع جهاني خواند و توضيح داد: در اين روش دو نوع ابر سرد و گرم وجود دارد. درجه حرارت ابرهاي سرد كمتر از صفر است و آماده تبديل شدن به يخ هستند اما بعضا به دليل شرايط جوي تبديل به كريستال يخ نمي‌شوند. زماني كه يك ناخالصي به اين توده‌ها برخورد مي‌كند، تبديل به كريستال يخ شده، وزن آنها زياد مي‌شود و به شكل باران يا برف سقوط مي‌كنند. رييس سازمان توسعه و بهره‌برداري فناوري‌هاي نوين آب‌هاي جوي ادامه داد: عمده ابرهاي كشور ما، ابرهاي سرد هستند كه فصل اين ابرها در ايران از آبان آغاز شده و تا نيمه‌هاي ارديبهشت ادامه دارد و تكنولوژي بارورسازي آنها را در اختيار داريم. به دليل اقليم خشك و نيمه خشك ايران، در بهار و تابستان عموما ابري نداريم اما در مناطق شرجي كشور ابرهاي گرم نيز وجود دارند. ابرهاي گرم اين امكان را دارند كه قطراتشان به هم چسبيده و قطرات بزرگ سقوط كنند. او افزود: در بارورسازي ابرهاي سرد، يديد نقره را به ابر تزريق مي‌كنيم كه باعث ايجاد هسته‌هاي يخ‌ساز شده و فرآيند كريستال‌سازي تشديد خواهد شد، يعني اتفاقي جز تشديد فرآيند طبيعت رخ نمي‌دهد و تنها بارش بيشتر مي‌شود. باتوجه به اينكه عمده ابرهاي ايران، ابرهاي سرد هستند و فناوري كه ما در اختيار داريم نيز براي بارورسازي همين ابرهاست، در فصولي كه ياد شد، امكان بارورسازي ابرها وجود دارد و مطابق گزارش سازمان جهاني هواشناسي (WMO)، بهترين ابرها براي بارورسازي ابرهاي كوهستان‌ها هستند. جواديان‌زاده ادامه داد: خوشبختانه ايران داراي كوهستان‌هاي مناسب براي بارورسازي ابرها است اما به گواه تمام نهادهايي كه در دنيا در زمينه بارورسازي ابرها فعاليت مي‌كنند، تنها اگر اين اقدام در زمان و شرايط مناسب و با استفاده از ابزار مناسب انجام شود تا افزايش ۵ تا ۱۵ درصدي بارندگي را ايجاد خواهد كرد. بر اساس بررسي مجموعه ثالث از تاثيرگذاري مفيد عمليات‌هاي بارورسازي در ايران، ما موفق به افزايش ميانگين ۱۵ الي ۲۰ درصدي بارندگي موثر شده‌ايم. رييس سازمان توسعه و بهره‌برداري فناوري‌هاي نوين آب‌هاي جوي تصريح كرد: زماني كه سامانه ابري وارد يك محدوده مي‌شود، تنها حدود ۱۰ درصد آن امكان بارش دارد و ۹۰ درصد آن به شكل رودخانه‌هاي جوي در گردش باقي مي‌ماند. زماني كه اثري بر ابر مي‌گذاريم، بر همان ۱۰ درصد قابل بارش است و به عبارت ديگر نسبت به كل ظرفيت سامانه بارشي، يك تا يك و نيم درصد بارندگي بيشتري را شاهد خواهيم بود. وي ادامه داد: اگرچه اين درصد اندك است، اما زماني كه ما آن را روي زمين دريافت مي‌كنيم، عدد قابل توجهي خواهد بود. بايد گفت، اين يك تا يك و نيم درصد براي كل سامانه بارشي قابل توجه نيست و بر اين اساس براي پايين دست نيز مشكلي ايجاد نخواهد كرد. اخيرا تلاش كرديم تا فناوري بارورسازي ابرهاي گرم را نيز توليد كنيم، زيرا اين تكنولوژي در ايران موجود نبود و اميدواريم در آينده نه چندان دور توان بارورسازي ابرهاي گرم را نيز داشته باشيم. جواديان‌زاده با بين اينكه بارورسازي ابرها بيش از ۸۰ سال است كه در دنيا عملياتي شده و پيش از آن دانشگاهي و مطالعاتي بوده است، اظهار كرد: در ايران نيز بيش از ۵۰ سال پيش، از ساير كشورها درخواست شد كه بارورسازي ابرها را براي ايران انجام دهند اما از دهه ۷۰ تاكنون اراده بر اين بود كه اين روش در داخل كشور و با عزم ملي پياده‌سازي شود. اخيرا يك موسسه ارزيابي‌كننده طرح‌هاي دولتي امريكا گزارشي منتشر كرد و ۳۹ كشور را در حوزه بارورسازي ابرها برشمرد كه ايران يكي از آنها بود. با وجود اين، تكنولوژي بارورسازي در ايران جاي كار بسياري دارد، زيرا اگرچه ما تكنولوژي را انتقال داديم، آموزش داديم و موفق به انجام عمليات بدون حضور كارشناسان خارجي شديم، هنوز راه دور و درازي در اين حوزه پيش رو داريم. وي در پايان در پاسخ به اين پرسش كه دامنه جغرافيايي اثرگذاري بارورسازي ابرها چقدر است، بيان كرد: با توجه به جهت وزش باد بارورسازي ابرها از نقطه محل اجرا تا محدوده ۳۰ كيلومتري را پوشش خواهد داد، بنابراين اين امكان وجود ندارد كه بارورسازي انجام شده سبب بارندگي در كشورهاي همسايه رخ دهد.
