جزييات سازوكار تازه «حجم مبناي پويا» براي سهام بازار پايه
محمدعلي شيرازي، اعلام كرد: فرابورس ايران براي بهبود شفافيت و نقدشوندگي بازار پايه، فرمول تازه‌اي براي محاسبه «حجم مبنا» معرفي كرده است؛ فرمولي كه به‌جاي اتكا به سرمايه پايه شركت، بر اساس معاملات واقعي و ميزان سهام شناور، طراحي شده و به‌صورت پويا تغيير مي‌كند
محمدعلي شيرازي، اعلام كرد: فرابورس ايران براي بهبود شفافيت و نقدشوندگي بازار پايه، فرمول تازه‌اي براي محاسبه «حجم مبنا» معرفي كرده است؛ فرمولي كه به‌جاي اتكا به سرمايه پايه شركت، بر اساس معاملات واقعي و ميزان سهام شناور، طراحي شده و به‌صورت پويا تغيير مي‌كند. مديرعامل فرابورس ايران در تشريح جزييات اين تغيير گفت: پيش از اين حجم مبناي سهام بازار پايه بر اساس سرمايه پايه شركت تعيين مي‌شد كه موجب شده بود در نمادهاي داراي سرمايه بزرگ اما شناوري پايين، حجم مبنا با واقعيت معاملات سهم فاصله داشته باشد. محمدعلي شيرازي، با اشاره به اينكه در مدل جديد كه از ۱۹ مهرماه اعمال مي‌شود، توضيح داد: در فرمول جديد معيار اصلي، شناوري آزاد سهم و رفتار معاملاتي آن است.مديرعامل فرابورس ايران اعلام كرد: بر اساس اين فرمول ۳ حالت براي تعيين حجم مبنا وجود دارد كه به اين شرح است:
۱- سهام پرمعامله: اگر ميانگين روزانه معاملات سهم در يك ماه اخير بيش از سرانه روزانه سهام شناور آن باشد، آن سهم پرمعامله تلقي شده و حجم مبنا «يك» در نظر گرفته مي‌شود.
۲- سهام كم‌معامله با نوسان كم: اگر براساس معيار ذكر شده سهم پرمعامله نباشد و نوسان ماهانه آن قابل توجه نباشد، حجم مبناي آن هم «يك» خواهد بود.
۳- سهام كم‌معامله با نوسان بالا: در حالتي كه سهام بر اساس معيار ياد شده كم معامله بوده اما نوسان آن قابل ملاحظه است، حجم مبنا طبق فرمول مشخص‌شده در اطلاعيه حجم مبناي پويا محاسبه مي‌شود.
مديرعامل فرابورس با تاكيد بر اينكه با رويكرد جديد، سهم‌هاي پرمعامله يا كم‌نوسان عملا بدون محدوديت حجم مبنا معامله مي‌شوند، افزود: حجم مبنا در خصوص سهامي اعمال خواهد شد كه با حجم معاملات پايين به نسبت شناوري، نوسان يك ماهه منفي يا مثبت قابل توجهي داشته‌اند.به گفته شيرازي در فرمول حجم مبنا كه در خصوص شركت‌هاي كم‌معامله و پرنوسان اعمال خواهد شد، ۲ معيار اصلي وجود خواهد داشت كه با كمك ۲ ضريب تعديل مي‌شود و شامل ميانگين روزانه حجم معاملات در يك ماه اخير و سرانه روزانه سهام شناور است.او در تشريح بيشتر اين موضوع گفت: در صورتي كه حجم معاملات در ۳ ماه اخير افزايش داشته باشد ضريب مدنظر در فرمول كاهش يافته و عدد حجم مبنا كمتر خواهد شد. در همين حال افزايش نوسانات سهام موجب افزايش ضريب و افزايش عدد حجم مبنا خواهد شد.شيرازي اين موضوع را موجب كشف قيمت دقيق‌تر، جلوگيري از نوسان‌هاي غيرواقعي و ارتقاي نقدشوندگي در بازار پايه دانست و تاكيد كرد: در واقع حجم مبنا فقط براي شركت‌هايي اعمال خواهد شد كه با حجم پايين معاملات، نوسان قابل توجهي داشته باشند.او يادآوري كرد؛ پيش‌تر، در شهريور امسال، در قالب فراخواني، موضوع حجم مبناي پويا در بازار پايه فرابورس به مدت ۲ هفته به معرض نظرخواهي از صاحب‌نظران، فعالان و ذي‌نفعان بازار سرمايه گذاشته شده بود.
