تابستان پر از چالش برق چگونه سپري شد؟
نيمه نخست سال جاري در حالي پايان يافت كه صنعت برق كشور با يكي از سختترين شرايط چند سال اخير روبهرو شد. از يكسو خشكسالي و كاهش بيسابقه منابع آبي، توان توليد نيروگاههاي برقآبي را به كمتر از ۲۰درصد ظرفيت واقعي كاهش داد و عملاً ۷ هزار مگاوات از توان بالقوه توليد كشور را از دسترس خارج كرد. از سوي ديگر، افزايش كمسابقه دماي هوا موجب رشد شديد مصرف و فشار مضاعف بر شبكه شد و تقاضاي اوج مصرف برق كشور به بيش از ۷۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات رسيد.
نيمه نخست سال جاري در حالي پايان يافت كه صنعت برق كشور با يكي از سختترين شرايط چند سال اخير روبهرو شد. از يكسو خشكسالي و كاهش بيسابقه منابع آبي، توان توليد نيروگاههاي برقآبي را به كمتر از ۲۰درصد ظرفيت واقعي كاهش داد و عملاً ۷ هزار مگاوات از توان بالقوه توليد كشور را از دسترس خارج كرد. از سوي ديگر، افزايش كمسابقه دماي هوا موجب رشد شديد مصرف و فشار مضاعف بر شبكه شد و تقاضاي اوج مصرف برق كشور به بيش از ۷۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات رسيد.
به گزارش ايسنا، در چنين شرايطي انتظار ميرفت كشور با بحران گسترده و حتي فروپاشي شبكه مواجه شود؛ تجربهاي كه در همين سال جاري در برخي كشورهاي آسيايي و اروپايي با اوجگيري مصرف برق رخ داد و خسارتهاي سنگين اقتصادي و اجتماعي به همراه داشت. طبق اعلام وزارت نيرو، با وجود اين دشواريها، اين وزارتخانه با اتخاذ رويكردي چندوجهي و استفاده همزمان از سياستهاي توسعه ظرفيت توليد و مديريت هوشمند مصرف توانست تابستاني سخت را با كمترين چالش پشت سر بگذارد. اين رويكرد نهتنها مانع فروپاشي شبكه و خسارات گسترده شد، بلكه امكان تداوم فعاليت صنايع بزرگ و حياتي كشور را نيز فراهم كرد؛ امري كه در نهايت ضامن حفظ ثبات اقتصادي و اجتماعي كشور بود. در نيمه نخست سال جاري، صنعت برق كشور شاهد رشد كمنظير ظرفيت توليد بود. تنها در بخش تجديدپذير، توليد برق خورشيدي به بيش از دو هزار مگاوات رسيد؛ رقمي كه معادل كل ظرفيت وارد مدار شده طي بيست سال گذشته است. در بخش حرارتي نيز با اجراي طرحهاي متنوع از جمله احداث واحدهاي جديد نيروگاهي، ارتقاي توان واحدهاي موجود و رفع محدوديتهاي فني، نزديك به پنج هزار مگاوات به ظرفيت توليد كشور افزوده شد.
علاوه بر اين، اجراي ۱۴ مگاپروژه كلان شامل احداث نيروگاههاي حرارتي، تكميل بهموقع تعميرات اساسي، توسعه نيروگاههاي تجديدپذير، تأمين پايدار سوخت نيروگاهها، توسعه و رفع محدوديت شبكههاي انتقال و فوق توزيع همگي به افزايش كارايي و تابآوري شبكه كمك شاياني كرد. در نيمه نخست سال جاري وزارت نيرو صرفاً به توسعه ظرفيت توليد بسنده نكرد و در كنار آن، با تدوين و اجراي ۳۶ بسته مديريت مصرف، مجموعهاي از اقدامات متنوع را در بخشهاي خانگي، اداري، كشاورزي و صنعتي به اجرا گذاشت. نتيجه اين اقدامات آن بود كه با وجود افزايش دما و شرايط جوي سختتر نسبت به سال گذشته، تقاضاي مصرف برق عملاً سه درصد كاهش يافت. اين كاهش مصرف بدون مشاركت مردم و همكاري بخشهاي مختلف ممكن نبود و نشان از موفقيت سياستهاي فرهنگسازي و مديريت تقاضا داشت.
تنها در حوزه مقابله با مراكز غيرمجاز استخراج رمز ارز بيش از ۲۵۰ هزار دستگاه ماينر در سراسر كشور كشف و ضبط شد كه ميزان مصرف انرژي برق ماهانه اين دستگاهها معادل مصرف برق حدود ۲ ميليون مشترك خانگي ارزيابي ميشود. يكي از نقاط قوت عملكرد وزارت نيرو در تابستان سال جاري، توجه ويژه به بخش صنعت بود. آمارها نشان ميدهد تحويل برق به صنايع بزرگ در تابستان با وجود محدوديتهايي كه مورد اشاره قرار گرفت، نه تنها كاهش نيافت، بلكه در مقايسه با سال گذشته افزايش نيز داشت. به عنوان نمونه تحويل برق به بخش فولاد ۱۹درصد و به بخش سيمان ۲ درصد رشد داشته و در مجموع تحويل برق به كل صنايع كشور با افزايش ۸درصدي همراه بوده است. اين دستاورد به معناي جلوگيري از توقف توليد، صيانت از اشتغال و حفظ جريان صادراتي كشور در شرايط تحريم و فشارهاي خارجي است. مجموعه اقداماتي كه نشان ميدهد وزارت نيرو با اولويتبندي دقيق، برق صنايع حياتي، كشاورزي و بخشهاي حساس را تأمين كرد و در كنار آن با اعمال محدوديت مصرف در ادارات و استفاده از همه ظرفيتهاي كشور، تلاش كرد آثار كمبود توليد بهطور عادلانه ميان بخشهاي مختلف توزيع شود.
بهطور كلي مروري بر دستاوردهاي يادشده نشان ميدهد كه وزارت نيرو نهتنها در تابستان سال جاري در حوزه برق با يك بحران بيسابقه مواجه بود، بلكه توانست آن را با مديريتي هوشمندانه و چندبعدي پشت سر بگذارد. نتيجه اين تلاشها حفظ پايداري شبكه، جلوگيري از خاموشيهاي گسترده و كنترل تبعات اقتصادي و اجتماعي بحران بود. اگرچه خاموشيهاي خانگي به عنوان تجربهاي ناخوشايند در ذهن برخي شهروندان باقي مانده است، اما واقعيت اين است كه انتقاد از خاموشيهاي خانگي، بدون در نظر گرفتن شرايط ويژه سال جاري و اقدامات گسترده وزارت نيرو، ناديده گرفتن حقيقت است.
وزارت نيرو در تابستان سال جاري با اتكا به توسعه كمسابقه ظرفيت توليد، اجراي دهها پروژه زيرساختي، مديريت دقيق مصرف و توزيع عادلانه بار، توانست تابستاني سخت را با كمترين چالش پشت سر بگذارد. تجربه امسال نشان داد كه صنعت برق كشور در مسير افزايش تابآوري و تنوعبخشي به منابع توليد گامهاي بلندي برداشته و با تداوم اين مسير ميتوان اميد داشت كه در سالهاي آينده حتي در شرايط سختتر نيز نيازي به اعمال محدوديتهاي خانگي نباشد.
