گزارش «تعادل» از وضعيت كنوني ذخيره‌سازي سوخت مايع در نيروگاه‌ها

انبار طلاي سياه زمستاني پُر است

۱۴۰۴/۰۷/۱۵ - ۰۱:۰۶:۱۸
کد خبر: ۳۶۰۴۷۲
انبار طلاي سياه زمستاني پُر است

در سال‌هايي كه تأمين سوخت نيروگاه‌ها به‌ويژه در فصول سرد كشور به يكي از چالش‌هاي بزرگ تبديل شده است، دستيابي به سطح بي‌سابقه ذخاير نفت‌گاز نيروگاهي به عدد 3.2 ميليارد ليتر خبري است كه مي‌تواند نويدبخش عبور مطمئن از زمستاني پُرچالش باشد.

در سال‌هايي كه تأمين سوخت نيروگاه‌ها به‌ويژه در فصول سرد كشور به يكي از چالش‌هاي بزرگ تبديل شده است، دستيابي به سطح بي‌سابقه ذخاير نفت‌گاز نيروگاهي به عدد 3.2 ميليارد ليتر خبري است كه مي‌تواند نويدبخش عبور مطمئن از زمستاني پُرچالش باشد. به گفته معاون وزير نفت، اين رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۲۸درصد افزايش داشته و از نظر مديريت سوخت و امنيت انرژي، در تاريخ كشور يك ركورد جديد محسوب مي‌شود.  محمدصادق عظيمي‌فر، مديرعامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران، با اشاره به ركورد جديد اعلام كرده است كه امسال 2.5 ميليارد ليتر بيشتر از سال گذشته نفت‌گاز در مخازن نيروگاه‌ها ذخيره شده است و اين ذخاير در كنار موجودي انبارهاي شركت ملي پخش، به مثابه پشتوانه‌اي قدرتمند براي فصل سرد پيش‌رو عمل مي‌كنند.  او همچنين تأكيد كرده كه «با مديريت مناسب در سبد سوخت نيروگاه‌ها، اميدواريم زمستان امسال را بدون قطع برق سپري كنيم.»  در بسياري از گزارش‌ها نيز آمده كه اين سطح از ذخيره، نسبت به پارسال بيش از دو برابر شده است كه گواهي بر تلاش وزارت نفت براي تقويت آمادگي در مواجهه با كمبود گاز و فشار بر شبكه برق در فصول سرد است. 

اهميت و پيامدها: چرا اين ركورد  اهميت دارد؟

  پشتيباني از پايداري برق در زمستان يكي از نقاط ضعف صنعت برق در كشور، وابستگي بالاي نيروگاه‌ها به گاز طبيعي است. اگر تأمين گاز با اشكال مواجه شود (مثلاً به‌دليل افت فشار يا اولويت دادن به مصرف خانگي)، اين ذخاير نفت‌گاز مي‌توانند شامل نقش تعيين‌كننده‌اي در حفظ تداوم توليد برق باشند.

كاهش ريسك قطعي و خاموشي‌ها

زمستان‌ها اغلب فصل تنش در تأمين انرژي است؛ به كمك اين منابع ذخيره، فشار بر شبكه كاهش مي‌يابد و احتمال قطعي‌هاي گسترده پايين‌تر مي‌آيد.

افزايش اعتماد به توان مديريت سوخت

اين تجربه نشان مي‌دهد كه در شرايط دشوار نيز وزارت نفت و نهادهاي مرتبط مي‌توانند ذخيره‌سازي و مديريت سوخت را به حدي ارتقا دهند كه با بحران روبه‌رو نشويم. ذخيره‌سازي حجم زياد نفت‌گاز نيازمند مخازن، تأسيسات ايمن، كنترل نشت و نظارت دقيق است. هزينه و نگهداري اين ميزان ذخيره، چه در قالب سوخت مايع و چه در قالب زيرساخت، قابل توجه است.

نقاط ابهام و نياز به تأمل براي تأييد دقيق اين داده‌ها بهتر است آمار رسمي وزارت نفت، شركت ملي پالايش و پخش و نهادهاي مستقل منتشر شود و به‌صورت ماهانه به‌روز شود. ذخيره‌سازي سوخت مايع، با گذشت زمان همراه با تبخير، فساد و هزينه نگهداري است. بايد مشخص باشد چه مقدار از اين ذخاير تا زمان مصرف كيفيت لازم را حفظ مي‌كند. براي اينكه ذخاير واقعاً موثر باشند، بايد بين مصرف عادي و ذخيره اضطراري توازني منطقي برقرار شود؛ ذخيره‌سازي زياد اگر منجر به كمبود سوخت براي مصارف جاري شود، خود مي‌تواند بحران‌ساز شود. ذخيره‌سازي گسترده ممكن است تأثيري در عرضه، تقاضا، و قيمت سوخت مايع بگذارد كه بايد مديريت شود تا ايجاد فشار قيمتي يا انگيزه براي مصرف بي‌رويه نكند.