چرا قوانين عرضه نفت در بورس انرژي روي زمين‌مانده است؟
باشگاه خبرنگاران| بررسي اسناد بالادستي نشان مي‌دهد علي رغم وجود قوانين متعدد و الزام‌آور براي عرضه حامل‌هاي انرژي در بورس انرژي، نهاد‌هاي مربوط تاكنون تمايل چنداني به استفاده از اين ظرفيت رقابتي نشان نداده‌اند و بخش عمده‌اي از معاملات نفت همچنان خارج از بورس انرژي انجام مي‌شود.
باشگاه خبرنگاران| بررسي اسناد بالادستي نشان مي‌دهد علي رغم وجود قوانين متعدد و الزام‌آور براي عرضه حامل‌هاي انرژي در بورس انرژي، نهاد‌هاي مربوط تاكنون تمايل چنداني به استفاده از اين ظرفيت رقابتي نشان نداده‌اند و بخش عمده‌اي از معاملات نفت همچنان خارج از بورس انرژي انجام مي‌شود. آمار‌ها نشان مي‌دهد، شكاف عميقي بين آنچه قانون مقرر كرده و آنچه در عمل اتفاق مي‌افتد، براي عرضه نفت خام و فرآورده‌هاي نفتي در بورس انرژي وجود دارد. مستندات موجود نشان مي‌دهد قوانين متعددي بر عرضه انرژي در بورس انرژي تأكيد دارند. سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي بر «كشف قيمت واقعي حامل‌هاي انرژي در فضاي شفاف و رقابتي» و «ايجاد تنوع در روش‌هاي فروش صادراتي» تأكيد دارد. قانون وظايف و اختيارات وزارت نفت نيز به‌صراحت اين نهاد را مكلف به «ايجاد سازوكار‌هاي لازم براي گسترش عرضه نفت خام، ميعانات گازي و فرآورده‌هاي نفتي از طريق بورس» كرده است. اما تاكنون اقدام مهمي در اين باره انجام نشده است. به نظر مي‌رسد حل اين معضل بيش از تصويب قانون جديد، نيازمند عزم جدي و اراده سياسي براي اجراي قوانين موجود است. تا زماني كه اين اراده شكل نگيرد، به نظر مي‌رسد قوانين متعدد مرتبط با بورس انرژي در حد نوشته‌هايي روي كاغذ باقي بمانند.اگرچه برخي فرآورده‌ها مانند ميعانات گازي و بنزين در بورس انرژي عرضه مي‌شوند، اما نفت خام، گاز طبيعي و فرآورده‌هاي اصلي پالايشگاهي عمدتا خارج از بورس و به صورت دستوري قيمت‌گذاري و فروخته مي‌شوند. همچنين، علي رغم وجود زيرساخت‌هاي فني، ظرفيت‌هاي صادراتي بورس انرژي و بازار بين‌الملل آن به اندازه كافي مورد استفاده قرار نگرفته است.وضعيت فعلي از يك طرف منجر به عدم شفافيت در معاملات است و از طرف ديگر مانع كشف واقعي قيمت‌ها شده است چرا كه قيمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا انجام نمي‌شود. گفتني است، در صورت تداوم رويه فعلي دستيابي به هدف برنامه هفتم كه نقشه راه توسعه كشور است به سختي قابل حصول خواهد بود.
